ट्रम्प जिखले, आतां…….?!

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

अखेरेक अमेरिकेचे अध्यक्षपदाचे वेंचणुकेंत डोनाल्ड ट्रम्प जैतिवंत जाले. तांणी अमेरिकेच्या इतिहासांत विक्रम केला. दुसऱ्या म्हाझुजा उपरांत चार वर्सांच्या काळांत परत वेंचणूक जिखपी ते पयलेच अध्यक्ष. (कमला हॅरिस वेंचून आयिल्ली जाल्यार अमेरिकेची पयली बायल अध्यक्ष थारपाची.) 2016 आनी 2024 वर्सा ट्रम्प हांणी ती जिखल्या. हाचे पयलीं ग्रोव्हर क्लिव्हलॅण्ड हांणी 1884 आनी 1892 त चार वर्सांच्या फरकान वेंचणूक जिखिल्ली. 538 जाग्यांतले ट्रम्प हांच्या रिपब्लिकन पक्षाक 277, तर कमला हॅरिस हांच्या डेमाॅक्रेटीक पक्षाक 224 जागे मेळ्ळे. फक्त 43 जाग्यांचो फरक. म्हणटकच तशी ही वेंचणूक अटीतटीची जाली. कांय खबरां संस्थांचे सर्व्हे प्रमाण, चडश्या अमेरिकनाक हें जैत आवडूंक नासलें तरी मतदान केल्ल्यांच्या मताचो आदर, मान हो राखचोच पडटलो. कारण राजकारणांत जो जिता वही सिकंदर आसता! संसदेच्या सिनेट आनी हावस आॅफ रिप्रेझेंटेटिव्ह्सच्योय वेंचणुको जाल्यात. तातूंतय ट्रम्प हांच्या रिपल्बिकन पक्षाक जैत मेळ्ळां.
जैता उपरांत ट्रम्प हांणी सांगलें, ‘देशा मुखार आशिल्ल्यो समस्या पयस करपाक आमी सगले मेळून (सरकार आनी मतदार) मजत करपाचे आसात. आमी सुधारणा करतले, देशाच्यो शिमो सुदारतले. देशाक परतून म्हान करतले.’ ट्रम्प 20 जानेवारीक अध्यक्षपदाचो सोपूत घेवपाचे आसात. ते भारताक फायदेशीर थारपाक जाय. आमचे प्रधानमंत्री तांचो उल्लेख ‘म्हजे इश्ट’ असो करतात. हे इश्टागतीचो देशाक फायदो जावचो. अमेरिकेंत भारतीयांचेर हल्ले जातात. कारण तांकां लागून आमकां रोजगार मेळना, अशी भावना थंय थळाव्यां मदीं रुजल्या. कॅनडांतूय खलिस्तानवादी थंयच्या हेर भारतीयांक, खास करून हिंदूंक त्रास दिवपाक लागल्यात. तेय बी उक्तेपणी. प्रधानमंत्री जस्टीन ट्रुदेव हांणी तर फाटीं भारता आड प्रतिक्रिया दिल्ली. ट्रम्प अजून कॅनडा- भारत वादांत पडूंक नात. घडये पडचेय नात. मात, आमी हो मुद्दो तांच्या सरकारा मुखार मांडून कॅनडांतल्या खलिस्तानवादी- हिंदू वादाचेर बेगीन उपाय काडचो पडटलो. थंयचे कडवे शीख भारतीयांच्या वाटेक वचपाक लागल्यात, हें सामकें चुकीचें. हिंसाचार हो म्हत्वाचो मुद्दो. पाकिस्तान अर्थीक नदरेन खांकनवाळ जालाच, पूण ताची नांगी अजून वळवळटा. शिमे पलतडच्यान जावपी आतंकवाद्यांच्या हिंसाचाराचेर अमेरिकेचे मजतीन उपाय काडूंक जाय. हाचे पयलीं तशे यत्न जाल्यात, पूण आमकां कांय फायदो जावंक ना. चीनूय आतां पाकिस्तान, श्रीलंकेक हाता कडेन धरून भारताक सतावपाक लागला. अमेरिकेचे रशिये कडेन वायट संबंद आसात. चीना कडेनूय म्हूण कितें व्हडलेशें बरेंपण ना. अमेरिका चीनी ड्रॅगनाक दावें घालपाचो यत्न तरी करतलो, अशी आस्त भारतीयांक आसतली.
अमेरिके कडल्यान संवसारभर शांतीकाय, गरिबी पयस करप, पर्यावरण सांबाळप ह्या मळांचेर काम जातलें अशी आस्त कांय जाणांक आसा. उरफाटे दोन देशां मदलें इबाडिल्ले संबंद आपल्याक कशे फायद्याचे थारतले, हाचेर अमेरिकेचो भर आसतलो, अशें थोड्यांक दिसता. रशिया- युक्रेन, इझ्रायल- पॅलेस्टायन, इझ्रायल- इराण, चीन आनी शेजारी देश, उत्तर कोरिया हेवूय कांय प्रस्न आसात, जे संवसाराक फोंडात घालपाक शकतात. युक्रेन झुज चलिल्लें आसतना रशियाचे आजीवन अध्यक्ष व्लादीमीर पुतीन हांचे कडेन संपर्क दवरपी, तांची जाहीर तुस्त करपी ट्रम्पान आपूण जिखल्यार म्हयन्या भितर युक्रेनांत शांतीकाय हाडटलों, अशें प्रचार सभांनी म्हणलां. पळोवया.
अमेरिकेंतले चडशे कामगार, कर्मचारी स्थलांतरीत. तांकां तांच्या देशांत परत धाडटले, अशें ट्रम्प हांणी म्हणिल्लें. फक्त भारतीयांक घरा धाडल्यार बौद्धीक नदरेन अमेरिका तळाक पावतली, हें सांगपाक पारखी नाका. सगलेच परत आयले जाल्यार थंय काम कोण करतले, होय प्रस्न आसाच. हालींच एके सर्व्हेंत 28 टक्के अमेरिकनांनी बेकायदेशीर स्थलांतरा आड मतां दिल्लीं. शिमांचोय प्रस्न आसा. कारण बरेच लोक अमेरिकेक वचपाक खंयचोय मार्ग आपणावपाक तयार आसतात. शिमाचेर आपूण लक्ष दितलों, अशें ट्रम्प हांणी कालूच जाहीर केलां. आयात म्हालाचेर 10 टक्के शुल्क (चीनी म्हालाचेर 60 टक्के) लावपाचेंय तांणी जाहीर केल्लें. हो निर्णय अमेरिकेक धपको दिवंक शकता. पूण तो राष्ट्रवादाच्या नांवान फक्त मतदारांक आकर्शीत करपाचो प्रचार मुद्दो आशिल्लो अशें दिसता. इझ्रायल आनी इराणाचें पेटपाचें आसा. अमेरिकेचो पयली भशेन इझ्रायलाक तेंको आसतलो. उरफाटे ट्रम्प तांकां ज्यो बायडेन हांचे परस चड तेंको आनी मजत करतले, अशें मत चडश्या जाणकारांनी उक्तायलां. इराणाचें आनी अमेरिकेचेंय एकमेकां कडेन पटना. ट्रम्प जिखल्यात खरे, पूण आदल्या कार्यकाळा सारके ते आक्रमक भुमिका घेत रावले, शांतीकाये खातीर यत्न, उपाय, शक्य थंय तडजोडी केल्यो नात जाल्यार संवसाराक तें मारक थारुं येता.