भांगरभूंय | प्रतिनिधी
भारतीय समाजांत लग्नाक फक्त दोन व्यक्तींक संबंदांत हाडपा पुरतें मर्यादीत मानिनात, तर पुराय कुटुंब, सोयरे आनी समाजा कडेन जोडिल्ली परंपरा मानतात ‘लग्न म्हणल्यार जल्मा जल्मातलें अतूट बंधन’ ही कल्पना आमचे संस्कृतायेंत खोलायेन रुजल्या. देखून जेन्ना एखादऱ्या मनशाक घटस्फोट, जोडिदाराच्या मरणांतल्यान वा लग्ना उपरांतचे जिणेंत अनिर्णीत एक दरी निर्माण जावन एकामेकां पसून पयसावतात तेन्ना त्या मनशा मुखार आपल्या जिवितांलो लग्न रुपी संवसार परतून घडोवपाचो प्रस्न उप्रासता. कांय जाण एकसुरेपणाक शरण वतात, जाल्यार कांय जाण दुसऱ्या कडेन लग्न जावन नव्या जिविताची सुरवात करतात. पूण अशा वेळार समाजा कडल्यान तांकां मेळपी थोमणें, अपमान आनी हीन वागणूक तांचो मार्ग आनीक कठीण करता.
दुसरेपणांत लग्न जावपाची गरज खूब मनीसपणाची आनी सैमीक. मनशाक फक्त शारिरीक सुरक्षेचीच न्हय तर भावनीक आदाराचीय गरज आसता. घटस्फोटा उपरांत जायत्या जाणांक जिविताची परतून थीर स्थापणूक करपा खातीर आदार दिवपी एक साथिदार आसप गरजेचें आसा. बायल वा दादल्याक एकसुरेपण सहन जायना.
केन्ना केन्नाय, भुरग्यांक वाडोवपाक आनी तांकां घरांतलें वातावरण दिवपाक दुसरें लग्न होच एक
योग्य पर्याय आसता. मानसीक भलायके खातीरय नातें गरजेचें आसता. दुसरें लग्न करप म्हणल्यार गुन्यांव थारना तर परिस्थिती प्रमाण जिणेंत मुखार सरपाचो घेतिल्लो निर्णय आसता. पूण आयजूय दुसऱ्या लग्ना संबंदीं आमच्या समाजांत जायते पूर्वग्रह तिगून उरल्यात. ‘एकदां लग्न मोडलें म्हणटकच परतून ताची चवकशी कित्याक?’, ‘भुरगीं जातकच लग्न कित्याक?’, ‘इतलें बेगीन दुसरें लग्न जावपी सुवार्थी’ अशा स्वरुपांतले प्रस्न समाज सतत विचारता.
दुसरी गजाल म्हळ्यार दादल्यां परस बायलांक चड दुबावान पळयतात. विधूरालें दुसरें लग्न करपाक सगल्यांची मान्यताय आसता, पूण विधवे बाबतींत तिका समाज चड करून हिणयतात म्हूण बायलांचेर दुसऱ्या लग्ना विशीं समाजीक दडपण आसता आनी थोमणें मनशाच्या मनाचेर वायट परणाम जावन समाज कितें म्हणटलो ह्या हुस्क्यान मानसीक ताण वाडटा. घेतिल्लो निर्णय चुकीचो आशिल्लो काय कितें असो प्रस्न मनांत गुन्यांवकारीपणाची भावना निर्माण करता. समाजाच्या भंयान कांय जाण एकसुरे जातात. हाचो परिणाम भुरग्यांचेरूय जाता. शाळेंत वा नात्यांतले लोक तांकां प्रस्न विचारतात देखून दुसऱ्या लग्नाची खोस उणी जाता आनी ताची सुवात संघर्श घेता.
कांय उदाहरणां समाजांतले विरोधाभास दाखयतात देखीक, सुमन नांवाची एक तरणाटी फक्त पंचवीस वर्सांचेर विधवा जाली. नात्यांतल्या लोकांनी तिका आतां उरिल्ली जीण घरांत विधवा म्हूण सारची अशें सांगलें. पूण कांय वर्सां उपरांत तिणें एका विधूरा कडेन लग्न करून नव्या जिणेची सुरवात केली तेन्ना समाजान तिगेल्या निर्णयाचेर तिणें कोणाचे तरी वांगडा आपलें जिवीत मुखार व्हरपाचो यत्न केलाे म्हणजे म्हापातक केल्ले भशेन टिका केली.
दुसरे वटेन राजेश नांवाचो एक विधूर आपल्या दोन भुरग्यां खातीर दुसरें लग्न जावपाचें थारायता. भुरग्यांक नव्या आवयचें व्यक्तीमत्व मेळ्ळें, तांचें शिक्षण आनी जिवीत सुदारलें पूण समाजीक कुचित्रीपणाच्या उलोवण्यांतल्यान सुटलो ना, ‘तो इतले बेगीन बायलेक विसरलो.’ प्रत्यक्षांत ताचो निर्णय भुरग्यांच्या फुडारा खातीर योग्य आशिल्लो.
अनिता नांवाची शिक्षिका घटस्फोटा उपरांत परतून लग्न जाता तेन्ना समाजाचो तेंको जाणवता. अर्थांत ही नकारात्मक मानसीकताय सगले कडेन दिसना. तिच्या शाळेंतल्या वांगड्यांनी आनी आवय-बापायन उक्तेपणान तिची तोखणाय केली. ताका लागून तिका उपहास करचे बदला प्रोत्साहन मेळ्ळें आनी आयज ती आपल्या नव्या संवसारांत खोशयेन रावता.
दुसऱ्या लग्नाक समाजाचो सकारात्मक आदार मेळ्ळो जाल्यार जिणेंची नवी सुरवात जावंक शकता हें ह्या उदाहरणांतल्यान दिसून येता. आयज शारांनी मानसीकताय बदलत आसा. तरणाटी पिळगी चड उक्त्या मनाची जाल्या आनी घटस्फोट वा विधवा जाले उपरांत परतून लग्न जावप सहजपणान मान्यताय दिता. ऑनलायन लग्न संकेतथळ आनी गटांनी सारकेच अणभव आशिल्ल्या लोकां खातीर जोडिदार सोदप सोंपें जालां. शिक्षण, अर्थीक स्वातंत्र्य आनी आत्मविस्वास हाका लागून खास करून बायलांक स्वताचे निर्णय घेवपाक चड आत्मविस्वास मेळ्ळा. पूण गांवगिऱ्या वाठारांनी आनी परंपरीक कुटुंबांत अजूनय टिका करपाचो दबाव आसा.
हे बाबतींत समाजांत बदल घडोवपाची गरज आसा. दर एका मनशाचें जिवीत आनी परिस्थिती वेगळी आसता. देखून तांच्या निर्णयाक आदर दिवप गरजेचें.
दुसरेपणांत लग्न जावपी लोकांक थोमणें मारचे परस, तांकां प्रोत्साहन दिवप ही समाजीक जापसालदारकी अशें म्हाका सांगन दिसता. कुटुंबांनीय आपल्या भुरग्यांच्या कल्याणाचो विचार करून नव्या संवसाराक आदार दिवचो. प्रसार माध्यमांनी, शाळांनी, समाजीक संघटणांनी लोकां मदीं जागृताय निर्माण करून रुढिवाद बदलपाक मजत करची. शेवटाक सांगचें की, दुसरें लग्न म्हणल्यार जिणेंत अपेस न्हय, तर नव्या सुरवातीची संद. सगल्यांक सुखान जगपाचो अधिकार आसा. टिका, दुबाव, हिणवणूक ही समाजांतली मागास मनोवृत्ती दाखयता. उरफाटें दुसरें लग्न हो नव्या जिविताचो उत्सव मानपाक जाय. समाजान दुसरेपणांतल्या लग्ना विशीं आपली नदर बदल्ली जाल्यार ह्या लेखांत नमूद केल्ले सुमन, राजेश, अनिता ह्या सारक्या जायत्या जाणांच्यो काणयो दुख्खाचें स्रोत जावचे बदला एक प्रेरणा जातली.
सुदिन वि. कुर्डीकार.
8275425404
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
