जिणेंतलें व्हडपण

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

व्हड मनशाचे संगतींत खीणभर रावलो तरी संस्कार जाता. भगवान बुद्धांच्या चरित्रांत एक काणी आसा. एकदां भगवान बुद्ध एका शाराच्या भायर व्हडले बागेंत राविल्ले. तांच्या दर्शनाक ल्हान व्हड, दादले – बायलो, श्रीमंत-गरीब सगळे वताले. एका दिसा सकाळींच राजा एकटोच पांयांनी चलत दर्शन घेवपाक वताले. ते वटेनच्यान दुसरो एक श्रीमंत वेपारीय वतालो. तांकां वाटेर एक फुलकार मेळ्ळो. माळ्याच्या हातांत एका बर्‍या वासाचें कमळ आशिल्लें. शरद रुतू सोंपून आतां शिशिर रुतू सुरू जाल्लो. कमळां मेळच नाशिल्लीं. तें दुर्मीळ कमळ विकतें घेवन आपणें बुद्धदेवाच्या पांया कडेन दवरचें अशें राजाक आनी वेपार्‍याक दिसलें. वेपार्‍यान फुलकाराक म्हणलें, “फुलकारा, फुलाक कितले पयशे?”
फुलकारान म्हणलें, “चार पयशे.”
राजान म्हणलें, “हांव दोन आणे दितां, म्हाका दी तें.” वेपार्‍यान म्हणलें, “फुलकारदादा! हांव चार आणे दितां, म्हाका दी.”
राजान म्हणलें, “हांव आठ आणे दितां.” वेपार्‍यान म्हणलें, “हांव एक रुपया दितां.”
अशे तरेन दर वाडपाक लागलो. फुलकारान मनांत म्हणलें, “हे दोगय ज्या मनशाक व्हरून दितले ताका जर तें हांवेंच व्हरून दिलें जाल्यार आपल्याक चड दर मेळटलो.” अशा विचारान त्या फुलकारान दोगांकय म्हणलें, “हांव कोणाकच दिना, तुमी चलात.”
राजा आनी वेपारी गेले. तांच्या फाटल्यान फुलकारय गेलो. भगवान बुद्ध एका व्हडल्या फातरार बशिल्ले. हजारांनी लोक ते सांगतात तें आयकताले. राजान तांकां वंदन केलें आनी पयस वचून वग्गी बसलो. वेपार्‍यानय नमस्कार केलो आनी पयस वचून बसलो. तांच्या फाटोफाट फुलकारय आशिल्लोच. भगवान बुद्धाच्या पांयार तें कमळ दवरून तोय नमळायेन पयस वचून बसलो. भगवान बुद्धाक पळयतगीर पयशांचे सुवार्थी विचार फुलकाराच्या मनांत आयले नात. पवित्र विचारांनीच ताचें काळीज भरून आयलें. त्या वातावरणांत सुवार्थी विचार खीणभर देखून जगूंक शकनाशिल्ले.
एक खीणभर मेळपांत जर येदो व्हडलो परिणाम जाल्यार तपांच्या तपां अशा म्हातम्याच्या संगतींत रावले जाल्यार जिणेचें भांगर कित्याक जावचें ना? संत कशे उलयतात, कशे चलतात, वेगवेगळे परिस्थितींत कशें वागनात, कशे भिनात, कशे पक्षपाती आसनात, इत्सा आसना, कितले मोव, कितले निश्चेवी, कशे अहंकारी नाशिल्ले, कशे सेवा करपी, कितले सरळ, कितले क्षमा करपी, कशें तांचें वैराग्य, कशी निर्मळ नदर, कितलो विचार, कसो सरळ वेव्हार, हें सगळें तांच्या बरोबर सदांच राविल्ल्यान समजता.
खदूळ जीण अशा सदगुरूंच्या बरोबर रावतगीर निर्मळ जावंक लागता. तांचे सांगिल्ले समजता, जिणेंत उजवाड येता. सामकें प्रयोगाचें शिक्षण दर खिणा खिणाक मेळटा. सदगुरूंच्या श्वासा बरोबर पावित्र्य येता. आवय बापूय देह दितात, जल्म दितात. पूण ह्या देहाचें भांगर कशें करप हें सदगुरू शिकयता. भौतिकशास्त्रांतले गुरू मातयेचीं माणकां करतले. पूण सदगुरू जिणेच्या मातयेचीं माणीक-मोतयां करता, जनावराचो मनीस करता. वैचारीक जल्म दिता, सत्य सामकें दाखयता. अशा सदगुरूची परतफेड कशी करप? जाणें माकडाचो मनीस केलो, जनावराक मनीस जावपाची चावी दाखयली, त्या सदगुरूचें रीण कशें पावतलें? खंयच्या शब्दांनी तांचेर कवनां करूं? ताका कितलो मानू, कितली तोखणाय करूं?
गुरूर्ब्रम्हा गुरूर्विष्णु गुरूर्देवो महेश्वर|
गुरू साक्षात परब्रह्म तस्मै श्री गुरवे नमः||
सदगुरूची तोखणाय करपाक उतरां कमी पडटात. गुरू म्हणल्यार देव, गुरू म्हणल्यार म्हादेव, गुरू म्हणल्यार सगळे.
आमच्या कडेनच सदगुरूंची परंपरा सांगपाची पद्धत आसा. सगळ्यांचो आदिगुरू म्हणल्यारच कैलासरणा शिव चंद्रमौळी. निर्मळ, धव्या अश्या उंच कैलासाचेर रावपी, तकलेर चंद्र आशिल्लो, गिन्यानाची गंगा तकलेर धरपी, सोरपांचें वीख ना करून तांकां आंगार खेळोवपी, सगळ्याचो त्याग करून गोबराक वैभव मानपी, जगा खातीर आपूण वीख घेवपी, भुतां खेतां अशा सगळ्यांक प्रेमान लागीं घेवन तांकां बर्‍याची देख दिवपी, आपल्या तिसर्‍या दोळ्यान सगळ्या वासनांचो गोबर करपी, असो हो पशुपती, मृत्युंजय शिव सगळ्यांचो आदी गुरू. ताच्या कडल्यान सगळ्यांची गिन्यान परंपरा.
जनकाचो यज्ञनल्क्य गुरू, जनक शुक्राचार्याचो गुरू. निवृत्तीचो शिश्य ज्ञानदेव, रामानंदाचो शिश्य कबीर अशें हे संबंद शब्दांनी वर्णन करपाक येवचे नात. जीण नितळ, शुद्ध, शांत जावची अशी जो मेरेन तळमळ मनशाक उरतली तो मेरेन हे संबंदय जगांत उरतले. हे संबंद फकत भारतांतच न्ही तर जगांतय उरतले. ते उरपांतच जगाचें कल्याण आसा.
(फुडें चालू…)
मूळ लेखकः साने गुरुजी
अणकारः पांडुरंग नाडकर्णी

पांडुरंग नाडकर्णी
9326139252