भांगरभूंय | प्रतिनिधी
कोण कितलींय नांवां दवरूं वा सोद लावप्यांचो दुस्वास करूं, तंत्रज्ञानान मनशाची जीण ल्हव केल्या हें विसरूंक फावना. हालींच कॅमेऱ्याच्या मळा वयलो उपेगी सोद थारिल्ल्या सीसीटीव्ही वरवीं गोंयकारांक एक गजाल कळ्ळ्या, जी तांच्या जिवाचेर बेतपाक शकता. ती म्हणल्यार बिबट्याचें दर्शन. रानांनी घडये अन्नाचो उणाव आसतलो, देखून सत्तरी, काणकोण, दिवचल, फोंडें म्हालांत बिबटे दिसपाक लागल्यात. सीसीटीव्हीक लागून आमकां ते झळकल्यात. ताका लागून रानां अधिकाऱ्यांक फुडल्यो हालचाली करपाक बऱ्याक पडटलें. सरकारी यंत्रणांनी, पंचायतींनी रानवटी वाठारा लागसार आशिल्ल्या लोकवस्तींत हे कॅमेरे बसोवपाक जाय. वांगडा जंय हें जनावर येवपाची शक्यताय आसा, थंय पांजरे. सध्या बिबटे फक्त सुणीं, माजरांक संवकल्यात. घडये फुडाराक मनशांचेरुय हल्लो करपाची भिरांत आसा…. आनी तशें जालें आनी त्या रानवटी जनावराक चटक लागली जाल्यार कितें जातलें तें सांगपाक येना. कांसादोर जीम कार्बेट हांचीं पुस्तकां वाचिल्ल्यांक हाचो अदमास आयलाच आसतलो!
गोंयांत 40 वर्सां पयलीं रातच्या साडेणव मेरेन न्हिदपाची पद्दत आशिल्ली. दूरदर्शन (तेन्ना एकूच चॅनल) घराघरांनी पावलें तेन्ना साडेधा जावपाक लागलीं. आतां रातीं साडे इकरा मेरेन चडशीं घरां जागीं आसतात. मात, बिबट्याचो वावर वाडिल्ल्यान तांकां खबरदारी घेवची पडटली. खास करून रातच्या वेळार हेडपी तरणाट्यांक. खेळत, चकाटां मारीत कांय जाण बशिल्ले आसतात. हे दीस नरकासुराचे. राती जाग्यो जाल्यात. तरणाट्यांनी घरा येतना एकटे दुकटे येवचें न्हय. खास करून रानां वा लोकवस्ती चड नाशिल्ल्या वाठारांत रावप्यांनी. सत्तरींत हालींच केरी पंचायत वाठारांत बिबटो दिशिल्ल्यान लोकांनी सुर्य अस्तंमतकच घरा भायर सरचें न्हय, अशें आवाहन रानां खात्यान केलां. हें शक्य ना, कारण लोक कामा वयल्यान येतात, रातपाळयेक कामाक वतात. तेन्ना रानां अधिकाऱ्यांनी हे बिबटे धरपाचे यत्न आनीक नेटान केल्यार बरें. संबंदीत पंचायती, आमदारांनी हे खातीर आग्रो धरपाक जाय. मुळगांव वाठारांत एका बिबट्याक धरकतच कांय दिसांनी दुसरो बिबटो दिशिल्लो. पेडण्यां ते दिसल्यात. कवळ्यां हालींच्या दिसांनी सीसीटीव्ही कॅमेऱ्यांत एक बिबटो सुणो काय माजराक उखलून व्हरतना स्पश्ट दिसता. हो घराच्या बल्कांवांत पाविल्लो बिबटो. आशिकुशीक घरां आसात. म्हणटकच ताचो भंय उणो जाला. हें मनीसजाती खातीर घातक. हे वेगवेगळे बिबटे काय दोन, तिनूच राज्यभर भोंवतात, तें कळपाक मार्ग ना. कारण वाघ रातीं भितर सहज कितलेशेच किलोमिटर अंतर माड्डून वता.
आमचीं रानां खाणांच्या दृश्टीन खांकनवाळ जाल्या आसतलीं. नाजाल्यार बिबटे, रानदुकर, किंग कोब्रा, गवे उठसूठ गांवांनी हेडचे नाशिल्ले. नशीब हती हालीं येवंक नात. रानांनी पोटभर खावपाक मेळत जाल्यार खंयचेंच जनावर सहसा लोकवस्तींत येवपाचें धाडस करीना. ताका लागून हे बिबटे पोटाचे भुकेक लागून गांवांनी येता आसतले. रानांनी बऱ्याच पयशेकारांनी फार्म हावसां उबारल्यांत. थंय तांची यो – वच आसता. पार्ट्यांचो आवाज आसता. म्हणटकच एक तर बिबटे आनी हेर सावदां पळून वतात वा त्या आवाजाची संवय जाली काय सदांच वर्दळ आशिल्ल्या गांवां, शारांनीय येवपाक तीं भियेनात. कांय वेवसायिक चिकन, मटणाचे उरिल्ले अवशेश उडयतात, ते पसून खावपाक बिबटे येवपाक लागल्यात. सरकारी यंत्रणांनी हाचेरुय उपाय काडपाक जाय. सत्तरींत गांवां भायल्या शेतांनी जायते फावटी बिबटो दिसला. शेतकार शेतांनी वचपाक भियेंतात. हाचो परिणाम तांच्या उत्पन्नाचेर जाला. कांय वर्सां पयलीं सत्तरींत वागांक मारपाची घडणूक घडिल्ली. बिबट्याचे बाबतींतूय हें घडपाक शकता. रानां खातें, पंचायतींनी हो वेळ येवपाक दिवचो न्हय. बिबटो हो पर्यावरणाचो एक वांटो. ताका सांबाळप आमचें कर्तव्य. तो मनशाक धोक्याचो आसलो तरी!
गोंयांत वाग वाठाराचें (टायगर रिझर्व्ह) प्रकरण गाजता. रानांनी शेतां, पोरसां, बागायती, फार्म हावसां, आदिवासी लोकवस्ती आसा, फुडाराक कोणाक जागेय विकपाचे आसतले. ताकाच लागून वाग वाठाराक विरोध जाता, अशें कांय जाणांचें मत. पूण, आत्र्या पयऱ्यान दिसपी बिबटे पळयल्यार, गोंय सध्या बिबटो वाठार जालां, हें मान्य करपाक हरकत ना.
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
