देवा, तूंच राखण कर

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

जल्माक येत सावन प्रस्न पडत आसतात. ते कठीण जायत आसतात. सोडोवंक गेल्यार घुस्पत वतात. उपरांत प्रस्नांचे
एक तरेचे जाळेंच जावन वता. मावलेच्या जाळ्या भशेन, आनी त्या जाळ्यांत आमी स्वताक सोडोवंक वतना येतात त्या प्रस्नरुपी मावलेच्या रुपांत हवेंतूच हुबत रावतात. पूण एक मात खरें, प्रस्न पडले बगर ताची जाप सोदपाचो आमी यत्न करिनात. ‘जगी सर्व सुखी असा कोण आहे । विचारे मना तुचि शोधुनि पाहे ॥’ सूख आयलें की ताचे बरोबर दुख्ख हें आयेलेंच. हक्क आनी कर्तव्य नाण्याच्यो दोन बाजू. तशेंच सूख आनी दुख्ख जिणेच्या एकाच नाण्याच्यो दोन बाजू आसात. दुख्ख पचोवपाक सुखाचें पाचक लागता आनी सूख पेलपाक दुख्खाचो कवडसो लागता. म्हणूनच आमी मनांतल्यान ही प्रार्थना आळोवंक जाय.
हे देवा, हांवें तुका पळयलो ना. तरी लेगीत तूं खंय ना खंय तरी आसा, असो म्हजो विस्वास आसा. म्हजो स्वास सुरू आसा. सुकणी मळबांत उडत आसात. जनावरां चरत आसात. वारो व्हांवत आसा. आपले वेळार चंद्र उदेता. सूर्य आमकां उजवाड दिता. कितल्याशाच वर्सां सावन पृथ्वी घुंवत आसा. तण किल्लता. जनावरां पसून मनशा मेरेन सगलेच जाण आपली भूक भागयतात. हें सगलें तुज्या अस्तित्वाचे पुरावे आसात. मनशान मनशाचेर मोग करपाची शिकवण तुवें दिली. आपले परस ज्येश्ठांक आदर करपाक तुवें आमकां शिकयलें. आवय-भुरग्याचें प्रेम तुवेंच निर्माण केलें. सगले तरेची खोस तूंच आमकां दिता. म्हणून हांव तुजें मना पसून उपकार आठयतां.
तुवें मनशाची निर्मिती केली. ताका भावना दिल्यो. ताका काळीज दिलें. ताका बुद्धी दिली. हो तुजो चमत्कारूच म्हणचो पडटलो. पूण आयज मनीसजातीक तुजो विसर पडला. तुजे उपकार विसरून तो भरकटत आसा. तूं तांकां माफ कर. तूं दयेचो सागर आसा. तुजे परस व्हड आनीक कोणूच ना. मरणा उपरांत आत्मो खंय वतलो, हाची कल्पना म्हाका ना. पूण ज्या दिसा म्हाका तुजें दर्शन घडटलें, त्या दिसा हांव स्वताक धन्य समजतलों. आमच्या देशा खातीर, परशुराम भुंये खातीर कार्य करपी लोकांक तूं बरी भलायकी दी अशी हांव तुका प्रार्थना करतां. आमच्या देशांतल्या लोकांक तूं अडचणी पसून मुक्त कर. वायटा पसून तांची राखण कर. तांकां बरो मार्ग दाखय. मनीस जातीच्या सगल्या लोकां कडल्यान तूं अशें कार्य घडोवन हाड की जाका लागून म्हाका तांचो अभिमान दिसतलो. अंधविस्वासांत घुस्पल्ल्यांचे दोळे उक्तें कर.
हे देवा आवय-बापायची, जाण्टेल्यांची सावली आमचेर आसूं दी. जंय लोक काम करतात आनी पोटापाण्या खातीर जोडूंक वतात ते ते सुवातेर तांकां खोशी दी. तुका आवडचे ना अशें काम करचेनात हे खातीर सगल्यांक प्रामाणीक दवर. सदांच सत्याच्या मार्गार चलप म्हणून सगल्यांक धाडस दी. आपल्या कर्तव्याक चुकचे न्हय म्हणून शक्त दी. हुंवार, दुकळ, उजो ह्या सारक्या सैमीक आपत्ती पसून तूं म्हज्या देशाची राखण कर. ज्या प्रकारची जीण तुवें आमकां दिली. तें तुजें आमचेर उपकार आसात. आमी ताचो स्विकार करतात. तुजे मुखार आमी सगले नतमस्तक जातात. तुज्या आशिर्वादाक लागून आमी सगलें हें आयुश्य जगत आसात.
संवाद सादुया
सुखी निरामय जीण जगपाची दरेकाक इत्सा आसता. पूण अडचण ही आसा की ती बाजारांत खंयच विकती मेळना. तशेंच ती फुकटूय खंयच मेळना. मागीर तें आमकां कशें मेळटलें. आनंदी जीण जगपा खातीर आपल्याकूच कितेंय तरी कश्ट करचे पडटात. कांय पथ्यां पाळचीं पडटात. कांय संवयी बदलच्यो पडटात. जाल्यार कांय नव्यो संवयी लावन घेवच्यो पडटात. मनशाक आपापासांतल्या संवादाची गरज आसा. अन्न, वस्त्र आनी निवारो ह्यो मनशाच्यो मुळाव्यो गरजो आसत जाल्यार संवाद ही मनाची मुळावी गरज आसा. संवादाचो उणाव हें मनशां मनशां मदीं दुरावो निर्माण जावपाचें एक म्हत्वाचें कारण आसा.
एकाच घरांत रावपी भाव-भयण, घोव-घरकान्न, बापूय-पूत हांचे मदीं संवाद नासता. आपली सूख, दुख्ख, भावना, विचार हांची देवाण-घेवाण करपाक वाव नासता. संवादाचीं जनेलां बंद करून मनीस ‘सहजीण’ जगत आसतात. मागीर कितें जाता? मनाच्या बंद तळघरांत गैरसमजुतीचो राकेस जल्माक येता आनी पळयतां पळयतां तो आक्राळ विक्राळ रुप धारण करता. संवादूच सोंपलो की उरता तो फक्त वाद. संवाद म्हणल्यार फक्त उलोवप न्हय. संवाद म्हणल्यार विचारांची देवाण घेवाण, दुसर्या कडेन विचार उक्तावपाची मनशाक जशी गरज आसता, तशी दुसऱ्याचे विचार आयकून घेवप ही लेगीत मनाची गरज आसा. ह्या विचारांच्या देवाण घेवाणीन आपल्या विचारांक नवो आयाम मेळटा. आपले सृजनशीलतायेक नवे पैलू पडटात. आपल्या ज्ञानांत भर पडटा. आपल्या व्यक्तीमत्वाचें, आपल्या उणिवांचें आपल्याक मुल्यांकन करूं येता. मानसीक भलायकी सुदृढ उरता. थोडक्यांत कितें, संपन्न व्यक्तीमत्वा खातीर निरोगी मन गरजेचें आसा आनी निरोगी मना खातीर संवादाची गरज आसा. तेन्ना उलोवया, आयकुया, समजुया आनी सगल्यां कडेन बरो संवाद सादुया.

गजानन भाटकार
आल्त पर्वरी