भांगरभूंय | प्रतिनिधी
मार्च तापपाक लागलो काय गोंयांत उदकाची समस्या तकली वयर काडटाच. म्हादय अजून व्हांवता, फुडलें कांय सांगपाक येना. धरणांनीय उदक आसा. पावस बेगीन लागलो तर माणसुकी. नाजाल्यार उदका खातीर वळवळे काडचे पडटले. तातूंत गोंयची लोकसंख्या वाडत आसा, नवे निवासी प्रकल्प उबे रावत आसात. म्हणटकच उदका पुरवणेचेर ताण येवप सभावीक. हांगां हेर राज्यां सारकी दुकळाची परिस्थिती ना. देखून उदकाच्या वापरा बाबतींत आमी उदार. न्हंयांचेर, बांयचेर वचून न्हांवपीय आतां घसघशा पोंदा उबे राविल्ले भशेन शाॅवर वापरूंक लागल्यात. गाडयोय धुंवपाक जाय तितलें उदक वापरुंक लागल्यात. ह्या साबार कारणांक लागून उदकाचें संकश्ट दारार येवन उबें रावलां. राज्यांत दरेका कुटुंबाक दरदिसा उणेंच चार वरां उदक दिवपाचो सरकाराचो यत्न आसा, अशें मुख्यमंत्र्यान कालूच स्पश्ट केलें. सध्या दिसाक 50 एमएलडीचो उणाव आसा. पूण तो तात्पुरतो. फुडल्या वर्सा मे मेरेन राज्याक दिसाक अतिरिक्त 248 एमएलडी उदकाची पुरवण जातली, अशेंय तांणी सांगलें. ते खातीर खाशेले यत्न करचे पडटले. सगल्यांत पयलीं म्हादय न्हंयेच्या पात्रांतल्या सध्या आसा त्या उदकाची पातळी वाडपाक उपाय करचे पडटले.
कांय जाणकारांच्या मतान, एका उत्तर गोंयाकूच आनीक तीन, साडेतीनशें एमएलडी उदक जाय. ते खातीर खर्चाची सरकाराची तयारी आसा. पूण हें काम प्रत्यक्ष चालीक लागूंक जाय. स्वराज्य संस्था, जागृत नागरिकांच्या पालवान हें शक्य आसा. झाडां, पेडांची, दोंगरांची कत्तल करप पयलीं कायद्यान बंद करूंक जाय. तसो कायदो आसा, पूण तो चालीक लागना. उदरगतीच्या नांवा खाला सैम बेणपाचें काम नेटान चल्लां. झाड हें फक्त सांवळी, फळां, मदेर दिना तर पावस ओडून हाडटा, उदकाचो सांठो करता. म्हणटकच व्हडल्या रुखांचो आंकडो वाडटा तितलो बरो. निदान लोकवस्ती पसून पयस वड, पिंपळ, जांबळ असले रुख रोंव येतात. तांची कुयदाद मात घेवपाक जाय. माट्टीचें (क्राॅकोडायल बार्क ट्री) झाड व्हड प्रमाणांत लावचें. तें आपले कुडींत आनी मुळां सकयलूय उदक सांठोवन दवरता. ताचो सरभोंवतणचे जमनीचेर बरो परिणाम जाता. बोआबाब हें रुंद खोडाचें झाड आफ्रिकेंतूच दिसता. पूण पेडणें तालुक्यांत असलीं कांय झाडां आसात. ते हजारभर लिटर उदक सांठोवन दवरूंक शकता. पूण, आमी तीं लावपाचीं सोडून पावला पावलार युकेलिप्टस हीं उदक ओडून ना करपी, सुकण्यांक कसलोच फायदो नाशिल्लीं झाडां लायल्यांत. आयज झाडां कापून थंय लोकांक रावपाक घरां बांदपाचें काम चल्लां. तांकां उदक खंयच्यान दितले हो प्रस्न आसाच. कारण वाळपय सारक्या अटंगी रानां आशिल्ल्या म्हालांत पसून आतां उदकाचो उणाव जाणवूंक लागला. होंडा गांवांत फाटलो म्हयनोभर सारकें उदक मेळना खंय.
कांय गांवांनी 24 वरां नळाचें उदक मेळटा. थंयच्या लोकांनी विचार करून ताचो वापर करूंक फावो. एका तालुक्यांतलें उदक शेजराच्या 2- 3 तालुक्यांक वता. उदकाची बचत करिना जाल्यार सगल्यांकूच त्रास जातलो. लायटीचीय बचत म्हत्वाची. कारण लायट उदका पसूनच तयार जाता. गोंयचे भोवतेक उदका स्रोत इबाडल्यात. बांयों शेणल्यात. (बिल्डरांनी ना केल्यात, लोकांनी वापरिनासतना पिड्ड्यार केल्यात.) ही जापसालदारकी स्वराज्य संस्थांची. घाणयारें उदक, सिवरेज, रसायनांक लागून उदक प्रदुशीत जावचे ना, हें पळोवंक जाय. व्हाळ, तळीं, न्हंयांचें उदक नितळ दवरल्यार, थंय बुरशेपणा करप्यांक दंड दिल्यार हें उदक वापरपाक मेळटलें. उदका पुरवण खात्या प्रमाण, पंचायत, पालिकांक तें एक- दोन वाड्यांक नळा वरवीं दिवंक मेळटलें. न्हंयांचें उदक बुरशें जाल्ल्यान तें शुद्ध करून लोकांक दिता म्हणसर सरकाराक चड खर्च येता. फाटीं कांय न्हंयांनी भलायकेक घातक अशे विशाणू आसात, असो बोवाळ जाल्लो. धरणांचीं तांक वाडोवपाक मेळटा जाल्यार पळोवंक जाय. नवीं ल्हान धरणां, बांदांचीय खर गरज आसा. तातूंत पावसाचें सादारण देडशे इंच उदक व्हांवन दर्यांत वता. तें सांठोवपाक सगल्यांनीच खांद मारूं येता. तें जमनींत जिरत जाल्यार उदकाचो उणाव जाणवचो ना.
गोंयांतल्या दरेका कुटुंबांत चार न्हय, तर स वरां तरी उदक जायच. कारण सगल्यां कडेन उदक सांठोवपाची सुविधा ना. सकाळीं, दनपरां, सांजवेळा अशे तीन फावटी 2- 2 वरां उदक मेळत जाल्यार उदकाची समस्या बऱ्याच प्रमाणांत सुटावी जातली. लायट जशी सांबाळून वापरतात, तशें उदकूय वापरूंक जाय. म्हयन्याचो पगार सोंपपाक पावतकच जशी काटकसर जाता, तशी उदकाचे बाबतिंतूय कित्याक जावची न्हय? प्रत्येक घरांत बांय, पंप, टांकी आसची, हे खातीर सरकारी यंत्रणेन यत्न करचे. टँकर माफियांचेरूय नदर दवरची. उदकाक ‘जीवन’ म्हणटात, तें ओगीच न्हय. हें जीवन सारकें वापरल्यारूच आमकां बरें जिवन जगपाक मेळटलें.
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
