भांगरभूंय | प्रतिनिधी
बार्देसकारांली वंय- हे म्हणी फाटली काणी अशी: खूब वर्सां आदीची गजाल. बार्देसांत एक घराबो रावतालो. घराब्यांत दोन भाव , तांच्यो बायलो आनी भुरगीं सगळीं एकठांय रावतालीं. दोगूय भाव दिसभर मेळटा तें काम दिसवड्यार करताले आनी फकत दनपरां जेवणा पुरते आनी न्हिदपा पुरते घरा येताले. अशेच एक दीस दोगांय सकाळचो आदेसभर काम करुन घामाघूम जावन भुकेल्ल्या पोटार जेवपाक घरा आयले. घरा येत जाल्यार कितें पळयतलो? सगळो खडखडाट. घरांत बायलांनीं जेवण करुंक नासलें कित्याक तर घरांत रांदपाक जळोव नासलो. आतां कितें करतले? पोटांत तर कावळे रडटाले. रानांत वचून लाकडां हाडपाक खंय वगत आसलो? पूण जळोव तर जायच. नाजाल्यार पानार जेवण पडना. पूण दोगय भाव हुशार. तांणी एक मांडणी केली.
दोगांयनीय एक फटीचें झगडें रचलें. दोगूयजाण एकामेकांक व्हडा-व्हडान गाळी संवत घरांतल्यान पडवेर आयले. आनी मारामारी करीत आंगणांत आयले. मायेमोगान रावपी दोगूय भाव एकामेकांक गाळी फस्ती करतात त्यो आयकून शेजारी -पाजारी हांचे भोंवतणी जमले. दोगूय भाव सामके एकामेकांक खांव काय गिळूं अश्या नेटान झगडटाले. दोगांयनीय एकामेकांचेर थापटां लेगीत फुलयलीं. आनी जे मार्गार धांवले तेच एकल्यान शेजाऱ्याल्या घरामुखार आशिल्ल्या वंयेचो एक खूंट हुमटायलो आनी दुसऱ्याचेर धांवन गेलो. तें पळोवन दुसऱ्या भावान म्हळें तूं म्हाका दांड्यान बडोवंक सोदता? हांवूय तुका दाखयतां. ताणेंय त्या वंयेचो आनीक एक खूंट हुमटावन काडलो आनी तो हातांत घेवन भावाचेर झुडून गेलो. अशें करीत दोगूय भाव हातांत खूंट घेवन एकामेकांक मारपाचे आवेशान आपले मागीलदारा आयले आनी ते दोनूय खूंट थंय उडोवन आपल्या बायलांक जळोव हाडला म्हण सिनाल केलें. परतेय एकामेकांक गाळी संवीत त्या शेजाऱ्याल्या वंये म्हऱ्यांत येवन आनीक दोन खूंट हुमटायले आनी एकामेकाक जितोच मारतां म्हणीत आपल्या मागीलदारा येवन ते खूंट उडयले. हांगेलीं तीं फटीचीं झगडीं सोंपमेरेन हांगेल्या बायलांनी ते चारुय खूंट रांन्नींत घालून जेवण तयार केल्लें. दोगूय भाव एकामेकांक गाळी संवत भितर सरले आनी पोटभर जेवन पार. ह्या गजाली वेल्यान ही ओपार आयल्या.
कांय लोक आपलो सुवार्थ सादपाक आनी दुसऱ्यां पसून फायदो उठोवपाक एकामेकांचे वायट उलोवन लोकांक नाटकां करुन दाखयतात, झगडीं करून दाखयतात आनी तो वेळ गेलो कीं आपलो सुवार्थ सादतात. फटवतात ते दुसरे. आसलीं नाटकी लोकांक लेखून ही ओपार मारतात.
‘दुवाळ्यांक खायन दिसले तेरें, फुडें कशें जायत बरें?’
ह्या म्हणी फाटली काणी अशी: एक बायलमनीस आसली. तिगेर भुरगें नासलें. घरांतलीं जाण्टेलीं भुरगीं- भुरगीं म्हण वथ्रेतालीं. मोठ्या प्रयासांनीं आनी नवसांनीं एकदांचो तिका गुरवाचार आयलो. घरांतले सगळे खोशी जाले. घरांत आशिल्ल्यो जाण्टेल्यो त्यो तिका तरेकवार जिन्नस करून खावोवंक लागल्यो. तिका दुवाळ्यांत कितें जाय कितें नाका ताचेर तीं लक्ष दिवन आसताल्यो. एक दीस तिणें रुच काडीत म्हळें, कुळागरांतल्या फोणव्या-देगांनीं बरेंss बारकेलें तेरें किल्लता. पणसा भिकणां बी घालून तेरें बरेंऽऽ घमघमीत आनी रुचीक जाता. तेरें हें आपसूकच किल्लता. तें रोवचें पडना. म्हूण तिका कोण व्हडलेंशें म्हत्व दिना. तिणे तेरें खावपाची रुच काडिल्ली पळोवन घरांतल्यो जाण्टेल्यो सामक्यो शेळेल्यो. हिगेलो दुवाळो आयकून तांका अपशकूनच दिसलो. आनी बोला-फुलाक गांठ म्हळ्यार खरेपणींच तिगेलें पोटचें गेलें.
ह्या गजालीवेल्यान ही ओपार आयल्या. फुडें कितेंय वायट घडपाचीं चिन्ना दिसतीत जाल्यार फुडाराचीं चिन्ना बरींऽऽ दिसनात आं! असो हुस्को उक्तावन ही ओपार मारतात.
‘शेंदरी मात्शी व्हडली आसली जाल्यार आनीक एक भुरग्याक न्हिदयतली आसली’,
ह्या म्हणी फाटली काणी अशी: एक गरीब जोडपें आसलें. बायल बाबडी वर्सा-गुरवार, वर्सा- बाळंत जाताली. वर्सा वर्सा एक नवें भुरगें जालें म्हण्टगीर इतल्या भुरग्यांक पोसूंक नाका? घोव आनी बायल हावाशिवा करुन हांगा थंय हात-पांय हालोवन जोडून हाडटालीं आनी कशें तरी पोट भरतालीं. तांगेल्या शेजराक एक व्हडलें गिरेस्त जोडपें रावतालें. तांगेर दुडू कुसतालो पूण त्या बाबड्यांगेर भुरगें नासलें. ह्या गिरेस्तागेर ती भुरग्यां- आवय काम करताली. गिरेस्तागेर जेवण खाण कुसता पूण खावपी जेवपी कोण ना. आनी वावराडेगेर भांगरा सारकीं काची-बुचीं आसात पूण खावंक जेवंक मारामार. तिगेली ही परिस्थिती पळोवन त्या गिरेस्त जोडप्यान सदांच त्या वावराडेकडेन तुमचें एक भुरगें आमकां पोसूंक दी म्हण मागचें. पूण तें गरीब जोडपें भुरगें दिवपाक कशेंच तयार नासलें. तांणी म्हणचें आमकां जरी भुरगीं चड आसलीं, आमी गरीब आसलीं तरी मायेक तीं आमच्या जिवापरस चड. आमी तांका जेवंक खावंक कमी दितात पूण माया मात आमी तांका चड दितात.
त्या गिरेस्ताच्या बायलेन म्हळें बरें आसा. पूण एक दीस तरी तूं भुरग्यांचेर उबगली जाल्यार तुगेलें एक भुरगें आमकां पोसकें दिवंचे पडटलें. तेन्नाच्यान तें गिरेस्त जोडपे, वावराडेच्या खोंपीकडेन सदांच रातचें वतालें आनी तांचे खोंपीत कितें चल्लां ताची होलम घेतालें. अशेच एक रातीं त्या गिरेस्त बायलेन वावराडेच्या खोंपीच्या बुराकांतल्यान भितर पळयलें. तर कितें पळयतली?
त्या वावराडेन एक पिंजकी शेंदरी पातळायली आनी आनी एका एका भुरग्याक हाळीन न्हिदोवंक लागली. आपूण आनी घोव जमनीर न्हिदलीं आनी त्या शेंदरे कडेन पळोवन घोवाक म्हणपाक लागली शेंदरेचेर आनीक एक भुरग्याचो जागो उल्ला. तें आयकून त्या गिरेस्त धनिणीचे दोळे उक्ते जाले.
ह्या संवसारांत दुडू म्हळ्यार सगळें न्हय. गरीब जांव श्रीमंत आवयचे मायेक तुळा ना. जेन्ना कोणाकूय आवयच्या मोगाची, मातृत्वाची, वात्सल्याची तोखणाय करपाची आसता तेन्ना ही ओपार मारतात. फुडल्या भागांत तुमकां आनिकुय म्हणी फाटल्यो काणयो वाचूंक मेळटल्यो.
सखाराम शेणवी बोरकार
9923306751
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
