न्हंयो, चिरे खणींतलीं मरणां

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

मनीस हो चंगळवादी प्राणी. आपूण खाओ, पिओ, मजा करो प्रवृत्तीचो आसा, अशें तरेन सगलेच वागनात, पूण मनांतल्यान तांकांय चंगळ करीन दिसता. इश्टांनी फोर्स केल्यार थोडे करतातूय बी, पूण मर्यादा सांबाळून. ती सुटली काय मागीर आंगलट येवं येता. हालींच्या वर्सांनी एकलो वता म्हूण दुसरो वता, हे अनुकरणाचे संवयेक लागून चडशे तरणाटे ‘लेट अस एन्जाॅय’ म्हूण मजा करपाक वतात. चड करून घसघशे, न्हंयो, दर्यावेळो, व्हाळ, तळयो, चिरे खणीर न्हांवपाक. गर्मेच्या दिसांनी वतातूच, पूण पावसाच्या दिसांनीय खास करून जुनांत घसघश्यांचेर वतात. वचपाक हरकत ना. पूण थंय मनोरंजन, टायमपासाच्या नांवा खाला मस्ती केली काय नाका जाल्लें जावं येता. घडये जल्मभर याद उरतली अशी घडणूक घडूं येता. कांय गजाली आडावपाक जायनात. काल नानोड्यां चिरेखण आनी कानालांत दुर्घटना जावन तरणाट्यांक (खरें म्हणल्यार वया वयल्या भुरग्यांक) मरण आयलें. खूब वायट जालें. अशें कोणाचेच बाबतींत घडचें न्हय. न्हांवपाक गेल्ले कडेन ते बुडले. आतां दक्षीण गोंय जिल्होधिकाऱ्यान हांगा न्हांवपाक येवपाक बंदी घाल्या. पुलीस आनी मामलेदारांक ह्या धोक्याचीं थारूं येतात, अश्या थळांचेर नदर दवरपाक सांगलां. आतां सुक्या वांगडा ओलें लासता, ह्या न्यायान उदकास्रोतांचेर कांय दीस तरी कोणाकूच वचपाक मेळचें ना.
गोंयांत फाटल्या कांय वर्सांनी न्हंयांचेर, कानालांचेर, दर्यांत न्हांवपाक गेल्ले कडेन बुडपाच्यो जायत्यो घडणुको घडल्यात. अपघाता इतलेंच हें प्रमाण वाडत आसा. प्रत्येक कुटुंबाचो वांगडी, सोयरो, इश्ट, गांवभाव हातूंत आसतलो, अशें म्हणल्यार अतिशयोक्ती थारची ना. रोखडोच पावस लागतलो. मागीर घसघश्यांचेर केन्ना एकदां वता अशें जातलें. गेले. शांतपणान उदका पोंदा न्हाले. व्हेल्लां तें खालें. थंड पेयां पियेले. थंय दवरिल्ल्या बल्लांनी कोयर उडयलो आनी परतले घरा. कोणाकूच त्रास, मनस्ताप करीनासतना केली पिकनीक वा ट्रीप. पूण अशें जाताच अशें ना. सगल्या गांवांक कळटलें असो बोवाळ मारीत थंय वचप. मस्ती करप. हेर लोकां सामकार उण्या कपड्यांचेर न्हांवप. नाका जाल्ले विनोद करप, बियरीच्यो बाटल्यो थंयच उडोवप, (पिकनीक वतना चडशे सोरोच कित्याक व्हरतात काय?) खाल्लें उश्टें थंय उडोवप….!! बऱ्याच गांवकारांनी आपल्या गांवांतल्या न्हंयांचेर भायल्या लोकांक येवपाक बंदी घाल्या, हाचे वयल्यान वाचप्यांनी कितें तें समजुचें. कांय वर्सां पयलीं सत्तरींतले एके न्हंयेंत बियरीच्यो फोडिल्ल्यो बाटल्यो उडोवपाचो, म्होंवा मुसांच्या माल्याचेर गुंडो मारपाचो प्रकार जाल्लो. पोरूं भायले पर्यटक येतात आनी मेळत थंय गाडयो पार्क करून गांवांतल्यान वचपी वाहनांक आडमेळीं करतात, गांवांतल्या बायलांक लज करतात, अश्यो कागाळी दिसाळ्यांनी छापून आयिल्ल्यो. सरकारी यंत्रणेन हे बाबतींत पावलां उखलचीं अशी मागणीय थळाव्या पंचायतींनी केल्ली. आतां नानोडेंच्या घडणुकांक लागून सरकारी यंत्रणा सक्रिय जाल्या. दक्षीण गोंया फाटोफाट आतां उत्तर गोंयांतूय ही बंदी येतली.
सत्तरी, सांगें, काणकोणां सारक्या सैमसुंदर म्हालांनी ट्रीपमोगी जंय कोण वचूंक ना, अशीं थळां सोदीत आसतात. चडशे अटंग्या रानांनी वतात. थंय पर्यावरणाक बादा येता अशें कांयच तांणी करपाक जायना. रानवटी जिवांक त्रास जायत अशें करपाक कायद्यान बंदी आसा. दुदसागरा सारक्या संवसारांत नांव आशिल्ल्या घसघश्याचेरुय दर पावसांत हजारांनी लोक येतात. (हांगां फाटल्या 40 वर्सांच्या काळांत कितले बुडल्यात ताचो आंकडो आसचोना.) पोरूं बंदी आसतना शेजराच्या राज्यांतल्यान तरणाटे आयिल्ले. मागीर रानां अधिकाऱ्यांनी, पुलिसांनी तांकां आडावन परतून धाडिल्ले. घसघशे, न्हंयां वयल्या बंदीच्या आदेशाची म्हायती सगल्यां मेरेन पावपाक जाय. म्हायती तंत्रज्ञानाच्या युगांत ती पावना हाका कितें म्हणटलो? गांवांतल्या पंचायतींक ह्या थळांचेर कोण मस्ती करचोना हे खातीर पावलां उखलप शक्य ना? चिरे खणींचेर पेंवपाक गेल्लीं शाळेंतलीं भुरगीं पसून बुडल्यात. ह्यो खणी चिरे काडून जातकच दुरीग घालून बंद करच्यो, अशी मागणी कांय वर्सां पयलीं जाल्ली. मात ती चालीक लागल्या काय ना, तें कळना. भुरग्यांनी हे धोके समजून घेवपाक जाय, पालकांनीय तांकां ते समजावन सांगपाक जाय. हालींचीं कांय भुरगीं कोणाचेंच आयकनात ही गजाल वेगळी. घरांतलो भुरगो, तरणाटो ना जावप हें कितलें व्हडलें दुख्ख आसता, तें संबंदीत पालकांकूच खबर आसतलें. हाचे मुखार जतनाय घेवया.