तियात्र मरणांतलो वांचलो

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

खेळ-तियात्रांतल्यान असली रस्त्यार भायली कॉमेडी करपाची पद्दत उपजली, फांकली आनी आयज तियात्रांनी ती तकली वयर काडून रावली! कशी?…
आदीं तियात्रांनी विनोदी भुमिका करपी आसले ते म्हळ्यार जुआंव आगोस्तीनो फेर्नांडिस (पाय तियात्रिस्त) जो चड करून विनोदी पात्रां सोबयतालो खंय आनी ताका ‘कॉमीक फेर्नांडीस’ म्हणुनूय पाचारताले. जॉनी बाटलू, फ्रांसिस मोसनो, यंग इनास, आदी हे कॉमेडी सवंगां करताले खंय. अँथनी मेंडिस एक उत्तम विनोदी कलाकार म्हण हांव त्या काळावेल्या म्हालगड्या दिग्दर्शकां कडल्यान आयकून आनी ‘आमचें नशीब’ चलचित्रांतली ताची विनोदी भुमिका पळोवन जाणां. म्हज्या उगडासांतले आनी जांकां विनोद करताना हांवें तियात्र पालकार पळयल्यात तातूंतले उत्कृश्ट विनोदी कलाकार म्हळ्यार सौजा फेर्राव, कीड बॉक्सर, जासिंतो वाझ आनी पावल रोमी. सौजा फेर्राव आनी कीड बॉक्सर विनोदी कॅरेक्टर रोल करताले. उपरांत अशे विनोदी कॅरेक्टर करपी बॅन र्इवांगेलिस्तो उतरलो. आदीं पालकार अस्तुयो नाशिल्ल्यान सौजा फेर्राव, लुर्इस रॉड, सि. डी सिल्वा हे अस्तु-यांच्यो विनोदी भुमिका करताले. आमच्या उगडासांत तियात्र पालकार अस्तु-यो विनोदी कलाकारां आयलीं तीं फिलोमेना आनी उपरांत प्लातिल्दा. तेन्ना मात एक आसलें, विनोदी पात्राक ताच्या नांवान पयलीं ‘कॉमेडियन’ म्हण घालपाची गरज पडनासली, जशें आयज उत्पन्न जाल्ले विनोदी कलाकार ‘कॉमेडियन अमको’ म्हण बरयतात तशें. खरें म्हळ्यार एक कलाकार खंयचेंय सवंग करूंक योग्य आसप म्हत्वाचें, तें मागीर विनोदी सवंग लेगीत आसूं.
जमनीवेल्या खेळांनी लेगीत विनोद करपी पात्राक ‘कॉमेडियन’ म्हण पाचारीनासले, खेळ-तियात्रांनी आनी ‘नॉन-स्टॉप ड्रामांनी’ लेगीत. रुझारियो रोड्रिगीस कॉमेडी करतालो खरो, पूण तो आपल्या नांवा आदीं ‘कॉमेडियन’ म्हण केन्नाच घालीनासलो. जाल्यार, ‘कॉमेडियन डायस’ पयलो काय कॉमेडियन म्हण वापरुंक? ते उपरांत मागीर साबार ‘कॉमेडियन’ आनी कॉमेडिनी पालकार उपजलीं. हातूंत आनीक एक जालें तें म्हळ्यार विनोदी कलाकार अदीक जाय पडटात तेन्ना पालकार ‘स्टेज सॅटींग’ करतल्याक, बिजली सांबाळटल्याक आनी कलाकारांची बस चलोवपी ड्रायवराक लेगीत कॉमेडीचे एक-दोन माचयेर प्रवेश दिवपाची चाल सुरू जाली. अशे तरेन मागीर तियात्र पालकार आनीकूय ‘कॉमेडियन’ उपजले. हें हांव कोणाकूच कीकोंत करूंक बरयना पूण वास्तवांत कितें घडलें ताचें उधारण म्हण घेतां कारण हे कसरतींतल्यान पालकाक कांय तांकीवंत ‘कॉमेडियन’ आनी सवंग करपी कलाकार फावो जाले, हाचेर दुर्लक्ष करूंक जायना. तांतले कांय जाण नांवादीक दिग्दर्शकूय जाल्यात. शाबासकी !!
येदोळ म्हळ्यार ‘नॉन स्टॉप ड्रामा’ वो ‘खेळ-तियात्र ब-याच नेटान चलूंक लागलो, कला अकादेमीच्या तियात्र उत्सवांनी, जातूंत निजाच्या तियात्राचें प्रदर्शन जातालें तातूंत भरशीक दुस-या भासांतल्या नाटकांची पध्दत भितर सरली आनी तांचें सादरीकरण गिरेस्त जाल्ल्यान इनामां, नीज तियात्रांक सोडून तांकां फावो जावंक लागलीं. 1992 वर्सा तियात्राचो शेंकडो पाळ्ळो, पूण त्या वेळार तियात्राक मात बरो नेट नासलो, अदीक करून मुंबयंत जंय तियात्राचो जल्म जाल्लो.
2009 वर्सा तियात्राचो ऊखल करूंक म्हण सरकाराचे ‘तियात्र एकादेमी ऑफ गोवा’ (टिएजी) हिची स्थापना जाली. टिएजी-न तियात्रां वांगडा नॉन स्टॉप ड्रामा, खेळ-तियात्र, आनी जमनीवेले खेळूय आपल्या आसऱ्या खाला हाडले. भोव बरी गजाल. पूण हें करतना मात हें कशें हाताळप हाचेर फावो तें लक्ष घालूंक ना म्हणल्यार जाता. फुडें चलता-चलतां वेवसायीक मळार तरी तियात्र आनी खेळ तियात्र म्हण अशे सेपाराद उरले ना. कोण कोणाच्या पोटांत घुसलो खबर ना. पूण पालकार ना म्हण धड तियात्र, ना म्हण त्या काळार जोरान चलतालो धड ‘नॉन स्टॉप ड्रामा’ (खेळ-तियात्र) फुडें वसलो ना आनी आयज आमी पालकार पळयतात तसलो एक मिस्तूर प्रकार तकली वयर काडून राज करूंक लागलो. आयजूय करता. हातूंत एक मात फायद्येशीर जालें, गोंयकारांचो तियात्र मरणांतलो वांचलो, पूण तो तियात्र मात उरलो ना!
ह्या लेखमाळेंतल्या आयच्या लेखांत हांवें एक व्हडली झेंप घेतल्या. मदीं-मदीं कांय वस्तू घडल्यात तांचेर आनी फुडाराक वस्तू निटायेर घालूंक कितें तोडगो काडूंक जाता ताचेर फुडले खेपेक लक्ष घालतां.
मुखार चलता…
लिप्यांतर: विशाल खांडेपारकार, 8080622370

फाऊस्तो वि. दा. काॅस्ता
9821228684