भांगरभूंय | प्रतिनिधी
(म्हाका- मंदाक पुरस्कारांचें बी कांय कवतुक ना. पूण ह्या पुरस्कारा खातीर आमच्या कामांक समाजमान्यताय मेळत आसा, हाचें समाधान मात खूब आसा…. आतां मुखार…)
आमी केल्लो 2003 वर्साचो अमेरिकेचो दौरो, त्या उपरांत 2007 क अमेरीका आनी कॅनडाक वचून वीस जाग्यांचेर केल्ल्यो कार्यावळी आनी सामको हालींच मेळिल्लो मॅगसेसे पुरस्कार; हाका लागून आमकां मान- भोवमान तर मेळ्ळोच आनी आमच्या प्रकल्पा खातीर खूब देणग्योय मेळ्ळ्यो. पूण ही सगळी हालींची म्हणपाची अशी घडणूक. त्या पयलींचीं पंचवीस -तीस वर्सां आमी तंगेंत, अर्थिक अडचणेंत आनी त्या खातीर चडच काटकसर करून काडलीं. आमकां मुखेल आदार आसलो तो फकत आनंदवनाचो. बाबा आनी विकास हांच्या फाटबळाचेरच आमी हांगां तगपाक शकले. तशें पळयलें तर, हेमलकसा प्रकल्प हो ‘म्हारोगी सेवा समिती’ चो प्रकल्प. ताचोच एक खांदो. आनंदवन हें आमचें मुखेल केंद्र. सोमनाथ, अशोकवन, हेमलकसा आनी आतां झरी ह्यो सगळ्यो समितीच्यो उपखांदयो. सुरवेक प्रकल्पाक सगळी मजत आनंदवन आनी सोमनाथांतल्यानच येताली. आमी काम सुरू केलें तेन्ना हांगां कांयच नासलें. अशा वेळार दाळ- तांदूळ ते खाटी मेरेन, विटो तें लाकडाचीं दारां- जनेलां मेरेन सगळेंच ‘म्हारोगी सेवा समिती’ न पावयलें. आजय आनंदवन आनी हेर प्रकल्प आमच्या फाटल्यान आदाराक घट्ट उबे आसात.
पयलीं पयलीं हेमलकसाच्या प्रकल्पा विशीं कोणाक चडशें खबर नासलें. मात ‘स्विस एड’ हे संस्थेचे लोक 1976 वर्सा हेमलकसाक आयले आनी थंयच्यान थोडीभोव मजत येवपाक सुरवात जाली. उपरांत 1978 ते 1985 ह्या वर्सांनीं ‘ऑक्सफॅम’ हाणीं शाळा, कोन्सुलतेर, वखदां ह्या खातीर परतपरत आदार दिलो. त्या खातीर तांचे प्रतिनिधी आलोक मुखोपाध्याय हे कारण आसले. आमचें ऑपरेशन थेटर तांच्याच आदारान 1980 वर्सा बांदून जालें. हेर जायते खर्च करपाकय तांणीं आदार दिलो.
ह्या संस्थांक आमकां कसली गरज आसा, ताका कितलो खर्च येतलो, ह्या खातीर प्रोजेक्ट रिपोर्टाची अपेक्षा आसताली. म्हाका तें केन्नाच जमलेंना. हेर संस्था तें खूब बरे तरेन करून दितात. पूण ह्या रिपोर्टा खातीर लागपी भाशा, विस्कटावन सगळें बरोवप म्हाका केन्ना शक्य जालेंना. ह्या सगळ्याक ‘ प्रोफेशनल ’ नदर लागता. ती म्हजे कडेन ना. ताका लागून नुकसानच जाता. ‘ऑक्सफॅम ’ च्या संदर्भातय अडचणी वाडल्यो. थोडे भोव मतभेद जाताले पूण ते गंभीर नासले. एक फावट तांच्याच मजतीन आमी डिझलाचेर चलपी पिठाची गिरण घेतली. तांचो एक अधिकारी आमचे कडेन आयिल्लो. ती चक्की पळोवन ‘ही चक्की नवी कशी दिसना, पोरणी दिसता’ अशें कितेंतरी तो उलयलो. म्हाका तें अजिबात आवडलें ना. पोरणी गिरण हाडून नवी आशिल्ल्या भशेन आमी दाखयतात, असो तो आरोप करतालो. ‘ इतलो आमचेर विस्वास ना तर हांची मजत नाका’ अशें हांवें थारायलें आनी तांची मजत घेवप बंद केली. ऑक्सफॅमच्या मजतीची गरज आसली तरी कोणेंय पयशे दिता म्हुणून अविस्वास दाखोवचो, हें म्हाका निखालस आवडूंक नासलें. पूण फुडें 1991- 92 क अनिल शिदोरी ऑक्सफॅमाचें काम पळोवपाक लागले, तेन्ना ते स्वता हांगां आयले आनी आमची मजत परत सुरू केली. आमकां प्रॉजेक्ट रिपोर्ट बरोवपाक कळना जाल्ल्यान भौतेक वेळार ते स्वताच तयार करताले. तांणीं ऑक्सफॅम सोडी मेरेन म्हळ्यार 1996 मेरेन ही मजत सुरू आसली. ऑक्सफॅमाचे मुखेली गायस्टिंजर आपल्या बायले वांगडा हांगां आयिल्ले. तांकांय हें काम खूब आवडलें आनी त्या खातीरय मजत मेळप सोपें जालें.
नाना पाटेकर हे लेगीत गेल्लीं कितलीं तरी वर्सां आनंदवन आनी हेमलकसा कडेन संबंध जोडून आसात. फाटल्या आठ-धा वर्सांत कसल्या ना कसल्या तरी निमित्तान तांणीं आमकां तीसेक लाख दिल्यात– इल्लीय प्रसिद्धी, बातमी करनासतना.
झेड. प्रभाकर आनी तांची घरकान्न मीनाताई हाणीं आमचेर अशीच माया केली. बाबांक, ताईक खूब मान दिवपी हो गुणेस्त मनीस. उलोवपाक सामको फटकळ, पूण तितलोच मोगाळ. आमच्या कार्यकर्त्यांच्या भुरग्यांच्या शिक्षणा खातीर तांणीं बरीच मजत केली. दर वर्सा शाळेच्या भुरग्यांक खावपाक म्हुणून पयशे आनी कांय वस्तू धाडटाले. 2002 वर्सा ते अंतरले. पूण मीनाताई आजुनय मजत करतात.
रमेश कचोलियांची बाबांचेर भक्ती आसली. सामकी कुड्डी श्रद्दा म्हणपा सारकी भक्ती. तांचो वेवसाय निर्यात करपाचो. हेमलकसाक तशे ते बऱ्याच कळावान आयले. पूण ताकाच लागून आमकां कशी आनी कितली मजत करूं अशें तांकां जालें. प्रकल्पाचें नांव जावपाक लागलें, तांतूत तांचो व्हड वांटो आसा.
दादा कुलकर्णी साबार वर्सां प्राण्यांच्या पांजऱ्यां खातीर आदार दितात. ऑपरेशन थेटर बांदतनाय तांची मजत जाली. जायत्या जाणांनी शाळे तीर, प्राण्यां तीर, कॉन्सुलतेरी खातीर अशें सांगून मजत केली. कांय जाणांनीं मात पुराय प्रकल्पा खातीर मजत धाडली.
एका मध्यम वर्गीय कुटुंबांतल्या तिगां भावांनीं तांच्या बापायच्या मरणा उपरांत तांचे सवाय धा लाख रुपया प्रकल्पाक दिले. आमच्या बाबान कश्टान मेळयिल्ले दुडू आमचे न्हय, तांचो योग्य उपेग जावचो म्हुणून तुमकां दितां, अशी तांची भावना आसली.
(मुखार चलता)
प्रकाशवाटा (मूळ लेखक : डॉ. प्रकाश आमटे)
देविदास गजानन नायक
98505 35051
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
