नम्र रावतात ते….

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

चिंतन- 5

तुमी केन्ना पळयलां, एकाद्या व्हडल्या मोडा उपरात रस्त्यांचेर पडिल्लीं झाडां? आंब्याचे आकांताचे रुख, उंच उंच माड जमनीचेर पडिल्ले आसतात… पूण झिली, तण, लव्हाळ्या सारकीं ल्हान झाडां मात थंयच उबीं आसतात. कित्याक? कारण तांकां ‘ताठ’ रावपाचें नासता. उदका मुखार, वाऱ्या मुखार तीं बागवतात… म्हूण तिगतात. 

सदचे जिणेंत पळयात. घरांत, नात्यांत, आॅफिसांत, इश्टां मदीं – जे मनीस सदांच ताठ रावतात, तांकां कितलेय हुशार वा शक्तीवान आसले तरी निमाणे लोक पयस करतात. उरफाटे जे नम्र रावतात, ते लोकांच्या मनांत घर करतात.

म्हजे गल्लींतल्या एका भाजीवाल्याची देख दितां. ताचे कडेन कायम गर्दी आसता. कारण तो केन्नाच झगडना. कोणी चड मागलें जाल्यार हांसत हांसत दिता. भुरग्यांना चुकून एखादो टोमॅटो उडयलो जाल्यार तिडकना. उरफाटें म्हणटा – ‘कांय हरकत ना भुरग्यांनो, पडुंदी.’ लोक ताका आनीक दोन रुपया चड दितात, पूण ताचे कडेनूच वतात. कारण ताचो नमळायेचो सभाव मनशांक लागीं ओडटा.

आनीक एक गजाल याद जाता- एकदां आॅफिसांत आमच्या पंगडांत नवो मॅनेजर आयलो. खूब हुशार आशिल्लो, पूण ताठ. ‘म्हजेंच खरें’ अशा झेतांत वागतालो. कायं दिसांतूच सगल्यांत तो खटकुपाक लागलो. ताचे कडेन उलोवप लोक टाळपाक लागले आनी निमणें ताचेंच लुकसाण जालें. ताच्या जाग्यार आयिल्लो दुसरो मनीस मात म्हणटालो, – ‘तुमी सांगात. हांव शिकता अजून.’ देखून सगल्यांनी ताका उखलून धरलो आनी कामा बरे भशेन जालीं.

अहंकार मनशाक उंच व्हरता, पूण एकटो करता. नमळाय मनशाक सकयल दवरता, पूण लोकांक जोडून दवरता. म्हणूनच लव्हाळ्या सारकें वागपाक शिकात. केन्ना केन्ना लोकांक दिसता की नम्र रावप म्हणजे दुबळेंपण. पूण तें फट. खरें बळ हे बाग घेवपांत आसता. लव्हाळे ल्हान आसलें तरी ते व्हडल्या झाडांक हारोवन उबें रावता.

जिणेंत मोडां येतलींच. प्रस्न हो ना की तुमी कितले उंच आसात……… प्रस्न हो आसा की मोडांत तुमी बागोवन तिगू शकतात? तुकोबाच्यो ओळी याद जातात-

महापुरें झाडें जाती l

तेथें लव्हाळे राहाती ll

ताठ जावप, रावप सोंपें… पूण तिगून उरपाक जाय जाल्यार बाग घेवपाक शिकात! आयजसावन लव्हाळ्या सारकें वागपाक सुरू करुया. कारण नमळायेंतच खरें व्हडपण लिपलां!

– ह. भ. प. देवदत्त दि. परुळेकर