दक्षिणेक बायल खासदार?

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

बायलांक राजकारणांत 33 टक्के आरक्षण दिवपाची घोशणा हालींच भाजपान केल्ली. फुडले विधानसभा वेंचणुके वेळार तें मेळपाक शकता. ते दिकेन एक पावल उबारतना काल रातीं लोकसभा वेंचणुके खातीर दक्षीण गोंयांत तांणी पल्लवी श्रीनिवास धेंपो हांकां उमेदवारी दिल्या. एखाद्या मुखेल राष्ट्रीय पक्षा वतीन द. गोंयांत लोकसभा वेंचणुकेची तिकेट बायल उमेदवाराक मेळपाची ही पयलीच खेप. आतां धेंपो आड काँग्रेसीची उमेदवारी कोणाक मेळटा, ताची उमळशीक सगल्या राजकारणमोगींक आसतली.
गोंयांतल्यान आतां मेरेन लोकसभेचेर एकलीच बायल उमेदवार वेंचून गेल्या. संयोगीता राणे. 1980 त तांकां महाराष्ट्रवादी गोमंतक पक्षा वतीन उत्तर गोंयांत जैत मेळिल्लें. फाटलीं 44 वर्सां आनीक एकूय बायल गोंयच्यान खासदार म्हूण दिल्लींत वचूंक नाशिल्ली. आतां पल्लवी धेंपो दुसरी बायल खासदार थारता काय ना, तें 4 जुनाक कळटलें. भाजपा वतीन सुरवातीक आदले खासदार नरेंद्र सावयकार, दामू नायक आनी चंद्रकांत कवळेंकार हांचीं नांवां मुखार आयिल्लीं. उपरांत अचकीत बायलांक उमेदवारी दिवपाची सुचोवणी श्रेश्ठींनी केली. दक्षिणेंतल्यान इत्सुक उमेदवारांच्या जैता विशीं न्हयकारत्मक अहवाल मेळिल्ल्यान तिकेट बायलांक दिवचें अशें थारलें, अशें जाणकार सांगतात. बायल उमेदवारांचीं बरींच नांवां मुखार आयलीं. पूण उपरांत पल्लवी धेंपो हांच्या नांवाचेर सा जालें.
राजकी मळाचेर तिकेट मेळूंक ना जाल्यार कांय उमेदवार बंडखोरी करतात. गोंयकारांक हाचो अणभव आसा. ताका तिकेट मेळ्ळी तरी भितरल्यान ताचे विरोधाक खूब जाण आसतात वा आसपाक शकतात. तेय बी ताच्याच पक्षांतले. मात, पल्लवी धेंपो हांचे बाबतींत तशें ना. कारण काल मेरेन त्यो राजकारणांत नाशिल्ल्यो. साहजिकूच त्यो वादग्रस्त नात. तांचे कोण दुस्मानूय नात. तांचे आड पक्षांतर्गत, पक्षा भायर कट, डावपेचूय जावचे नात. सगल्या आमदारांक, बुथ फुडाऱ्यांक तांचे खातीर वावुरचें पडटलें. धेंपो हांकां उमेदवारी दिवन भाजपान अर्दी लढाय पयलींच जिखल्या, अशें म्हणल्यार अतिताय थारची ना.
पल्लवी धेंपो प्रसिद्ध अश्या धेंपो उद्देग घराण्यांतल्यो. धेंपो उद्देग कंपनीच्यो त्यो कार्यकारी संचालक. साबार कंपनींच्या संचालक मंडळाचेर त्यो आसात. तांकां कामाचो अणभवूय आसा. राजकी मळाचेर कर्तृत्व दाखोवपाची तांकां संद आसा…. आनी जैत मेळ्ळ्यार त्यो तातूंत येशस्वी जातल्यो. दुबाव ना.
गोंयचें गिरेस्त दायज
-गांवांगांवांनी शिगम्याचे मांड सजल्यात. उमेदीचें वातावरण पातळ्ळां. दरेका गांवांत थंयचे परंपरे प्रमाण शिगम्याचे विवीध खेळ, रिती, परंपरा जातल्यो. कांय कडेन सुरूय जाल्यात. गोंयची लोकपरंपरा, लोकनाच, लोकसंगीत आयकुपाचें, पळोवपाचें आसा जाल्यार सगल्यांनी ह्या दिसांनी गांवांगांवांनी वचपाक जाय. गोंयचें हें गिरेस्त दायज. डोंगरे वयल्या इंत्रुजा उपरांत शिगम्याक जाग येता आनी जशी जशी होळयेची पुनवेच्या 2- 3 दीस पयलीं एकेका गांवांत धोलार शिगम्याची पयली तोणी पडटा. बद्द संवसार पाडव्याच्या आदल्या दिसा मेरेन शिगमो चलता.
शिगम्या सारक्या दायजा कडेन गोंयचे तरणाटे सामकी आडनदर करतात. ही परंपरा सांबाळून दवरपाची जापसालदारकी उखलपाची तांची मात पसून तयारी ना. असो शीण फाटलीं बरींच वर्सां जाण्टेले काडटात. मात बारीकसाणेन पळयल्यार दरवर्सा नवे- नवे तरणाटे ह्या लोककले कडेन, लोकदायजा कडेन आकर्शित जातना दिसतात. आमची परंपरा, संस्कृताय कोण तिगोवन दवरतलो, हाचो मात्तूय हुस्को आतां कोणे करपाची गरज ना. फक्त एकूच करपाक जाय, तरणाट्यांक गांवच्या धा जाणांनी मार्गदर्शन करपाक जाय. प्रशिक्षणूय दिवपाक जाय. सरकारी चित्ररथ मिरवणुकी जातात, तेन्ना राज्यभरांतले पंगड, मंडळा चित्ररथ, रोंबटा मेळ, लोकनाचां खातीर खास प्रशिक्षण घेतात. रातच्या तांच्यो तालमी चलतात. हीच उमेद गांवांतल्या शिगम्याच्या पारंपरीक खेळ, नाचांचे बाबतींत दिसत जाल्यार दुदांत साकर. दरवर्सा शिगमो पळोवन- पळोवन तरणाटे आपशीच शिकतात. पूण, तरीय तांकां शास्त्रशुद्ध प्रशिक्षण मेळूंक जाय. धोल, तासो वाजोवपाकूय भुरग्यांक शिकोवं येता. सरकारी शिगम्याक चड प्रतिसाद मेळटा. कारण थंय हजारांनी रुपयांचीं इनामां आसतात. देखून गांवांतल्या शिगम्या कडेन कांय वेळार आडनदर जाता. पूण, गांवचो शिगमो देवा- धर्मा कडेन जोडिल्लो आशिल्ल्यान गांवचे लोक ताचे कडेन तशे सहसा आडनदर करीनात.
गोंयचे कांय सण राज्य उत्सव जाल्यात. तेच भशेन शिर्शा रान्नी, सत्र्यो, घोडेमोडणी, शेणी उजो, चोर …. अशा कांय उत्सवांक गांवकारांचे परवानगेन राज्य उत्सवाचो दर्जो दित जाल्यार अभ्यासकांचें, संस्कृतीमोगी पर्यटकांचें भिरें हांगा येतलें हातूंत दुबाव ना. गोंयचे अर्थवेवस्थेकूय हाचो फायदोच जातलो.