धर्तरेपरस 9 पटीन जड आशिल्ल्या ‘सुपर अर्थ’ चो लायलो सोद

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

खबरां संस्था ः सुर्य मंडळा भायर धर्तरे सारको आनीक एक गिरो सोदप हें अंतराळ शास्त्रज्ञां खातीर सदांच एक महत्वाकांक्षी मिशन आशिल्लें. जायत्या वर्सां सावन अंतराळ शास्त्रज्ञ धर्तरे सारको फातरांनी भरिल्लो गिरो सोदताले. निमाणे खगोल शास्त्रज्ञांनी असो गिरो सोदून काडला.
संशोधकांनी म्हणलें, धर्तरे परस खूब व्हड आनी जड, पूण नेपच्यूना परस ल्हान गिरो मेळ्ळा, जाका ‘सुपर अर्थ’ म्हणूं येता. हो गिरो एका नखेत्राचे भोंवतणी खूब धोक्याचे पद्धतीन भोंवता. हें नखेत्र सुर्या परस मात्शें ल्हान आनी मात्शें उणें उजवाडाचें आसा. हो गिरो 18 वरांत एक भोंवताडो पुराय करता. म्हणजेच जशी धर्तरी आपल्या अक्षाचेर आपलें घुंवप 24 वरां भितर पुराय करता तशें. म्हणल्यार नव्या गिऱ्याचेर 18 वरांचो दीस तयार जाता. पूण उदास करपी गजाल म्हळ्यार लावा प्रवाहाक लागून ज्वालामुखीचो पृश्ठभाग वितळिल्ल्या फातरांनी भरिल्लो आसून हांगा सध्या जिणेची कसलीच शक्यताय ना.
जेम्स वेब स्पेस टेलिस्कोपच्या मजतीन इन्फ्रारेड निरिक्षणांतल्यान ह्या गिऱ्याचें निरिक्षण केलां. ताचें वातावरण जिणेक योग्य ना. कारण ताच्या पृश्ठभागाचेर आशिल्लीं खडपां वितळिल्ल्या रुपांत आसात आनी तातूंतल्यान वायू भायर सरता, ताका लागून ह्या गिऱ्याचें पुराय वातावरण ह्या वायून भरिल्ले आसा, अशें दिसून आयलां. अंतराळ शास्त्रज्ञांनी ह्या गिऱ्याक ‘55 Cancri e or Janssen’ अशें नांव दिलां. धर्तरे परस 8.8 पटींनी म्हळ्यार 9 पट जड आसा. ताचें वातावरण कार्बन डायऑक्साइड आनी कार्बन मोनोऑक्साइड सारक्या वायूंनी भरिल्लें आसा, अशें म्हण्टात. पूण उदकाची वाफ आनी सल्फर डायऑक्सायड अशें हेर वायूय आसूं येता. हो अभ्यास नेचर ह्या नेमाळ्यांत उजवाडाक आयला.
नव्यान सोदून काडिल्लो गिरो ​​त्या सौर मंडलांत सुर्याच्या लागसरल्यान भोंवता. जशें आमच्या सौर मंडलांत बुध आनी सूर्य हांचे मदलें अंतर फकत 4 टक्के इतले आसा. सूर्याक लागीं आशिल्ल्यान ह्या गिऱ्याचें तापमान 1725 अंश सेल्सियस मेरेन उश्ण जाता. हो आतां मेरेन मेळिल्लो सगळ्यांत उश्ण फातरांचो गिरो अशें म्हण्टात. हो गिरो ज्या आकाशगंगेंत आसा तो धर्तरे सावन 41 उजवाड वर्सां पयस आसा.