भांगरभूंय | प्रतिनिधी
भावंडांनो,
गिन्यान हें एका जातीचें वा एका राष्ट्राचे मालकीचें आसना, तें पुराय विश्वाचे मालकीचें आसता असो संदेश पुराय जगाक खंयच्या विज्ञानिकान दिला जाणात तुमी? ना न्हय? सांगतां. भावंडांनो, तो भोव मोलाचो संदेश दिवपी म्हान विज्ञानीक जाका आमी विज्ञान महर्षी मानतात ते नामनेचे वनस्पतीशास्त्रज्ञ डॉ. जगदीश चंद्र बोस. भावंडांनो, आयज तांची जयंती. विज्ञानाच्या मळार साबार कार्यावळीं वरवीं तांची जयंती आयज मनयतात. देखून तांच्या म्हान कार्याची, संशोधनाची म्हायती थोडे भितर तुमकां करून दितां.
भावंडांनो, डॉ. जगदीशचंद्र भगवानचंद्र बोस हांचो जल्म 30 नोव्हेंबर 1858 ह्या दिसा बंगालांत जालो. ल्हानपणांतूच जगदीशचंद्र खूब हुशार आशिल्ले. देखून तांच्या बापायन तांचे बुद्धीक फावो तें वळण दिवपाक उर्बा दिली. भुरगेपणांत नुस्तेमाराच्या भुरग्यां कडसून जलचरांच्यो तशेंच सैमांतल्या वनस्पतीच्यो गजाली आयकून घेतालो. तोच ताचे आवडीचो विशय थारिल्लो. शालेय शिक्षणा उपरांत तांणी लंडनांत आनी कॅब्रीज कॉलेजांतल्यान पदवी मेळयली. उपरांत ते कोलकाताच्या प्रेजिडेंसी कॉलेजांत ते प्रोफेसर जाले. 1896 वर्सा लंडन विद्यापिठाची डॉक्टर म्हूण पदवी तांकां फावो जाली. तो वेळ मेरेन तांचो संशोधनाचो वावर चालूच आशिल्लो. संशोधना वेळार तांणी बिनतारी तारामंत्राचो सोद लायलो. त्याच संशोधनान तांकां जगभर नामना मेळोवन दिली. कॉलेजांत वनस्पतीशास्त्राचें शिकप करताना कॉलेजाच्या हॉस्टेलांत तांणी गॅलरींतूच एक पोरसूंव केल्लें आनी ते सुवातेर जगदीशचंद्र हांणी वनस्पतीचेर साबार प्रयोग केले. वनस्पतीशास्त्राची चड आवड निर्माण जाल्ल्यान तांणी इंग्लडांत वचून खूब अभ्यास केलो. तातूंतल्यानूच प्राणीजीवन आनी वनस्पती जीवनांत खूब साम्य आसा. वनस्पती उस्वास घेतात, रातचीं न्हिदतात, विखाचे बादेन तीं मरतात, गुंगीच्या वखदान तांकांय गुंगी लागता, तांकांय स्पर्शाची जाणीव जाता, ह्यो गजाली तांणी जाणून ताचो सोद लायलो. जगदीशबाबूंचे म्हणणें, सोद विदेशी शास्त्रज्ञांक पटनाशिल्लो. तरी लेगीत खंयच निराश जायनासतना आपलें संशोधनाचें कार्य तांणी चालूच दवरलें. जायतीं माकनां तांणी तयार केलीं. 1900 वर्सा पॅरीसांत भरिल्ल्या संवसारीक परिशदेंत तांणी वनस्पतीक सजीवां प्रमाण संवेदना आसतात हें प्रयोगा सयत व्याख्यान दीत सिद्ध करून दाखयलें. वनस्पतीची वाड मेजपा खातीर तांणी कॅस्कोग्राफ नांवाचें माक्न सवता तयार केलें. वनस्पत भुयेंतल्यान रस कशे तरेन ओडून घता, एका सेकंदांत वनस्पत कितली वाडटा हें त्या माक्नाचे मजतीन शास्त्रज्ञांक दाखोवन दिलें. तेन्नाच शास्त्रज्ञांनी तांचो भोवमान केलो.
जगदीशबाबू संशोधक आशिल्लेच, तेच परी ते देशभक्तूय आशिल्ले. आमचो देश संशोधनांत फाटीं उरचो न्हय, संशोधना खातीर आमच्या देशांतल्या भुरग्यांक परदेशांत वचचें पडचें न्हय देखून तांणी कोलकातांत ’बोस’ विज्ञान संशोधन मंदीर उबारलें.
ताचे कडेन आशिल्ले पयशे आनी जिवीत ताणें त्या मंदिरांतल्या प्रगोयशाळेक वापरले.
भावंडांनो, रेडियो शास्त्राचे ते खरे जनक आशिल्ले. ते संशोधन तांणी आपल्याच कडेन दवरलें ना. तर राष्ट्राक अर्पीत केलें. 1913 वर्सा लंडनाचे रॉयल सोसायटीन डॉ. जगदीशबाबूंचे सिद्धांत उजवाडाक हाडले.
विज्ञानाच्या मळार मोलादीक संशोधन काम करून डॉ. जगदीशबाबूंनी आमच्या देशाची किर्त संवसारभर वाडयली. ह्या म्हान संशोधकाक तांच्या 80 वर्सांच्या पिरायेचेर 23 नोव्हेंबर 1937 दिसा मरण आयलें.
भावंडांनो, आयज आमी तांचो उगडास करून तांकां नमळायेन नमन करूया हां
उल्हासभाई
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.