भांगरभूंय | प्रतिनिधी
दामोदर श्रीदेव विष्णूचें नांव, पूण गोंयांत दामोदराच्या नांवान श्रीमहादेवाच्या लिंगाक पुजतात. दामबाबच्या नांवान गोंयांत दोन म्हत्वाचे उत्सव जातात. श्रावणांत वास्को हांगा दामबाबाच्या नांवान सप्ता आनी जांबावले फाल्गून म्हयन्यांत गुलालोत्सव. हो गुलाल जगभर जांबावलेचो गुलाल म्हूण फामाद आसा. जांबावलेच्या गुलालक पांचशें वर्सांचो इतिहास आसा म्हूण कळटा. ह्या गुलालांत वांटेकार जावपा खातीर गोंयच्या खांचीकोनशांतल्यान तशेंच म्हाराष्ट्र आनी कर्नाटक राज्यांतल्यान दामबाबचे भक्त व्हड उमेदीन येतात. दामबाबालें मुळावें थळ कोंब, मडगांवां आसलें. पुर्तुगेज राजवटी वेळार पुर्तुगेजांनी बाटाबाटीक सुरवात करून गोंयचीं देवळां मोडून गोंयचे संस्कृतायेचें लुकसाण करपाक जेन्ना सुरवात केली तेन्ना तांचो हात दामबाबल्या देवळा कडेन पावलो. दामबाबाक अपाल्या काळजांत वसयिल्ल्या मडगांवकारांनी देवाचें लींग देवळांतल्यान काडून थंयच पुरुशोत्तम केणी हांच्या घरांत हाडून लिपयिल्लें आनी दुसरे दिसा तें व्हरून जांबावले कुशावती न्हंयचे देगेर आशिल्ल्या श्रीरामनाथ देवाच्या देवळांत दवरलें. तेन्ना सावन ह्या देवळाक श्रीरामनाथ दामोदर संस्थान अशें म्हणटात. एकाच देवळांत दोन देव श्रीरामनाथ (महादेव) आनी श्रीदेव दामोदर (विष्णू). ह्या दोनूय देवांचो संगम सहजा आनीक खंयच पळोवंक मेळना.
दामबाब मडगांवकारांच्या काळजांत वसला आनी ताचो उत्सव करपाक मडगांवकार सदांच एका पांयार तयार आसतात. मठग्राम हिंदू सभा सुमार एकशें धा वर्सां जालीं जांबावलेचो गुलाल मनोवपाची जबाबदारी आपल्या खांदार घेता आनी व्हड येसेस्वीपणान ती पुराय करता. होळी पुनव जावन येतल्या बुधवारा जांबावले देवळांत वचून सांगणें करून हळदुणें करतात. हळदुणें करप म्हणल्यार देवाचेर हळद हुबोवप म्हूण संदर्भ मेळटा. हळडीचें उदक मारतात म्हणटात. कांय विधी आनी ल्हान प्रमाणांत हांगा सुंवारी वादनाचोय सुवाळो जाता. सांजेर मडगांव कोंब हांगासरल्या केणी हांच्या घरांत नाल्ल दवरतात. नाल्लाची शास्त्रांक धरून सगल्यो विधी करून नाल्लाची पुजा करतात. नाल्लाचें पुजन जाले उपरांत भायर सीता स्वयंवराची नाटकुलीं मडगांवकार व्हड उमेदीन सादर करतात. ह्या नाटकाची ते आदींच तयारी करतात. प्रसाद दिवन बुधवारा सांजेर कार्यावळीची सांगता जाता. जांबावलेय ह्याच वेळार दर दिसा नाटकां, सांस्कृतीक कार्यावळी जातात आनी ह्या सगल्या कार्यावळीची जापसालदारकी मठग्राम हिदू सभा सांबाळटा. बिरेस्तारा सांजेर केणी हांच्या घरांत पुजिल्लो नाल्ल बॅण्ड लावन फुलांनी गाडी न्हेसोवन, व्हड मिरवणूक काडून जांबाावले श्रीरामनाथ दामोदर म्हाराज असो जयघोश करीत श्रीरामनाथ दामोदर संस्थानांत प्रस्थान करतात. पांच दीस (बिरेस्तार ते सोमार) ह्यो कार्यावळी चलतात आनी मंगळारा गुलालाचो उत्सव.
जांबावलेचो गुलाल मडगांवकारांचो जाल्ल्यान बिरेस्तार ते सोमार मेरेन मंडगांवचोच एक म्हालगड्या मानेस्ताची हरिदास म्हूण नेमणूक जाता आनी हे पांचूय दीस तो जांबावले दामबाबाच्या देवळांत प्रवचनां करता. चाळीस पन्नास वर्सां हीं प्रवचनां करपाचो कांय खास मडगांवकरांक अणभव आसा. हीं प्रवचनां जाले उपरांत नाटक वा संगीत कार्यावळीचें सादरिकरण जाता. पांचूय दीस जांबावले मठग्राम हिंदू सभेचे वतीन महाप्रसादाचें आयोजन आसता. मंगळारा सांजेर देवाची पालखी भायर काडटात. कांय धर्मीक विधी केले उपरांत देवाची पालखी देवळाची प्रदक्षणां काडटा, देवाक गाराणीं घालतात. देवाक गुलाल अर्पण करून आनी देवाचेर गुलाल मारीत, धोल ताशांच्या गजरांत गुलालोत्सवाक सुरवात जाता.
गुलालाची सुरवात जाले उपरांत देवळाचो वठार गुलाबीच जाता आनी जसो जसो गुलाल वयर वयर उडत वता तशें तशें सगळें आसमंत गुलाबी जाता. सगळो लोक, झाडां पेडां गुलाबमय जाता. आदीं बायलांक कोण गुलाल लायनासले, पूण आतां बायलांय गुलाल उत्सवांत वांटेकार जावपाक लागल्यांत. पूण आपल्याच घरच्यां वांगडा खेळपाची मर्यादा दवरतात. धोल ताशांच्या गजरांत गुलाल खेळून जाले उपरांत कुशावती न्हंयच्या पाणट्यार लोक न्हातात. रातच्या वेळार मठग्राम हिंदू सभेचे वतीन भक्तांक आनी गुलालाक हजर राविल्ल्यांक जेवणाची वेवस्था करतात. मागीर न्हवरो-व्हंकल हो शिगम्यांत जावपी एक लोकनाट्याचो प्रकार गांवचे लोक सादर करतात. दुसऱ्या दिसा धुळपेट जावन गांवच्या शिगम्याची सांगता जाता.
प्रिता परब
9921382375
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
