धर्तरेच्या पोटांत ७०० किमी सकयल सगळ्यांत व्हडलो दर्या

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

सगळ्या दर्यांपरस ३ पट चड उदक, 500 भूंयकांपांचो अभ्यास करून लागलो सोद

न्यूयाॅर्क, खबरां संस्था ः जमनीच्या ७०० किमी सकयल सगळ्यांत व्हडलो दर्या आसा. अमेरिकेंतल्या इलिनॉय राज्यांतल्या संशोधकांनी ताचो सोद लायला. तातूंत सगळ्या म्हासागरां परस वट्ट तीन पटीन चड उदक आसा. धर्तरेचेर उदक खंयच्यान आयले हाचो सोद घेतना शास्त्रज्ञांक ह्या म्हासागराची म्हायती मेळ्ळी.
हो म्हासागर धर्तरेच्या पृश्ठा सकयल निळ्या फातरांत लिपला. संशोधन पंगडांतलो शास्त्रज्ञ स्टीव जेकबसन हांणी सांगलें, हें खडप स्पंजा सारकें आसून तें उदक शोशून घेता. 2 हजार सिस्मोमीटर वरवीं 500 भूंयकांपांचो अभ्यास करून हो म्हासागर सोदून काडला. खरें म्हणल्यार जमनी पोंदा आशिल्लीं ल्हारां ओल्या फातरां वयल्यान वतना तांची गती मंद जाता. सिस्मोमीटर वरवीं ह्या ल्हारांचो अभ्यास केले उपरांत दर्याचो सोद लागलो.
हो सोद पयलेच खेपे 2014 वर्सा लागिल्लो. ‘डीहायड्रेशन मेल्टिंग ॲट द टॉप ऑफ द लोअर मॅन्टल’ ह्या शास्त्रीय पत्रांत हाची म्हायती मेळ्ळ्या. पूण आतां हें संशोधन व्हायरल जावपाक लागलां. हो म्हासागर तयार जाले उपरांत धर्तरेचेर उदकाची उत्पत्ती कशी जाली हाचे विशीं एक नवो सिद्धांत मेळ्ळा.
खरें म्हणल्यार धुमकेतू धर्तरेचेर पडल्या उपरांत ताचो परिणाम जाल्ल्यान उदक निर्माण जाले असो दावो जायत्या अहवालांत केला. पूण धर्तरेच्या पृश्ठाखाला आशिल्ल्या दर्यावयल्यान, हे शक्य आसा की काळा प्रमाण धर्तरेसकयल दर्या भायर सरल्यात. शास्त्रज्ञ जेकबसन हांणी सांगले, हो सागर धर्तरेपोंदा रावप गरजेचें आसा, कारण तो पृश्ठभागांतल्यान भायर सरलो जाल्यार धर्तरेचेर फकत उदकच आसतलें. फकत दोंगरांचीं उंच तेंगशी जमनीच्या नांवान तिगून उरतलीं.

उदक म्हळ्यार हायड्रोजनाचे २ आनी ऑक्सिजनाचे १ अणू
पावस आसूं, आयदनांतल्यान भायर पडपी वाफ आसूं वा बर्फापसून तयार केल्लो बर्फाचो रसाळ सांठो आसूं. ह्या उदकाच्या तीन प्रकारांक रसायनशास्त्रात H₂O अशें म्हण्टात. H₂O म्हळ्यार उदकाचो अणू. अणू म्हळ्यार खंयच्याय पदार्थाचें एकक. जशें आमची कूड पेशींतल्यान तयार जाल्ली आसता. म्हळ्यार पेशी आमच्या कुडीचे एकक. H₂O म्हळ्यार उदक तीन अणूंपसून तयार जाला. हातूंत दोन हायड्रोजन अणू आनी एक ऑक्सिजन अणू आसात. देखून ताचें नांव H₂O अशें आसा.