‘न्यूजक्लिक’ प्रकरणांत दोगांक अटक

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

संपादक पुरकायस्थ आनी पत्रकार चक्रवर्तीक अटक, 10 वयर पत्रकारांची चवकशी, कांय जाणांचेर गुन्यांव दाखल

नवी दिल्ली : भारतांत चीनाच्या धोरणांचें समर्थन करपाक, तांचो प्रचार, गुण गावपाक बेकायदो अर्थीक मजत घेतिल्ल्याच्या आरोपा खाला ‘न्यूजक्लिक’ या खबरां वेबसायटीचें कार्यालय आनी संस्थापक- संपादक, ज्येष्ठ पत्रकार, योगदान दिवपी, कर्मचारी हांच्या घरांचेर सोमारा दिल्ली पुलिसांच्या खाशेल्या पंगडान छापे मारले. आकांतवाद विरोधी कायद्या खाला (यूएपीए) दाखल जाल्ल्या ह्या गुन्यांवां प्रकरणांत ही कारवाय केल्या. 10 परस चड पत्रकारांची चवकशी केल्या. संवसारभर प्रसार माध्यमांच्या स्वातंत्र्याचो आदर करपाची गरज आसा. तें बरे लोकशायेचें लक्षण, अशी प्रतिक्रिया अमेरिकेच्या विदेश विभागान दिल्या. मजगतीं, ‘न्यूजक्लिक’चे संपादक प्रबीर पुरकायस्थ हांकां सात दिसांची पुलीस बंदखण दिल्या. तांणी आपले अटके आड दिल्ली न्यायालयांत याचिका दाखल केल्या. प्रबीर पूरकायस्थ आनी पत्रकार अमित चक्रवर्ती हांकां काल अटक जाल्ली.

विदेशांतल्या निधी घेतिल्ल्याचो तांचेर आरोप आसा. दिल्ली, नोएडा, गाझियाबाद, गुरुग्राम तशेंच मुंबय अशा पस्तीसां परस चड जाग्यांचेर पुलिसांनी एकाच वेळार ही कारवाय केल्या. दोनशे पंगड मध्यानरातीं मेरेन तपासणी, चवकशी करताले.
‘न्यूजक्लिक’चे संपादक प्रबीर पुरकायस्थ आनी लेखिका गीता हरिहरन, पत्रकार अभिसार शर्मा, ज्येष्ठ पत्रकार भाषा सिंह व उर्मिलेश, पत्रकार- अर्थविश्लेषक अनिद्यो चक्रवर्ती, इतिहासकार सोहेल हाश्मी, व्यंगचित्रकार- स्टँड- अप कॉमेडियन संजय राजौरा, व्यंगचित्रकार इरफान खान, स्तंभलेखिका अनुराधा रमण, सत्यम तिवारी, आदिती निगम, सुमेधा पाल, सुबोध वर्मा, ज्येष्ठ पत्रकार परंजॉय गुहा ठाकुर्ता हांच्या घरांचेर पुलिसांनी छापे मारल्यात. मात अजून कोणाक अटक जावंक ना. हे विशीं अधिकृतपणान कितेंच सांगपाक दिल्ली पुलिसांनी न्हयकार दिला.
मुंबय समाजिक वावुरपी तिस्ता सेटलवाड हांच्या घराचेर कारवाय केल्या. सेटलवाड ही ‘ट्रायकॉन्टिनेंटल- इन्स्टिटय़ूट फॉर सोशल रिसर्च’ संस्थेची संचालक असून ती ‘न्यूजक्लिकां’ त लेख बरयता. दिल्लींतल्या ‘माकप’ कचेरेंतल्या कर्मचाऱ्याचो चलो ‘न्यूजक्लिक’बरोबर काम करता. देखून ‘माकप’चे म्हासचिव सीताराम येचुरी हांच्या घराचेरुय पुलिसांनी धाड घाल्या.
भारतीय दंडविधान 153 (अ) अंतर्गत धर्म, वंश, स्थानाच्या आधाराचेर विवीध गटां मदीं दुस्मानकाय वाडोवप तशेंच 120 (ब) अंतर्गत कटकारस्थान करपाचो गुन्यांव ह्या सगल्यांचेर दाखल केला. यूएपीएतले अनुच्छेद 13,16, 17 व 22 खाला आकांतवादी कृत्यां करप, ते खातीर निधी जमोवप, कटकारस्थान करप अशेय आरोप दवरल्यात.

अमेरिकेंतल्या लेखाचो संदर्भ

अंदूं ऑगस्टांत ‘द न्यूयॉर्क टायम्सा’न सोदलेख छापिल्लो. तातूंत ‘न्यूजक्लिका’क चिनी प्रचारा खातीर नेव्हिल रॉय सिंघम हांचे कडेन जोडिल्ल्या नेटवर्का वरवीं निधी दिवप सुरू आसा, असो आरोप केल्लो. ह्या सोधलेखाचो उल्लेख भाजपाचे खासदार निशिकांत दुबे हांणी संसदेच्या पावसाळी अधिवेशनांत केल्लो.

निशेधाचो सूर

प्रेस क्लब ऑफ इंडियान हे कारवायेचो निषेध केला. सरकारान सगलो तपशील जाहीर करपाची मागणी केल्या. पत्रकारांच्या हेर संस्था- संघटना तशेंच समाजिक-संस्कृतीक मळा वयल्या एम. के. रैना, प्रभात पटनायक, इरफान हबीब, झोया हसन, मालिनी भट्टाचार्य हांचे सारक्या मानेस्तांनी हे कारवाये आड आवाज काडला.

प्रश्नांचो शिंवर

‘न्यूजक्लिक’ कडेन संबंदीत छापा घाल्ल्या सगल्या पत्रकारांची दिल्ली पुलिसांनी लोधी इस्टेट कार्यालयांत चवकशी केली. चडश्यांक सोमारा सांजवेळा सोडून दिले. पत्रकार आनी योगदान दिवप्यांक पुलिसांनी पंचविसा वयर प्रस्न विचारिल्ल्याचें कळटा. कृशी कायद्या विरोधांतलें शेतकरी आंदोलन, नागरिकत्व कायद्या विरोधांतलें शाहीन बाग आंदोलन, करोना काळांतल्या घडणुकांच्या बातम्यो दिवप, मणिपूर वा ईशान्ये कडल्या राज्यांना दिल्ल्यो भेटी हे विशीं ही प्रस्नावली आशिल्ल्याचें कळटा.

आरोप कितें?

कंपनींक 86 कोटीं परस चड परदेशी निधी, मुखेलपणान चिनी अर्थसाह्य गैरमार्गान जाल्ल्याच्या आरोपा खाला सक्तवसुली संचालनालयान (ईडी) ऑगस्टांत पुरकायस्थ हांच्या घराचेर जप्ती हाडिल्ली. ताचे पयलीं सप्टेंबर 2021 त तांच्या घराचेर धाड घाल्ली. भारतांत चीनाच्या धोरणांचें समर्थन करप आनी तांचो प्रचार करपाच्या उद्देशान अमेरिकेंतले करोडपती नेव्हिल रॉय सिंघम हांचे कडल्यान निधी मेळिल्ल्याचो आरोप केंद्रीय तपास यंत्रणांनी दवरला. ‘ईडी’प्रमाण दिल्ली पुलिसांची अर्थीक गुन्यांव फांटोय (ईओडब्लू) चवकशी करता. 17 ऑगस्टाक दिल्ली पुलिसांच्या विशेश पथकान यूएपीए खाला नवो गुन्यांव दाखल केला.