भांगरभूंय | प्रतिनिधी
वेगळ्या वेगळ्या प्रकारांच्या सादरीकरणाचो प्रत्यक्ष आकाशवाणी वेलो अणभव भुरग्यांक दिवप, ते खातीर नाट्यशिबिरां घडोवन हाडप आदीं जोशी मास्तरांच्या उपक्रमांचो उल्लेख करूंक जाय.
जोशी मास्तर म्हूण काणकोणाक खबर आशिल्ले दत्तात्रेय कृष्ण जोशी हे किंदळें- पणसुलेंच्या श्रीकात्यायनी बाणेश्वर विद्यालयाचे हिंदी विशयाचे शिक्षक. मूळ सांगली- महाराष्ट्रांतले. मात तांणी काणकोण आपली ‘कर्मभूंय’ मानली आनी ते पुरायेन काणकोणचे शिक्षणीक, समाजीक, संस्कृतीक जिणेंत भरसून गेले. सुशिक्षित घरकान्न प्रतिभा जोशी सयत काणकोणच्या आनी गोंयच्याय समाजसेवी, संस्कृतीक, शिक्षणीक संस्थांनी तांचो वावर केला. व्हडले भाव स्मृतिशेश गोपाळ जोशी सोडल्यार तांचे स्मृतिशेश दिनकर (दिनू) आनी चंद्रशेखर (चंदू) जोशी हे भावूय गोंयांत रावन गोंयकार जाले.
1965 वर्सा जोशी मास्तर हिंदीचे सहायक शिक्षक म्हूण श्रीकात्यायनी बाणेश्वरांत रुजू जाले. 1990 त त्या पदा वल्यान निवृत्त जाले. खरें म्हणल्यार शिक्षकी पेशांतलो तांचो हो कार्यकाळ शिक्षकी पेशा वांगडाच ‘कलाक्षेत्रांतले उत्तम व्यक्तिमत्त्व’ म्हूण चड यादीत उरसारको जालो. त्या वेळा वयले मुख्याध्यापक स्मृतिशेश नारायण गांवकार सर हांचो तेंको तांकां मेळ्ळो. शिक्षक वर्गाचोय बेसबरो सहभाग आशिल्लो. उपरांतच्या काळांत तांणी नाट्यक्षेत्रांत दाखयिल्ली चमक 1969 वर्सा शाळेच्या स्नेहसंमेलनांत शिक्षक आनी विद्यार्थ्यांच्या पालवान सादर केल्ल्या ‘देव नाही देव्हाऱ्यात’ नाटकाच्या तांच्या दिग्दर्शनांत ‘झलक’रूपान दिश्टी पडिल्ली! आतां शिक्षकां मदीं आनी विद्यार्थ्यां मदीं आशिल्ल्या कलामोगी कलाकारांचोय तातूंत वांटो आशिल्लोच. तांचे संबंदान ‘कलाकार शिक्षक’ म्हूण सांगपाचें जाल्यार, शाळेंत विद्यार्थ्यां खातीर सुरु केल्ले नाट्यवाचनाचे उपक्रम, नाट्यछटां खातीरचें मार्गदर्शन, भेस- न्हेसवण संबंदांतले मार्गदर्शन, बॉबीची गोष्ट, हा नाद सोड सोड, चिमणा बांधतो बंगला सारक्यो एकांकी बसोवन सर्तींनी घालून अभिनय, नेपथ्य, पार्श्वसंगीत, दिग्दर्शन अशी इनामां शाळेक मेळोवन दिवप, ‘शालेय आकाशवाणी’ चे संकल्पनेंतल्यान वेगळ्या वेगळ्या प्रकारांच्या सादरीकरणाचो प्रत्यक्ष आकाशवाणी वेलो अणभव भुरग्यांक दिवप, ते खातीर नाट्यशिबिरां घडोवन हाडप आदीं उपक्रमांचो उल्लेख करूंक जाय.
या वावरा खातीर तांकां सांगाती कलाकार शिक्षकांनी सांगात दिलोच, विद्यार्थी- पालकांनीय पालव दिलो, मात्र तांणीय स्वता गोंय सरकारच्या कला आनी संस्कृती खात्याच्या 21 दिसांच्या कला समिक्षेच्या अभ्यास वर्गांत वांटो घेवन प्रशिक्षण/ मार्गदर्शन घेतलें. बालभवना वरवीं 15 दिसांचें नाट्यप्रशिक्षण लेगीत घेतलें. तातुंतल्यानूच तांचे मदल्या कलाकाराक उत्तेजन मेळ्ळें आनी समाजा कडेन जोडून घेवपाक ताचो मोटो हातभार लागलो. देखीक, श्रीस्थळ- काणकोणचे श्री मल्लिकार्जुन कला क्रीडा भजनी मंडळ आनी ते संस्थेचो नाट्यकैलास कोरीव लेणी नाट्यसंघ- विभाग, तांचें ‘कोरीव लेणी’ हें नाटक, श्री मल्लिकार्जुन देवस्थानांतल्या शिवरात्रेचें गो. गं. पारखी लिखित ‘अक्षांश- रेखांश’ नाटकाचे दिग्दर्शन, वैजावाडा स्पोर्ट्स क्लबाचीं रथसप्तमीचे जात्रेचीं नाटकां आनी तांचे नेमान 12 वर्साचें दिग्दर्शन, श्री निराकार नाट्यमंडळ, देळें, श्री अश्वत्थ नारायण नाट्यमंडळ, मोखर्ड, मोहिनी देवस्थान सादोळशें, श्री निराकार देवालय समिती, किंदळें- पणसुलें, श्री निराकार देवालय, समिती भगतवाडा-नगर्से, भक्तांमठ हौशी नाट्यमंडळ, नार्वेकार हौशी नाट्यश्रृंगार, केंपें आदि संस्थांचीं गाजिल्लीं नाटकां दिग्दर्शित करणाची संद जोशी मास्तराक मेळ्ळ्या आनी तांणी ते संदीचें भांगर केलां! विशेश म्हणल्यार तांची ‘इथे ओशाळला मृत्यू’ तली औरंगजेबाची भूमिका खूब गाजल्या आनी रसिक प्रेक्षकांनी तांकां प्रभाकर पणशीकारां सारकी भूमिका म्हूण प्रशस्तीपत्र दिला. आकाशवाणी पणजी केंद्राच्या नभोनाट्यांतल्या भूमिकां खातीर तर डॉ. अरुण हेबळेकार, डॉ. नारायण देसाय आदीं नभोनाट्य/ श्रुतिका लेखकांनी तांची तोखणाय केल्या. विशेश म्हणल्यार श्री. दत्तात्रेय जोशी सराक कला अकादमीच्या ‘अ’ गट नाट्यसर्तींतल्या ‘मला काही सांगायचंय’ नाटकांतले राहुलाचे भुमिके खातीर पयल्या क्रमांकाचें इनाम आमी महाराष्ट्र शासनाचे सुवर्णपदक मेळ्ळां.
मातृछाया. श्री शांतादुर्गा प्रसाद, ढवळी, कवळें हे संस्थेतलो घरकान्नी वांगडचो तांचो वावर सामको मोलाचो, अरविंद सोसायटी सेंटर, पाँडिचेरी कडेन संबंदित काणकोणचें माताजी मंदिर, तांचें वसतीगृह (तेंबेवाडो, नगर्से), केशव सेवा साधनाचें पैंगीणचें श्रीपरशुराम विद्यार्थी वसतीगृह आदीं संस्थांच्या वावरांत तर तांचो वांटो आसाच, वांगडाच ‘सेवा संकल्प, काणकोण’ नांवांची सेवा संस्था स्थापन करून लोलयें गांवांत कन्या वसतीगृहाची उबारणी करपांत तांचो मोलाचो वांटो आसा. शिक्षणक्षेत्रांत आपले संस्थे वांगडाच काणकोणच्या बाकीच्या शिक्षणसंस्था वांगडाय तांणी वावर केला. बालभवनाच्या काणकोण केंद्रांतूय कांय तेंप कलाशिक्षक म्हूण ते वावुरल्यात. तांच्या बऱ्या वावरा खातीर वयर उल्लेख केल्ल्या समाजीक, संस्कृतीक संस्थां वांगडाच स्वा. सावरकर प्रतिश्ठान, सांगली, संस्कृत संवर्धन मंडळ, सांगली, काणकोण कलाकार संघ, चावडी, मातृछाया सेवा- 35, कला आनी संस्कृती प्रतिष्ठान, संचालनालय, सम्राट क्लब, कपिलेश्वरी ह्या संस्थांनी तांकां भेटयिल्लीं सन्मानपत्रां आनी केल्ले कला गौरव तांच्या समाजसेवेचो, कलाक्षेत्राचो आनी संस्कृतीक वावराचो दिश्टावो घडयतात.
अशा शिक्षणक्षेत्रांतल्या ज्येश्ठ कलाकार शिक्षकाक आर्गां भेटोवया आनी तांचे पसून स्फूर्त, प्रेरणा घेवंया, ॐ शांतिः ।
– कमलाकर दत्ताराम म्हाळशी
8411085764
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.