भांगरभूंय | प्रतिनिधी
भारतीय संस्कृतायेंत सणा-परबांक खूब म्हत्व आसा. दरेक परब विशिश्ट असो संदेश दितात. ह्या परबांतल्यान एक वेगळीच प्रेरणा मेळटा. मकर संक्रात ही तातूंतलीच एक परब. मकर संक्रात ही वर्सांतली पयली परब. ताका लागून ह्या सणाचो उत्साह वेगळोच आसता. मकर संक्रात ही परब पुराय देशांत वेगळ्यावेगळ्या नांवान आनी वेगळेवेगळे पद्दतीन मनयतात. गोंयांत तर हे परबेक खूब म्हत्व दितात. मकर संक्रात म्हणल्यार सुर्यान मकर राशींत प्रवेश करप. सूर्य ज्या दिसा दक्षीयणांतल्यान उत्तरायणांत मार्गक्रमण करता ते तिथीक मकर संक्रात मनयतात. ही तिथी केन्ना 14 जानेवारीक येता जाल्यार केन्ना 15 जानेवारीक येता. ह्या वर्सा ही तिथी 14 जानेवारीक आयली.
संक्रांत सामकी शिंयाच्या दिसांनी येता. ताका लागून हवेंत गारठो आसता ताचो परिणाम मनशाचे भलायकीचेर जाता. ते खातीर ह्या दिसांनी कुडीक गरम दवरपा खातीर गरम पदार्थ खातात. तीळ आनी गूळ हातूंत उष्मांक चड प्रमाणांत आसता. घडये ताकाच लागून मकर संक्रांतीच्या दिसा तिळगूळ वांट्टात. संक्रातीच्या दिसा तीळ आनी गूळ हांच्यो वडयो वा लाडू एकामेकांक दिवपाची पद्दत आसा. तिळगूळ दितना तिळगूळ घेयात आनी गोड उलयात असो संदेशूय दितात.
एकामेकां विशीं स्निग्धता दिवप तीळ आनी गोडसाण दिवपी गोड एकठांय आयिल्ल्यान मोगाचें नातें तिगता अशें प्रतिकात्मक रुप लेगीत हे परबेक आसा. एकामेकां कडेन आशिल्ली कोडुसाण विसरून एकठांय येवपाचो संदेश दिवपी ही परब. मकर संक्रांतीक सवायशीण बायलां एकामेकांक हळदकुकूम लावन सौभाग्याचें वायन दितात. हे सगलें करपा फाटल्यान कसलीच रुढी परंपरा नासून नव्यान येवकार आनी तातूंतल्यान आनंद घेवप हो आसा.
पयलीं बायलांक एकठांय येवपाची संद क्वचितूच मेळटाली. हे परबे निमतान बायलां एकठांय येतालीं. आयच्या धांवपळीचे जिणेंतूय बायलांक एकठांय येवपाची संद क्वचितूच मेळटा. ताका लागून संक्राती निमतान मेळपी ही आयती संद बायलां सोडिनात. मकर संक्रात ही परब बायलांची परब अशें मानत आसले तरी ल्हान भुरगींय हे परबेची आतुरतायेन वाट पळयत आसतात. मकर संक्रातीच्या दिसा पतंग उडोवपाची परंपरा आसा. खूबशा गांवांनी पतंगोत्सव आयोजीत करतात. ह्या दिसा मळबांत विवीध रंगाच्या आकाराचे पतंग हुबतना दिसतात. पतंगाचे विवीध आकार रंग पळोवन मन प्रसन्न जाता. एकामेकां कडेन आशिल्ली कोडुसाण विसरून मोगान वागात असो संदेश दिवपी मकर संक्रात म्हणल्यार आनंदाची पर्वणीच.
बाल विवाहाची समस्या नानपयत जावची
बाल विवाहाचेर कायदेशीर बंदी आसून लेगीत आयज देशांत बाल विवाह उणें जातना दिसून येनात. सदच्या दिसाळ्यांनी बाल विवाह जाल्ल्याची एखादी तरी बातमी आसताच. लॉकडावनांत जाल्यार बालविवाहाचें प्रमाण खूब वाडिल्लें. आतां सगलें सुरळीत सुरू जाले उपरांत तरी बाल विवाहाचें प्रमाण उणें जातले अशें दिसतालें. पूण अजून लेगीत देशांत बालविवाह जायत आसा.
फाटल्या वर्सा द लांसेट ग्लोब हेल्थ ह्या सोदपत्रिकेंत एक अहवाल उजवाडा आयिल्लो. ह्या अहवालांत आमच्या देशांतल्या बाल विवाहाचेर सद्याचे स्थितीचेर बोट दवरिल्लें. ह्या अहवाला प्रमाण देशांतलीं कांय राज्यां तशेंच केंद्र शासीत प्रदेशांनी 2016 ते 2021 ह्या काळांत बाल विवाहाची कुप्रथा सामान्य जाल्ल्याचो दावो केला. बाल विवाहाक लागून देशाचे उदरगतीक आडकाठी येत आशिल्ल्याचें ह्या अहवालात म्हणलां. हाचोच अर्थ देशांत आयजूय बाल विवाह जायत आसात.
आमच्या देशांत चले चलयांच्या लग्नाची पिराय कायद्यान थारावन दिल्या. चल्याच्या लग्नाची पिराय 21 जाल्यार चलयेच्या लग्नाची पिराय 18 आसची असो कायदो सांगता. ताचे परस उणें पिरायेंत लग्न जायत जाल्यार तो बाल विवाह अशे मानतात. 2006 वर्सा केंद्र सरकारान बाल विवाह प्रतिबंधक कायदो नव्यान मंजूर केलो. पूण सरकारान मंजूर केल्ल्या कायद्या प्रमाण बाल विवाहाक खर ख्यास्तीची तरतूद आसा. पूण ह्या कायद्याची योग्य अंमलबजावणी जायत नाशिल्ल्यान ह्या कायद्याचो धाक उरिल्लो ना. बाल विवाह जाल्ल्या चलो चलयेक भुरगेपणांतूच संवसाराचो रथ चलोवचो पडटा. ताका लागून तांचें भुरगेपण शेणटां. शिक्षण अर्दकुटें उरता. बाल विवाह जाल्ल्या चलयांक सानपिरायेंतूच आवयपण येता. ताका लागून जल्माक येवपी भुरगें लेगीत सशक्त नासता. सान पिरायेंत आवय जाल्ले चलयेक लेगीत भलायकेची समस्या निर्माण जाता. ताका लागून कुपोशणा सयत खूबशा दुयेंसाक तांकां सामकार वच्चें पडटा.
आयज आमचो देश सगल्याच मळार उदरगत करीत आसा. इंटरनॅट, मोबायल, आधुनीक तंत्रज्ञान हाका लागून आमी संवसारा कडेन सर्त करीत आसात. चंद्राचेर लेगीत आमी पावले. संवसारांतल्या प्रगत देशांत आमची गणना जावंक लागल्या. आधुनीक शिक्षण घेवन आमी काळा बरोबर मुखार वचत आसतना गांवगिऱ्या वाठारांतलीं भुरगीं बाल विवाहाक बळी पडत आसात. ही विसंगती बदलूंक जाय. ते खातीर बाल विवाह समस्या नानपयत जावची. हे समस्येचें नानपयत करपाची आसत जाल्यार सगल्यांकूच जागृत करप गरजेचें आसा.
भारतांत बाल विवाहाचें प्रमाण उणें करपा खातीर शासन, प्रशासन, समाजीक संस्था आनी समाजान एकठांय यत्न करप गरजेचें आसा. बाल विवाह आडावपा खातीर गांवगिऱ्या वाठारांतल्यो समित्यो सक्षम करपाची गरज आसा. लग्ना खातीर पिरायेचे दाखले हे समिती कडेन जमा करून ते समितीची लेखी परवानगी घेवची असो नेम करीत जाल्यार बाल विवाहाक कांय प्रमाणांत खीळ बसतली. बाल विवाह जावचे न्हय हे खातीर विवीध थरांतल्यान लोकजागृताय करची. जे प्रमाण अस्पृश्यताय, सतीची चाल, विधवा लग्नाक बंदी, केंस कापप ह्या अनिश्ट चाली नानपयत जाल्यो तेच प्रमाण बाल विवाह लेगीत नानपयत जावंक जाय.
श्याम ठाणेदार
9922546295
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.