ताळगांवच्या पठारा वयलो धवो हत्ती

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

राज्याच्या शिक्षण क्षेत्राची सर्वोच्च संस्था म्हूण आमचे कडेन जें कितें शिक्षणिक, नैतिक, प्रशासकीय आनी कायदेशीर साधनसंपत्ती आसपाक जाय ताचे कडेन आडनदर जायत आसा हें परत परत सिध्द जालां.

गोंय विद्यापीठ म्हणल्यार पयले मुख्यमंत्री भाऊसाहेब बांदोडकार हांणी येवजिल्लो आनी मुख्यमंत्री पदाचेर खूब फावट विराजमान जाल्ले प्रतापसिंह राणे हांच्याच कारकिर्दीत खरेपणांत आयिल्लो शिक्षणिक प्रकल्प‌. ह्या विद्यापीठाचो कॅम्पस खुबूच आकर्शक आसा.
विद्यापिठाचें दादल्यांचें वसतिगृह हें भोवसांस्कृतीक घडामोडींचो संगम आसा, पूण विद्यापिठाच्या विभागां मदीं आंतरशाखीय संवाद, समरसता आनी संगम जावपाची शक्यताय कमी आसा. विद्यापिठाच्या आवाठांत मोर, सोरोप, माळूण, काटांदर, सोशे, माकड वा हेर जनावरां दिसूं येतात आनी कांय अपवाद सोडल्यार एका वराच्या लॅक्चराक पावणवराच्या उपरांत ‘आयज लेक्चर ना, घरा वचूया’ अशें सांगपाक भोंवपी प्राध्यापकूय मेळटले. विद्यापिठांतल्या कांय विभागांचे सुरक्षारक्षक आनी चपरासी नम्र आनी प्रेमळ आसात. पूण दरेक विभागांतले क्लार्क नम्र आसतलेच अशें ना. हें चित्र घडये दुर्मिळ. आपल्या आमदारान आपल्याक कामाक लायला हाचो मद हांगां दिश्टी पडपाक शकता. तांच्या उलोवण्यांतल्यान तें दिसून येता. विद्यापिठाच्या खंयच्याय विभागांत, वा प्रशासकीय इमारतींत लेगीत सगळ्यांत चड दुर्लक्ष केल्ली गजाल म्हणल्यार विद्यार्थ्यांक येवपी समस्या. विद्यार्थ्यांच्या प्रस्नां कडेन आडनदर करप हो एक वेगळो स्वॅग आसूंक जाय आनी ह्या उत्कट उपेक्षेच्या कृतीक लागून विद्यापिठाच्या कर्मचाऱ्यांच्या मेंदवाक डोपामायनाची बरीच पुरवण जाली आसूं येता.
नाताळां मनोवन जातकच, विद्यापिठाचो पांचवोचार कॅम्पस ल्हवूल्हवू उजाड जाता. विलियम वर्डस्वर्थ सारखो रोमँटिक कवी जरी हांगां आयलो तरीय हांगचें वातावरण पळोवन ताचें मन हॅम्लेटच्या पात्रा सारखें अस्तित्ववादाचें शिकार जातलें हातूंत दुबाव ना.
हांगां पयलीं पावल दवरतकच आनी निमाणें भायर सरतकच विद्यार्थ्यांक संस्थेचो अभिमान दिसचो न्हय हे खातीर हांगाचे कर्मचारी जाय तितले सगळे यत्न करतात. हांगाच्या वातावरणांत एक अवांछित नकारात्मक संवेदना आसा. आपूण आयिल्ल्या म्हाविद्यालयाची याद केल्या बगर एक दीस वचचो ना. विद्यार्थी-प्राध्यापक म्हूण कॉलेजींत आसतना जें उक्तेपण तुमी अणभवतात तशेंच उक्तेपणाचो अणभव तुमकां हांगां येतलो हाची शाश्वती ना.
हे संस्थेक ताळगांव पठाराचो ‘धवो हत्ती’ म्हणप म्हणल्यार म्हजे मातृसंस्थेचो अपमान जावचो ना, कारण धवो हत्ती फकत सजावटीचो आसता. प्रत्यक्ष कामाक ताचो कांयच उपेग ना. दुर्लक्ष आनी दुरुस्ती करूंक नाशिल्ल्यान हांगाच्यो समस्या वर्सांचीं वर्सां जित्यो उरतात.
विद्यापिठाक मेळिल्ली स्वायत्तता ही विद्यापिठाच्या निष्क्रियतेक कारणीभूत आसा काय ना हाचेर दुबाव उक्तावपाक वाव आसा. डॉ सतीश शेट्ये हे विद्यापीठाचे एकूच गोंयचे कुलगुरू आशिल्ले, ताचे पयलीं आनी उपरांतय गोंयकार कुलगुरू नाशिल्ले. गोंयचे प्राध्यापक तीन दशकां मेरेन फकत आपलीं नवीं वैयक्तीक प्रकाशनां, संशोधन निबंद उजवाडाक हाडपाचेर भर दिनात हाचें एक व्हड कारण आसा अशें स्पश्टपणान म्हणटात.
कोंकणी आनी मराठी विभाग सोडल्यार दर एका विभागांत बिगर गोंयकार प्राध्यापक भरल्यात. भाशा आनी साहित्य महाविद्यालय तशेंच समाजीक शास्त्र शाळा हाका अपवाद ना. गोंयच्या विद्यार्थ्यांक जायत्या विभागांनी पीएचडी कशी मेळपाक दिनात हें म्हायती हक्क कायद्या खाला सोदल्यार आनी तें भौशीक केल्यार जायत्या प्राध्यापकांचे कारनामे उक्तडार येतले.
विद्यापिठांत जितल्यो लैंगीक अत्याचाराच्यो घडणुको घडल्यात तितल्यो खंयचेच शिक्षणीक संस्थेंत घडूंक नात. राज्याच्या शिक्षण क्षेत्राची सर्वोच्च संस्था म्हूण आमचे कडेन जें कितें शिक्षणिक, नैतिक, प्रशासकीय आनी कायदेशीर साधनसंपत्ती आसपाक जाय ताचे कडेन आडनदर जायत आसा हें परत परत सिध्द जालां.
उच्चशिक्षण संचालनालय आपल्या अधिकारांतल्या महाविद्यालयांत प्रतिनियुक्ती तत्वाचेर प्राध्यापक आनी हेर कर्मचारी वर्गाची नियुक्ती करता. तशेंच विद्यापीठ लेगीत करता. कितल्याशाच प्रतिनियुक्तीचेर काम करपी कर्मचाऱ्यां कडेन उलयतना म्हायती मेळ्ळी की ह्या प्रतिनियुक्त केल्ल्या कर्मचारी वर्गाचो फायदो तांच्या मातृसंस्थेक नॅक मानांकनांत वयलो क्रमांक मेळोवपा खातीर जाता. पूण कितलेशेच बुध्दिमान प्राध्यापक ‘प्रतिनियुक्ती नाका, मानसिक छळ नियंत्रणांत हाडात’ असो सूर लायत राजीनामो दिवन अधिकृतपणान परतीचो प्रवास करतात.
कांय वर्सां पयलीं ज्येश्ठ प्राध्यापक आनी शास्त्रज्ञ नंदकुमार कामत हांणी विद्यापिठाच्या रेस्टॉरंटांत जावपी अक्षम्य आनी असह्य बुरशेपणाक वाजेवन निमाणें थंय जमनीर बसून जेवपाक सुरवात केल्ली. तरीय विद्यापीठ प्रशासनान हे समस्ये कडेन पळयलेंच ना. अखेरेक डॉ. कामत हांकां आंदोलन फाटीं घेवचें पडलें. गोंय वैजकी म्हाविद्यालय, गोंय अभियांत्रिकी म्हाविद्यालय, गोंय विद्यापीठ ह्या तिनूय संस्थांतल्यान हेर सुवातांनी बदली जावंक शकना, देखून हांगाचे कर्मचारी हाचो पुराय फायदो घेतात. कर्मचाऱ्यांची बदली चडांत चड एका विभागांतल्यान दुसऱ्या विभागांत जाता. ती लेगीत तो कर्मचारी द्वितीय, तृतीय वा चवथ्या श्रेणींतलो कर्मचारी आसलो तरूच. प्रस्तुत लेखकाच्या एका युवा गुरूवर्यांन पीएचडीक सुरूवात करून दोनूच वर्सांत पीएचडी आनी पीएचडीक ‘मार्गदर्शन’ करपी गायडाक ’बरें तर येतां हांव’ म्हणलें आनी गेलो. कारण विचारतकच कळ्ळें की गायड तसो ‘गायडी’ नाशिल्लो. पदव्युत्तर पदविका आनी पीएचडी खातीरचो प्रबंध बरयतना एक कळून चुकता की आयुश्यांत तुमी तुमची आई आनी तुमचो गायड बदलूंक शकनात. तुमचो गायड तुमच्या आई सारको आसता.
पदवी पूर्ण जातकच हें विद्यापीठ वा त्या विद्यापीठांतलो आपल्या विशयाचो विभाग सोडटना जर विद्यार्थ्यांच्या दोळ्यांत दुकां आयलीं तर विद्यापीठाचो कर्मचारी वर्ग हो खरेंच कर्तव्यदक्ष जाला असो दुबाव घेवंक हरकत ना.

प्रा. विघ्नेश शिरगुरकार
8007362211