नरकासुरांचो कोयर किद्याक?

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

गोंयकारांच्या चिंतनांतली कालची दिवाळी आयज ना. कालचे शेजारीय ना, सोयरेय धा पावलां पयस पावल्यात. आदले नरकासूर तरी आयज खंय आसात?

दिव्यांचो उत्सव दिवाळी लागीं आयल्या. दिवाळेक नारंगां, फोगोट्यो पेटयतना मर्याद आसची हें सांगपाचो होच वगत. 

न्यायालयान दीस रात फोगोट्यो पेटोवपाचेर बंदी घाली तरी फोगोट्यांच्यो फॅक्टरी बंद जाल्यात? चीनी फोगोट्यो आमच्याच देशांतल्या कोनशाक करून त्यो बाजारांत विकतात हें उद्येग मंत्रालयाक खबर आसतलें. ल्हान भुरगीं एका तेंपार फोगोट्यांच्या फॅक्टरींनी वावर करतालीं. आयज तीं शिकून दोतोर, इंजिनियर जाल्यांत आसतलीं अशें मानून घेवया. शिक्षण हक्क कायद्यान वा राश्ट्रीय शिक्षण धोरणांतल्यान भारत 100 टक्के बरोवपी, वाचपी जावपाचे वाटेर आसा.

आमचें सुपुल्लें गोंय राज्य 100 टक्के साक्षर जालां तरी नरकासुरांचो कोयर थांबना. किद्याक नरकासुरांचो कोयर करप? हो प्रस्न आपल्याच मनाक विचारून आमी दिवे, पण्ट्यो लायत उजवाडाची दिवाळी मनोवया. ती ज्येश्ठनीत ज्ञानपीठकार दामोदर मावजो हांची, तीच अक्षरनीत, ती यादींत दवरुया. 

दामोदर (भाई) मावजो हांचीं पंचखाद्याय, जीव दीवं काय च्या मारूं हीं पुस्तकां वाचलीं. भाईचीं हीं पुस्तकां मराठीच न्हय मल्ल्याळी, इंग्लेज, हिन्दी भाशेंतल्या बरोवप्यांक, कवींक भावतलीं. पांच कथा आनी रेल्वे स्टेशनावयली च्या मारूं कादंबरी. कथा पांच हजार उतरांच्यो, सानुले कादंबरीवरीच. एक कथा (कल्पनेंतली) आपलेंच नांव घालत बरयल्ली वांगडा जलाप्पा आनी हेर साहित्यीक. भाईच्या गांवांत नरकासूर करपी पावल्यात व्हय? तांकां पळोवन भाईक आपलें भुरगेंपण याद जातलें, नरकासूर कितले आशिल्ले तेन्ना हें ते च्या पियेतना चिंत्तले. 

गोंयकारांच्या चिंतनांतली कालची दिवाळी आयज ना. कालचे शेजारीय ना, सोयरेय धा पावलां पयस पावल्यात. आदले नरकासूर तरी आयज खंय आसात? आतां नरकासूर बाजारांतय विकपाक येतात. नरकासुराच्यो लोखणाच्यो फास्क्यो, फ्रेमी, सांगाडे घर, बिल्डिंगेच्या स्टोअर रुमांत मेळटले. दिवाळे दिसा फांतोडेर नरकासुरांचें दहन जाता पूण पुराय नरकासूर जळना. फास्क्यो, फ्रेमी थंयच उरतात, खिळ्यांचो, तणाचो, कागदांचो  कोयर जाता. तो काडपाक उजो पालोवपी दळाच्या जवानांक दिवाळी विसरची पडटा. कोयराच्यो राशी, बाटल्यो, खाणा – जेवणाच्यो कागदाच्यो प्लेटी, प्लास्टिकाचे ग्लास, मेणकापडांचोच एक नरकासूर जातलो. प्रदुशणाक आपोवणें त्या कोयरांतल्यान मेळटा. तेंच प्रदुशण हालीं जल्मांक येवपी भुरग्यांक तरेकवार दुयेंसानी ओडत व्हरपी. नरकासुराची रात जागोवचे परस फांतोड जातना नरकासूर दहनाआदीं दिवे लायात हें सांगपाची ज्येश्ठनीत. मेणवाती, पण्ट्यो  नवें रूप घेतना वाड्यार   चडांत चड एक वा दोन नरकासूर प्रतिमा करपापासत नेमावळ करची. 

नरकासूर पंचायती, जिल्लो, म्हापालिका, नगरपालिका पावंड्यार येणावळ दिवपी. नरकासुरांचो खर्च कोटींचेर पावता तेन्ना राजकारणी आदाराक धांवतात. वीस पंचवीस वर्सां आदीं सुरु जाल्ले नवे राजनितींत तिगले पंचवीस ते साठ टक्के. पन्नास वर्सांपयलीं ना नरकासूर सर्ती, ना वस्त्रां न्हेंशिल्ले, ना हांत पांय मान डोळे हालोवपी वाड्यार 5- 25 नरकासूर. गांव शारांक येरादारीन जोडल्यात म्हणून?      

भोंवडेकारां मेरेन गोंयचो नरकासूर पावला. तांचे पासत कसिनो, बोटीर मिनी नरकासूर करून रात जागोवपाक पर्यटनाचे भागीदार उणे पडचे ना. दुसरे दिसा सोयऱ्या भोंवडेकारांक गोंयच्या खासा फोव, आमाड्याची करम, मयंडोळ्या केळ्यांच्या हालव्याचो ब्रेकफास्ट हॉटेलां, टुरिस्ट रेसिडेन्सीनी दिवपाची तजवीज करची. वांगडा नेवऱ्यो, लाडू, तारवटी मिरसांगेचो शेव. दनपारां शीत, तिवळ/ सोलांकडी, तळिल्लो इस्वण, बांगड्यांचें हुमण.  

आकाशदिवो करपाचो आयतार आयज. बिजली म्हारग जाल्या, उदकाची म्हारगाय येवपाची आसा. बोनस मेळ्ळो? हो प्रस्न विचारपी आयज आसात कितले? नरकासूरांक प्रस्न विचारल्यार तो एकूच जाप दितलो, आपूणय झुजलों, झुजतना पडलों, सोंपलो तरी तुमी दिवाळेक आपली याद कित्याक करतात? महाभारतांतल्या झुजावेळार अर्जुनाक झुजनिती शिकोवपी  देवकीपूत कृष्णाची व्हडवीकाय सांगपा पासत? 

दिवाळे आदले रातीचे गोंयचे नरकासूर म्हणल्यार रावण अशें बंगालीबाबूंक दिसता. दिवाळेचे फोव गोंयचे पयलींचे अर्थसचीव विवेक रे हांकां दिवंक गेल्लें तेन्ना तोच प्रस्न तांणी विचारिल्लो. किद्याक करतात, नाचयतात गोंयांत इतले नरकासूर? तें गोंयचें दायज? नरकासूर गोंयचें दायज न्हय, परंपरेंतली चलणूक. नरकासुरांचो आंकडो वाडला हें सत. आमच्या भुरगेपणांत पयस वचून एक नरकासूर पळयताले, आयज ते आमच्याय कॉलनीत करतात. कृष्ण नरकासूर झुजाची काणी तुमकां खबर आसतलीच. म्हजे जापेन ते फकत हांसले. तांच्या राज्यांतल्या माटवांतल्या देव देवतेच्यो यादी तांकांय आयल्यो, न्यूज मेळ्ळी. अर्थकारण कोयरांतल्यान व्हड जायत पूण मुळांतच नरकासुरांचो कोयर किद्याक?

ज्येश्ठनीत – 24

सुहासिनी प्रभुगांवकार