दुर्मीळ बेबो ‘मलबार ट्री टोड’ नश्ट जावपाचे वाटेर
भांगरभूंय | प्रतिनिधी
म्हापसाः सह्याद्रीच्या दाट रानांत पयल्या पावसांत प्रकट जावपी एक दुर्मीळ बेबो मलबार ट्री टोड सध्या नश्ट जावपाचे वाटेर आसा. पश्चीम घाटांत मेळपी, रातच्या सक्रीय आनी झाडांचेर रावपी हो बेबो रस्त्यांचेर येवन वाहनां पोंदाक चिड्डून मरता, ही गजाल हुस्को करपा सारकी आसा.
‘मलबार ट्री टोड’ ही अस्तंत घांटांतली थळावी आनी आंतरराष्ट्रीय मळाचेर ‘धोक्याचे’ वळेरेंत येवपी प्रजाती. म्हादय अभयारण्य ही तांची मुखेल रावपाची सुवात, जून ते सप्टेंबर ह्या काळांत तांचो प्रजनन हंगाम आसता. ह्या वेळार हे बेबे कोंडांनी, व्हाळांचे देगेर दिसतात. उरिल्ल्या काळांत हे बेबे झाडांचे घोलींत रावतात, अशें विवेकानंद पर्यावरण जागृती फौजचे वांगडी रमेश झर्मेकार हांणी सांगलें.
कसो वळखुपाचो?
ह्या बेब्याची कूड सामकी ल्हान आसता. ताजो शेळो जसो आसता तसो. ताचेर गडद तपकिरी थिपके आसतात. खांद्या पसून हळदुवी वता. पायांचीं बोटां टोका कडेन रूंद आसतात. कानाचो पड्डो दोळ्यांच्या एक-तृतीयांश आकाराचो आसता.
प्रजनन हंगाम
जून ते सप्टेंबर ह्या काळांत ताचो प्रजनन हंगाम आसता. ह्या काळांत नर बेबो मादीक आकर्शीत करपाक आवाज काडटा. एका प्रजनन हंगामांत मादी सुमार १५० तांतयां घालता. सुरवातेक हीं तांतयां २० ते ६० च्या गटांत आसतात आनी उपरांत सैल माळे वरीं दिसतात, अशी म्हायती अभ्यासक गजानन शेट्ये हांणी दिली.
सैमीक वांगड
हो बेबो व्हाळांचे देगेर, जमनीर आनी झाडांचेर पळोवपाक मेळटा. ताच्या प्रजनना खातीर वोलो हवामान गरजेचो. रानांतल्यान वचपी रस्ते, वाडपी येरादारी आनी अधिवासाचो र्हास ताच्या अस्तित्वाक धोको थारता. ‘मलबार ट्री टोड’ हो फकत सह्याद्रीचोच न्हय, जाल्यार आपल्या जैवविविधतेचो मोलादीक सांठो. झाडां झोपांनी वावुरपी हो जीव सैमांतलो म्हत्वाचो भाग. ताची राखण करप ही आमची जापसालदारकी.
रमेश झर्मेकर, गजानन शेट्ये, चंद्रकांत अवखळे आनी संकेत नायक ह्या अभ्यासकांनी जायते बेबे मेल्ल्याचें सांगून खंत उक्तायली. तांणी Lesser-known fauna म्हणल्यार आडनदर जाल्ले जैवीक प्रजाती सांबाळपा खातीर खर उपायांची गरज अधोरेखीत केली.
विवेकानंद पर्यावरण जागृती फौज कांय वर्सां सावन ह्या प्रजातींचो सेगीत अभ्यास केला. दर वर्सा हे प्रजातीचो आंकडो देवला अशें तांणी नोंद केलां. हे घडणुके खातीर रानांतल्यान वचपी रस्ते आनी मानवी हस्तक्षेप हीं मुखेल कारणां आसात.
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
