जिविताच्या रंगमाचये वेली विजूची भावपूर्ण एग्जीट

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

विजयकुमार नायक नांवाच्या एका मनस्वी रंगकर्मीन काल जिणेच्या रंगभुंये वेल्यान अकाली एग्जीट घेतली. नाटक ऐन रंगार येवचें, क्लायमॅक्स सादचो आनी अचकीत नाटकाचो तिसरो पड्डो सकयल देंवचो, प्रेक्षकांचीं मनां विरूस जावचीं अशी मनस्थिती काल साबार जाणांनी अणभवली. विजयकुमार नायक गोंयभर विजू ह्या नांवान लोकप्रीय! नाट्य माचयेर विजून तोंडाक रंग फांसून आनी गरजे प्रमाणे भेस घालून साबार पात्रां रंगयलीं. पूण व्यक्तिगत जिणेच्या रंगभुंयेर विजू जसो भितरल्यान तसोच भायल्यान आशिल्लो.
नाटक म्हणल्यार विजू पिसो! विजूचो जल्मच नाट्य परंपरा लाबिल्ल्या घरांतलो. ताचो बापूय विश्वनाथ नायक हो एक खांपो नाट्य कलाकार आशिल्लो. जेश्ठ नाट्यकर्मी सुर्या वाघ सारख्या दिग्गजांची तांच्या घरांत यो-वच आशिल्ली. विजूचें घर म्हणल्यार एक रंगमाचीच कशी! विजूक रंगदेवतेचेर भावार्थ जडपाक कळाव लागलो ना. पिरायेच्या सातव्या वर्सा खांद्यार घेतिल्ली ही रंगदेवतेची पालखी विजून जिणेच्या निमाण्या पेण्या मेरेन प्रभावीपणान पेलली. विजूची रंगयात्रा जिणेच्या निमण्या खिणा मेरेन चलत रावली, फुलत रावली.
कला अकादेमींतल्यान विजून नाट्यकलेंतली डिप्लॉमा ही पदवी घेतली. कांय काळ नाट्य प्रशिक्षकाची नोकरीय केली. पूण नोकरी नांवाच्या उपाचारीक फास्केंत विजूचें मन रुजलें ना. ताणे नोकरी सोडली आनी पुराय वेळ आपल्याक रंगभुंये खातीर समर्पीत करून घेतलें. रंगकर्मी म्हूण विजू आपले पुरतो मर्यादीत केन्नाच रावलो ना. गोंयभरच्या खांची गोंयड्यांनी तरणाटे नाट्य कलाकार, तंत्रज्ञ सोदीत तो पांयांक रोदां बांदून फिरत रावलो. माशें- काणकोणच्या सत्यवती सोयरू आंगले उच्च माध्यमीक विद्यालयांत विजून लागीं लागीं पंचवीस वर्सां आदीं म्हजो सांगाती अध्यापक कविंद्र फळदेसाय हांच्या माध्यमांतल्यान पयले खेपे नाट्य प्रशिक्षण कार्यशाळा घेतली आनी उपरांत विजू आमच्या निराकार नाट्य चळवळीचो एक म्हत्वाचो भाग जालो. काणकोण म्हालांतल्या सामान्य घरांतल्या तरणाट्यांक ताणे फोंड्यां आपल्या घरा राबित्याक दवरचें, तांकां नाटकाच्या विंगड विंगड घटकां कडेन परिचीत करचें, तांच्या अभिनय कौशल्याक तांसां मारचीं अशें साबार वर्सां चलत रावलें. गोंयच्या साबार वाठारांनी विजून अश्यो कार्यशाळा सातत्यान घडोवन हाडल्यो. विजूचे तालमींत तयार जाल्ले साबार तरणाटे आयज स्वतंत्रपणान संहिता लेखन, दिग्दर्शन, तंत्रीक आंगां सांबाळटना दिश्टी पडटात. विजूच्या मुशींत वाडिल्ले हे कलाकार आयज आपल्या गुरुच्या पावलार पावल दवरून नवे नवे प्रयोग रंगाचयेर सादर करतना पळोवंक मेळटा तेन्ना विजूच्या प्रशिक्षणांतली आनी दिग्दर्शनांतली तांक कळून येता.
विजूक सदांच नाविन्याचो सोस. हेरांनी चलिल्ले वाटेर चलपाक ताका केन्नाच मानवलें ना. ‘ट्रॅवलींग बॉक्स थिएटर’ ही संकल्पना ताणें आकाराक हाडली. फक्त गोंयांतच न्हय तर गोंयां भायरय ती गाजली. नाट्य समिक्षकांनी आनी अभ्यासकांनी तिची विशेश दखल घेतली.
विजूक केन्नाच कोणे रडकुरो पळयलो ना. ताचें मुखामळ सदांच हांसरें आनी प्रसन्न. सदाफुली भशेन! जिविताच्या रंगमाचयेर वावुरतना ताणें साबार ब्लॅक आवटस् पळयले. पूण दरेका ब्लॅक आवटाच्या उपरांत खंयच्या तरी विंगेंतल्यान वा फाटल्यान- फुडल्यान खंयच्यान तरी एकादो फोकस आपल्याक उजवाड दितलोच हाचेर तचो सदांच भावार्थ आसतालो.
1987 वर्सा विजून ‘अकल्पीत’ नांवाचें नाटक बरयलें. विजूची ही पयली नाट्य संहिता. बापायच्या प्रेरणेंतल्यान बरयिल्ली. 1993 वर्सा बापायच्याच सांगण्या वेल्यान ‘रोम जळत होतं’ हें नाटक विजून बरयलें. दोनूय नाटकांक कला अकादेमीचे सर्तींत लेखनाचीं इनामां फावो जालीं. उपरांत विजूच्यो संहिता, प्रभावी अभिनय, दिग्दर्शन ह्यो हंस थिएटरच्या सादरीकरणांचो एक म्हत्वाचो घटक जालीं. विजून पड्ड्या फाटल्यो- फुडल्यो साबार भुमिकाय प्रभावीपणान हाताळ्ळ्यो. नेपथ्य आसत वा उजवाडा येवजण, रंगभुशा आसत वा वेशभुशा विजूक नाटकांचें खंयचेंच आंग परकी नाशिल्लें. नाटकांच्यो तालमी, नाटका कडची निश्ठा, नाटकांचें वेवस्थीत सादरीकरण हाचेर ताचो सदांच भर आसतालो. नाटका आदीं रंगपाटांत, नाटका वेळार रंगभुंयेर आनी नाटका उपरांत प्रेक्षकघरांत विजू सहजपणान वावुरतालो.
कांय वर्सां आदीं विजून मराठी भाशेंतली आद्य नाट्य लेखिका हिराबाई पेडणेंकार हिचे जिणेचेर आदारीत ‘पालशेतची विहीर’ हें नाटक बरयलें. रुद्रेश्वर नाट्य संस्थेन सादर केल्ल्या ह्या नाटकाक महाराष्ट्र राज्य नाट्य सर्तींत पयली सुवात फावो जाली.
विजूक जिणेंत साबार पुरस्कार फावो जाले. फक्त गोंयांतच न्हय तर महाराष्ट्र, राजस्थान सारख्या राज्यांत ताका उपाट लोकप्रियता फावो जाली. पूण अहंकाराचो स्पर्श ताणें केन्नाच आपल्याक जावंक दिलो ना.
पयशे जोडप हें विजूच्या जिविताचें केन्नाच ध्येय नाशिल्लें. ताणें इश्ट जोडले, आदर जोडलो, लोकप्रियता जोडली, प्रचंड लागणुकेचे शिश्य जोडले. गोंयच्या नाट्य चळवळींत ताणें घडयिल्ल्या साबार तरणाट्या कलाकारांची सर्जनशिलताय आनी नाटका कडची निश्ठा म्हणल्यार विजूच्या कर्तुबाची गवाय.
विजू निस्सीम मराठीप्रेमी आशिल्लो. पूण कोंकणीचो दुस्वास करतना हांवें ताका केन्ना पळयलो ना. समाजांतल्या विंगड विंगड घटकांक आपल्या व्यक्तिमत्वा कडेन आकर्शीत करपा खातीर नाटक हें ताचे खातीर भोव प्रभावी साधन आशिल्लें.
विजूचे सर्जनशील शिश्य ताची परंपरा मुखार व्हरतात आनी फुडाराकय व्हरतले. तांच्या रुपांत विजू सदांच रंगमाचयेर आपलें अस्तित्व सांबाळून रावतलो. नाटकांतलें हें विजू घराणें फिल्म, टिवी, तंत्रज्ञान सारख्या युगांतय आपल्या जबरदस्त तांकीन विजूची नाट्य लेगसी मुखार व्हरतलें हातूंत इल्लोय दुबाव ना. विजूच्यो संहिता, ताणे केल्ले नाविन्यपूर्ण प्रयोग सदांच ताच्या कर्तुबाची गवाय जावन हेरांक मार्ग दाखयत रावतले. हंस थिएटर, गोंयचें मराठी नाटक, युवा नाट्य चळवळ हांचो जेन्ना जेन्ना उल्लेख जातलो तेन्ना तेन्ना धव्या खाडा-केसांचो, प्रसन्न हांशाचो, उत्तूंग सर्जनशिलतायेचो विजू आपसूकच दोळ्यां मुखार उबो राविल्ल्याचो भास जायत रावतलो.

अनंत अग्नी
9822441417