भांगरभूंय | प्रतिनिधी
आयज 15 एप्रिल, ‘भीम जयंती’! भारत देशाच्या संविधानाचे शिल्पकार, भारतरत्न डॉ. भीमराव आंबेडकर हांचो जल्मदीस, ‘भीम जयंती’ म्हणून सगले व्हड उमेदीन मनयतात. तांणी आमच्या देशाक लोकशाय, स्वतंत्र्याय, समता, भावपण, सर्व- समावेशकताय अशा मुल्यांचेर आदारीत संविधान दिलें. पूण हजारांनी वर्सां जाती वेवस्थेच्या नांवार जी मनीसपणां भायली समाजीक शोशण वेवस्था राबयली, तातूंतल्यान मुक्त जावन नवो समाज निर्माण करप हें पयलें काम आसा, हें वळखून बाबासाहेबान आरक्षण वेवस्थेची तजवीज करून दवरली. पूण सद्या जे तरेन आरक्षण वेवस्थे आड वादविवाद जातात, तें पळोवन आमच्या समाजाची मानसिकताय परत एकदां मदल्या युगाचे दिकेन वचपाचीं पावलां उखलता काय कितें? अशें म्हणचें पडटा. देशाच्या फुडाराचे दिश्टीन ही हुस्को करपा सारकी गजाल आसा.
कायद्यान समान न्याय आनी समान हक्क दिवन वंचीत समाजाक जे तरेन ताचो लाभ मेळपाक जाय आशिल्लो तसो मेळ्ळा व्हय? हो म्हत्वाचो प्रश्न आसा.
बाजारांत आंबे विकते घेवपाक सगल्या गिरायकांक समान हक्क आसता. पूण जे लोकांची अर्थीक शक्त उणें आसता तांची आंबे विकते घेवपाची तांक नासता. तेन्ना अशा दुबळ्या घटकांची अर्थीक ताकद वाडोवपाचे दिश्टीन आरक्षण वेवस्थे कडेन पळोवपाक जाय. चातुर्वर्ण्य आनी जाती वेवस्था अश्यो विभाजन प्रक्रिया समाजात घट्ट रोमिल्ल्यो आसात. ते खातीर पिडीत आनी दुबळ्या समाजाच्यो सगल्यो संवेदना पुरायेन मारून उडयिल्ल्यो. दये खातीरय आपली लायकी ना अशी अवस्था करून उडयिल्ली. तेन्ना ह्या समाजाक अशा उदास मानसिकेंतल्यान आनी दुखदिणें परिस्थितींतल्यान भायर काडून तांकां मान सन्मानाची जाणविकाय करून दिवन आपल्या पांयांर उबे करप हें सोंपें काम नाशिल्लें. ते खातीर जाती वेवस्थेच्या आड बाबासाहेब व्हड धिटायेन उबे रावले.
भारतीय संविधानाक 75 वर्सां जालीं, तरी आरक्षण वेवस्थे फाटलीं मूळ उद्दिश्टां फळादीक जालीं नात. ताच्या फाटलीं कारणां सोदून काडपाचें सोडून आरक्षणाक विरोध करप हें मनीसपणाचे दिश्टीन विसंगत दिसता. आरक्षणां फाटलो मूळ उद्देश समजून घेनासतना दलीत आनी दुबळ्या लोकां विशीं घृणा निर्माण करपाचे यत्न जातात. ते खातीर अविवेकी, अ- मानवी युक्तिवाद फुडें हाडून श्रमीक वर्गाक हिणसावपाचे यत्न जातात.
तशें पळोवंक गेल्यार आमच्या देशांतली आरक्षण वेवस्था नविदान म्हणपाक जायना. सवर्ण वर्ग अदृश्य अवस्थेंत आपोआप संघटीत जाल्लो आसा. देशाचे चडांत चड अर्थीक वेवसाय, जमनी, समाजीक संघटना, सर्वणांनी शिक्षणाच्या बळार आपल्या हातांत घेतल्यात. गोंयच्या कुळावी देवळांचे अर्थीक वेवहार ह्याच लोकांच्या हातांत आसात. व्हड वेवसाय सवर्ण वर्गा कडेन आशिल्ल्यान तांच्याच जातीच्या लोकांक प्राधान्य मेळटा. सुरूवेच्या तेंपार बँकानी चडशे लोक कोण आसताले? ह्याचो नियाळ केल्यार हें नदरेंत येतलें. स्वातंत्र्या उपरांत खाजगी वेवसायांत मोठी वाड जाली, ताचो लाभ खंयच्या गटाक मेळ्ळो. जे वेवस्थेन चातुर्वर्ण्य वेवस्था राबयली, त्याच गटा कडल्यान आरक्षणाक खर विरोध जाता. समाजद्रोही गटाचे मानसिकतायेचें हें विकृत प्रतिबिंब म्हणचें पडटा.
हजारांनी वर्सां चलत आयिल्ले वागणुकी वयल्यान अशें दिसून येतालें की वयल्या वर्गाची विशमतेची मानसिकताय सोंपेंपणीं बदलपाची नाशिल्ली. तेन्ना पिडित आनी वंचीत वर्गाक फकत शिक्षण दिवन मान सन्मान आनी अर्थीक संदी मेळटल्यो हाची शाश्वती नाशिल्ली. तेच खातीर संविधानांत आरक्षणाची तजवीज करून दवरप हें खूब गरजेचें आशिल्लें. डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर हांणी ते खातीर आपले विद्वतेचो पुराय उपेग करून सगल्या युक्तिवादांक समर्थपणान तोंड दिवन आरक्षण वेवस्था चालीक लायली.
तशें पळयल्यार आरक्षण वेवस्था हेर राश्ट्रांतय आसा. अमेरिकेंत वर्णा वयल्यान आरक्षण वेवस्था अस्तित्वांत आसा. दक्षीण आफ्रिकेंत थळाव्या लोकां खातीर आरक्षणाची तजवीज केल्ली आसा. एका तेंपार वसणुकवादी आनी वर्ण द्वेशी लोकांनीं थंयच्या थळाव्या लोकांच्या दुबळेपणाचो फायदो घेवन तांकां आपल्या शेका खाला दाबून दवरिल्ले. निमणें स्वतंत्र्यतायेचो खरो अर्थ, दुबळ्या आनी वंचीत वर्गाक समान संदी उपलब्ध करून दिवच्यो, असोच आसा. वयल्या वर्गांतले लोक खंयचेय राज्य वेवस्थेंत आपले वेवहार सांबाळपाक समर्थ आसतात.
आरक्षणा खातीर गुणवत्ता उणी जावपाक लागल्या. चड मार्क पडूनय फावो त्यो संदी मेळनात, अशी कागाळ आयकूंक येता. मार्कां वयल्यान गुणवत्ता थारावप ही वेवस्था सद्याचे परिस्थितींत एक पर्याय म्हणून आपणायल्या. शिक्षणीक नदरेन ती सारकी आसा काय ना? हो विचार करपाचो मुद्दो आसा. पयलींच्या तेंपार विज्ञानांत सादारण मार्क मेळूनय वैजकी वा इंजिनिअर फाट्यांत प्रवेश मेळटालो. ते खातीर खाशेली चांचणी परिक्षा नासताली.
दुसरी एक कागाळ अशी, आरक्षणां खातीर बुद्दीमान मनीस बळ परदेशांत वता. ते खातीर आमचो देश कुशळ बुदंवतकायेंत फाटीं पडटा. ह्या आक्षेपा फाटल्यान एक व्हड दांभीकपण लिपून बसलां. परदेशाचे नागरिकत्व मेळोवप हो मोह स्वातंत्र्यपूर्व काळांत सावन चालू आसा. आपलो भुरगो परदेशांत आसा, हो व्हड प्रतिश्ठेचो सन्मान जाल्लो आसा.
समाजांतल्या वंचीत आनी पिडीत वर्गाक वयर काडून तांकां समाजीक आनी अर्थीक सुरक्षा स्तराचेर व्हरपा खातीर आरक्षण हो एकच पर्याय आशिल्लो. पूण जे तरेन तांच्या आड आड्डी मारतात आनी समाजांत चुकीचे तरेन प्रचार जाता तें पळोवन सकयल्या वर्गा विशीं आशिल्ली तिरस्काराची भावना उठून येता. तरी मुखेलपणान एक सांगीन दिसता ज्या उद्देशान आरक्षण वेवस्था राबयिल्ली तिका आजूनय अपेक्षे प्रमाण येस मेळुंकना. फुडाराक डॉ. बाबासाहेब आंबेडकरांचे हें सपन पुराय जातलें, अशी आस्त दवरुया. जय भीम!
विज्ञानदूत श्रीकांत शंभू नागवेंकार
9096512359
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
