भांगरभूंय | प्रतिनिधी
हे भाशातज्ञ जर ‘विशेशनामां बदलपाचें थारूंक ना, विशेशनामांक हो नेम लागू जायना’ अशें सांगतात तर नांवां- आडनांवां बदलपाचे दुवाळे कोणाक लागल्यात?
आपल्या मनांतले विचार दुसऱ्याक कळीत करचे खातीर मनीस जें माध्यम आपणायता ताका भास म्हणटात. ‘भास म्हणल्यार उतरांची रास’, अशें शणै गोंयबाबान म्हणलां. आमकां जें सांगूंक जाय तें दुसऱ्यांक पुरायपणान कळचें हे खातीर उतरां सारकीं मांडचीं पडटात. हें सगल्या भाशांक लागू जाता आनी म्हणुनूच त्या- त्या भाशांच्या, भासशास्त्रांच्या आनी नादशास्त्रांच्या जाणकारांनी चिंतन- मनन- अभ्यास करून जे नेम तयार केल्यात, तांकां पाळो दिवन त्या- त्या भाशांतले लेखक साहित्य रचतात. साहित्य रचतना बेशिस्त मातूय उपकारना. गाडी चलयतना आमी जी शिस्त वापरतात, जे नेम पाळटात ते नेम वा शिस्त बरयतनाय पाळचे पडटात. ‘आयलें तशें गायलें’ अशें म्हणून कितेंय बरयलें जाल्यार ताका साहित्य म्हणूंक जावचें ना आनी म्हणुनूच साहित्यीक साहित्य बरयतना भाशेचे नेम पाळुनूच बरयतात. मागीर ती भास मराठी आसूं, हिंदी आसूं वा इंग्लीश.
नेम तज्ञांनी केल्यात
कोंकणींत जाल्यार अनुस्वाराक खास म्हत्व आसा. अनुस्वार जाय थंय दिलो ना जाल्यार त्या उतराचो अर्थ बदलता आनी केन्ना केन्नाय व्याकरणाचे नेमूय चुकतात. कोंकणींत जे बरयतात तांणी शिस्तीन बरोवचें हे खातीर गोवा कोंकणी अकादेमीन र्हस्व आनी दीर्घ उतरां कशीं बरोवचीं हाचे नेम तयार केल्यात. हे नेम साद्या मनशांनी करूंक नात. कोंकणी भाशेच्या तज्ञांनी ते केल्यात. कोंकणीच्या फुडाराचो विचार करून हे नेम तयार केल्यात. ह्या तज्ञांनी क्लिश्ट उतरां वापरिनासतना सादे, सोपे, सरळ आनी संवकळीचे भाशेन आमकां नेम समजावन सांगल्यात.
आतां भाशातज्ञ कोण? जाका भाशाशास्त्र खबर आसा. भाशाशैलीची जाण आसा. भाशेची आवड आसा. भाशेचो अभ्यास आसा. भाशेचेर निश्ठा आसा. भाशेचें व्याकरण तोंडपाठ आसा. भाशेचें खोलायेन ज्ञान आसा. ताका आमच्यांनी भाशातज्ञ म्हणूं येता. कोंकणीचे मोजकेच भाशातज्ञ आमचे कडेन आसात. भाशे विशींची कसलीय अडचण विचारल्यार ते आमकां सारके सांगतले असो विस्वास आसा. आमच्या मनांतले दुबाव पयस करतले हाची खात्री आसा. ते आमची दिशाभूल करचे नात असो भरवंसो आसा. ते आमकां योग्य मार्गदर्शन करतले हाची गारांती आसा. म्हज्या मतान, ह्या भाशातज्ञां मदीं सुरेशबाब बोरकार, अॅड. उदयबाब भेंब्रे आनी प्रा. डाॅ. भूषण भावे हांचीं नांवां मुखेलपणान घेवं येतात. पूण आयज सगलेच ‘आपूण भाशातज्ञ’ म्हणूंक लागल्यात. कोंकणीचे धडे आमकां दिवंक लागल्यात. शुद्धलेखनाचे नेम खबर नाशिल्ले लेगीत आपूण कोंकणीचो जाणकार जाल्ले भशेन ‘तुजें हें चुकलां, तुजें तें चुकलां’ अशें आमकां सांगूंक लागल्यात. कोंकणीन एमए केली की आपूण कोंकणीचे मास्टर जाले, विद्वान जाले अशेंशें कितें तांकां दिसूंक लागलां. पूण कोंकणीन एमए केल्ल्या विद्यार्थ्यांक स्पश्ट, अस्खलीत आनी चुकी करिनासतना कोंकणी साहित्य बरोवंक जमना ही आयची परिस्थिती, न्हय वस्तुस्थिती!!
लेखक नेमांक पाळो दितात?
प्रमाण भास सर्वसामान्य लोकांक आपली दिसची म्हणून कोंकणीच्या भाशातज्ञांनी नेम तयार केले. शब्दकोश काडले. कोंकणी सचित्र अश्टांगी अभ्यासकोश काडलो. गोवा कोंकणी अकादेमीन कोंकणी शुद्धलेखनांच्या नेमांच्यो पुस्तिका उजवाडायल्यो आनी त्यो कोंकणी भाशकां मेरेन पावयल्यो. त्या नेमांक पाळो दिवन कोंकणी साहित्यिकांनी साहित्य रचचें हो ताचे फाटलो उद्देश. पूण आमचे कितले लेखक ह्या नेमांक पाळो दितात? थोडे ‘आपघोशीत भाशातज्ञ’ जाल्यार कोंकणीचे सगले नेम खुंटयाळ्याक मारून कोंकणी साहित्य रचूंक लागल्यात.
आतां मजा पळयात. कोंकणी शुद्धलेखनाचो नेम 4 सांगता ः कोंकणींत सामान्यपणान ‘ष’ उच्चारांत घोळना. ते बदला ‘श’ घोळटा. पूण विशेशनामांनी वा हेर तत्सम उतरांनी बरपांत ‘ष’ दवरचें. जाल्यार उषाचें उशा, कृष्णाचें कृश्ण, पुरूषोत्तमाचें पुरूशोत्तम, सुभाषाचें सुभाश कशें जाता? कोण करता? कित्याक करता? नांवा कडेन कित्याक खेळ करता?
नांवां बदलपाचो सपाटोच
शुद्धलेखनाचो नेम 10 सांगता ः व्यंजनान (स्वरा विरयत) सोंपपी उतराचें विभक्ती रुप जाता तेन्ना ताका तेंकून येवपी इकार वा उकार र्हस्व बरोवचो. देखीक ः कीर – किराक, शीत – शिताक, पूत – पुताक, फूल – फुलाक. पूण हो नेम विशेशनामांक लागू जायना अशें स्पश्ट बरयिल्लें आसतना विपूल – विपुलाक, समीर – समिराक, कुसूम – कुसुमाक, धीरज ः धिरजाक कशें जाता?
हालींच कोणे तरी मनशाचीं नांवां आनी आडनांवां बदलून उडोवपाचो सपाटोच सुरू केला. शीलाचें शिला केलां. दीपक, दीपा ह्या नांवांतली ‘दी’ सदांच दीर्घ येता. पूण तीं र्हस्व जाल्यांत आनी दिपक, दिपा अशीं नांवां घोळूंक लागल्यांत. गोविंदाचें गोवींद जावंक लागलां. मल्लिकार्जुन हें देवाचें नांव. तें मल्लिकार्जून जालां. अर्जुनाचें अर्जून जालां. सगुणाचें सगूण जालां. मीनाचें मिना जालां. विचारल्यार कोंकणीच्या नेमा प्रमाण आमी हो बदल केला, अशी जाप मेळटा. आडनांवांचीय तीच तरा. भांडियेचें भांडीये केलां. प्रभुदेसायाचें प्रभूदेसाय जालां.
हीं नांवां आनी आडनांवां वाचतकच गोवा कोंकणी अकादेमीन नांवां आनी आडनांवां बदलपाचो नवो नेम बी तयार केला काय? असो प्रस्न म्हाका पडलो आनी हांवें सुरेशबाब बोरकार, अॅड. उदयबाब भेंब्रे आनी डाॅ. भूषणबाब भावे हांकां विचारलें. तांणी सगल्यांनीच तसो नेम तयार करूंक ना म्हणपाचें स्पश्ट सांगलें. उदयबाबान मनशाच्या नांवांक आनी आडनांवांक आमी हात लावंक शकनात म्हणपाचें सांगलें. जो आपलें नांव जशें बरयता तशें तें येवंक जाय, तें नांव वा आडनांव बदलूंक नजं अशेंय उदयबाबान सांगलें. सुरेशबाबान तर म्हाका कोंकणीचें व्याकरण सामकें समजावन सांगलें. कोंकणी शुद्धलेखनाचे नेम तयार करतना विशेशनामां बदलचीं न्हय, पुराणांतलीं जीं नांवां आसात तीं तश्शीं बरोवचीं अशें थारलां म्हणपाचें तांणी सांगलें.
हे भाशातज्ञ जर ‘विशेशनामां बदलपाचें थारूंक ना, विशेशनामांक हो नेम लागू जायना’ अशें सांगतात तर नांवां- आडनांवां बदलपाचे दुवाळे कोणाक लागल्यात? संस्कृत, मराठींतलीं नांवां कोंकणी दिसचीं म्हणून ही धडपड चल्ल्या? जाल्यार पौर्णिमाचें नांव आमी बदलून पुनव करतले? नरसिंहाचें नरशींव जातलें? सुवासिनी वा सुहासिनीक सवायशीण म्हणटले? काय कुमुदाक साळीक म्हणून उलो मारतले?
– अतुल र. पंडित
9623269013
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.