जीवघेणे वाडट्या अपघातांक आळो जाय

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

वाहनांचो आंकडो सुमारा भायर वाडला. रस्ते अशीर. दोनूय वटांनी पार्क करून गाडयेकार नाच्च जातात.

अामच्या सुपुल्ल्या राज्यांत सद्या अपघात वाडटात तें पळेल्यार, हो जबर हुस्क्याचो विशय जाला हें कळटा. कांय बेशिस्त लोक गाडी वा स्कुटी खुबूच स्पीड मारून खंयच्या खंयूय कायचे काय चलयतात आनी हेरांचो जीव घेतात. ताका लागून सद्या रस्त्यार चलप म्हळ्यार दिव्य जालां. रस्तो चलून हुपप म्हळ्यार टेन्शन जालां. रस्त्यार दोन चाकी आनी चार चाकी वाहनां चलोवप म्हळ्यार हात पांय एकेकदां लटपट्टात. कारण जण एकल्याक ताकतीक आसता. खंय धांवपाची तेंय कळना. पांच मिनटांनी थंयचे थंयच जर येरादारीची कोयंडी जाली जाल्यार वर वर गाडयेंत बसपाचें पासिंयेंस आसता. मागीर रस्त्यार गाडी चलयतना परत परत ओव्हरटेक करून खंय मश्णांत वचपाची घाई काय लोकांक त्रासांत घालपाची वान्सा तेंय कळना. गाडी मात्शी घश्टली काय हांच्या वादावादीक लागून दोनूय वटानच्यान येरादारी कोयंडी जावन वरभर कामाचे लोक आडकून उरतात.
गाडी चलयता ताची मुळावी समज म्हूण आसूंक जाय. नमळाय जाय. दुसऱ्याक रोखड्योच गाळी घालप आनी झगडप आनी रस्त्यार आनीक आडखळ करप हो पुरूषार्थ न्हय. नवीं नवीं उतरां येतात. रोड रेज हें उतर तातूंतलेंच. रस्त्यावेलो किंवाटो हें उतर समा आसा. पूण इंग्लीश उतरां येतात तीं तशींच आसा तशीं ठोकून दिवप हें हालींसराक सोंपें जाल्लें दिसता. ह्या किंवाट्यांतल्यान उप्राशिल्लीं किजिलां, केस्तांवां आनी केसी गोंयांत वाडत आसात. हो किंवाटो पयशांच्या मदांतल्यान येता काय आऩीक कसलो उजो तेंच कळना.
शिकलो म्हूण बरो वागतलो अशें ना. परवानो म्हळ्यार लायसन्स मेळ्ळें म्हूण गाडी वेवस्थीत नेमांक धरून बरे भशेन चलयतलो हाची खात्री आसना. खूब जाण स्कुटी वा गाडी घेवन वतना अकस्मात दाव्यान वा उजव्यान काडटात. पयलीं इंडीकेटर वा हातान संकेत बी कांयच दिनात. साद्यो साद्यो गजाली खऱ्यो पूण तातूंतल्यान भोव-अपघात घडूं येतात. कारण एकार एक गाडयो येवन फाटल्यानच्यान धपको दितात.
येरादारी पुलिसांच्या आंकडेवारी प्रमाण, वर्साच्या पयल्या तिमाही सावन दुसऱ्या तिमाही मेरेन जीवघेण्या रस्ते अपघातांत 50% वाड जाल्या आनी मरणांच्या आंकड्यांत 40% वाड जाल्या. राज्यांत प्राणघातक रस्ते अपघातांनी वाड ही सरकाराच्या येरादारी उल्लंघनांचें चलन भरपाचें काम करपी पोलिस कर्मचाऱ्यांक फाटल्यान घेवपाच्या निर्णयामुळे जाल्या अशें हालींच तज्ञांचो हवालो दिल्ले एके बातमेंत वाचलें. पुलीस कर्मचाऱ्यां कडल्यान, खास करून येरादारी वेवस्थापना खातीर तैनात आशिल्ल्या आनी सकयल्या पदांवेल्या कर्मचाऱ्यां कडल्यान पिडणुकेच्यो जायत्यो कागाळी आयल्या उपरांत सरकारान हो निर्णय घेतिल्लो अशी एक बातमी हालींच वाचिल्ली.
तालांव दिवपाक मार्गार कोणूच ना हें पळेनाफुडें तरणाट्यांक भुरग्यांक रान मोकळे जालें. तांणी स्पीडी आनी रेसी मारपाक सुरवात केल्या. चलन दिवपाक कोण तरी आसता ह्या भंयान हॅल्मेट घालपाचो वचक आशिल्लो तोवूय ना जाला. शिस्तीच्या स्टेअरींगावेलो ताबो गेल्ल्यान रस्त्यावेलीं मरणां आनी भिरांकूळ अपघात वाडूंक लागल्यात हें दिश्टी पडटा.
रेंट अ बायक आनी रेंट अ कार हीं प्रकरणां म्हळ्यार चूड दाखोवन म्हारू घरांत हाडप. कारण त्या पर्यटकांक नो एन्ट्री खंय आसा, वन वे खंय आसा कांयच कळना. हेरांक त्रासांत घालतात ही वायट गजाल. सोरो पियेवन गाडी चलोवप धोक्याचें हें सांगपाची गरज ना. पूण शिकिल्ले सवरिल्ले राती कडेन पार्टेक वतात आनी वखद घेवन गाडी चलोवन परततात घरा. त्या वेळार चिर्र जावन तोल वचत जाल्यार गाडयेंतलीं घरचीं आनी मार्गावेल्यो गाडयो हांकांय आपूण फोंडांत घालतां हाचें धंगण तांकां आसना. भाणस्तारी पुलाचेर मर्सिडीज गाडयेन कितल्या लोकांक फोंडांत घाले ते आमी पळेल्यात. कांय जाणांनी जीव वगडायलो. कांय जाण कायमचे हात पांय वगडावन बसले. हाका धरबंद जाय. कडक कायदो नेम जाय. ताची अंमलबजावणी जाय. दरकार जाय, भंय जाय गाडी चलोवप्यांक. बाजारांत पार्कींग मेळत थंय करतात त्या सगळ्या वाहनांचेर कडक कारवाय करूंक जाय.
रस्त्यार अपघात कमी जावचें हे खातीर दीर्घ काळाची आनी ल्हान मुजतीची उपाय येवजण करपा खातीर येरादारी फांट्यान भौशीक बांदकाम खात्याक पत्र बरयल्लें. येरादारी फांट्यान पोरूं वर्सा केल्ल्या अपघातांच्या विश्लेशणांतल्यान दिसून आयलें तें म्हळ्यार सगळ्यांत चड अपघात सांजे 6 ते 7 ह्या काळांत जाले. जण एकलो घरा पावपाची ताकतीक करीत आशिल्ल्यान ऑफीस सुट्टकच वागा बोबे आयिल्ले भशेन घरा धांवत आसता तेन्ना लक्ष पुरायेन नाशिल्ल्यान अपघातांची संख्या वाडल्या अशें एका वडील पुलीस अधिकाऱ्यान सांगलें.
जीवघेणे अपघात कमी जावचे म्हूण गोंय पुलिसांनी यत्न सुरू केल्यात. पोलिसांनी 2025 त जीवघेणे अपघात 10% कमी करण्या करपा खातीर काम सुरू केलां. येरादारी खात्यान जून मेरेन येरादारी नेमांचो भंग करपी सुमार 1.2 लाख लोकांचेर गुन्यांव नोंद केल्यात. शाळा, महाविद्यालयां आनी ग्रामपंचायतींत मोहिमो सुरू करून उल्लंघनां विशीं जागृताय वाडयल्या. 500 परस चड व्याख्यानां घेतलीं. 39,000 परस चड लोकांक नेमांविशीं शिक्षित केल्यात.
तरणाट्यांक स्पीडीचें कुतूहल आसता. थ्रील आसता. रगत हून आसता. आपूण कितें करता तें कळना. जिवाचें मोल कळना. तांकां वेळोवेळ नेमान सातत्यान हें शिक्षण जाय. एके तरेचें समुपदेशन जाय.
ज्या तरेन रस्त्यावेल्या अपघातांचें प्रमाण हालीं वाडलें आनी मरण आयिल्ल्यांचो आंकडो वाडलो तो विशय सगळ्या स्टेकहोल्डरांनी संबंदितांनी गांभीर्यान घेवपाचो विशय. एकवटीत यत्न करून ताचेर उपाय काडचे पडटले. रस्त्यावेलीं फोंडकुलां धरून रस्त्यार गाडी चलयतना वा चलतना जीव मुठींत घेवन कांच घेवन टेन्शन घेवन वचप ही पुटवपा सारकी गजाल न्हय.
वाहनांचो आंकडो सुमारा भायर वाडला. रस्ते अशीर. दोनूय वटांनी पार्क करून गाडयेकार नाच्च जातात. तातूंतल्यान मदल्यान गाडी काडटासर खरस मारपाची. गाडयोय रूंद जायत आसात. मात्शी घश्टली काय वादावादी सुरू. दोनूय वटांनच्यान वरभर गाडयांची रांक. सगळ्यांकूच स्पीडीचें आकर्शण. भुरग्यांकूच तरणाट्यांकूच अशें न्हय. सगल्यांक गाडी पेटयत वचपाची संवय. हायवेचेर वन वे आसून लेगीत कुत्रे धांवन येत जाल्यार शंबरांचेर धांवपी गाडयेचें नियंत्रण कशें सुट्टा आनी फाटल्यान वेगान येवपी गाडी ताका कसो धक्को दिता हें आमी पळेलां.
जागृताय वाडोवंक जाय. कारवाय कडक जाय. मस्ती करतल्यांचीं लायसन्सां रद्द करूंक जाय. तपासणी गस्त वाडोवंक जाय. कांय जाण जिवार उदार जातात तें बरें आसा, तांचे खातीर. ते बाकीच्यांक सामके त्रासांत घालतात. स्कूलांनी कॉलेजांनी जी जागृताय चलल्या ती तगोवन दवरची. भौशीक गणपती उत्सव कार्यावळींनी दरेका मंडळान अपघात उणे कशे करप? ह्या विशयाचेर वक्तृत्व सर्त दवरूंक जाय. संबंदितांनी एकठांय येवन ह्या गंभीर समाजीक समस्येचेर उपाय काडपाक बेगीन कृती करपाचो वेळ आयला.

मुकेश थळी
फोंडें