भांगरभूंय | प्रतिनिधी
देशांतल्या चार मतदारसंघांतल्या (मध्य प्रदेश, राजस्थान, छत्तीसगड, मिजोराम) वट्ट ५६० जाग्यां खातीर वट्ट ५,७६४ उमेदवार वेंचणुके खातीर देंवल्यात. तातूंत फकत ६०९ (११ टक्के) बायलां आसात. तेलंगणाचो आंकडो आजूनय मेळूंक ना. हाचे वयल्यान देशांत राजकारणांत बायलांचो आंकडो कितलो उणो आसा, हें स्पश्ट जाता. २० वर्सांनी वेंचणूक लढोवपी बायलांचो आंकडो १५२ टक्क्यांनी वाडला आनी ताच्या येसाचें दर दादल्यां परस ४ टक्क्यांनी चड आसा. इतलेंच न्हय, ज्या भागांत बायलां आमदार आशिल्ल्यो त्या भागांत उदरगतीचो वेग दादलो आमदारांचे तुळेंत १५ टक्क्यां परस चड आशिल्लो.
संवसारीक बँक, रायस युनिव्हर्सिटी आनी युनिव्हर्सिटी ऑफ मँचेस्टर हांच्या जोड संशोधना प्रमाण, जंय बायलांच्या शिक्षणाची पातळी सुदारल्या थंय १० टक्के चड बायलांच्यो वेंचणुको लढोवपाची आनी जिंकपाची शक्यताय चार पटीन चड आसा. हे १९९३ ते २००४ मजगतीं चलिल्ल्या जिल्हो प्राथमीक शिक्षण कार्यावळीच्या (डीपीईपी) विश्लेशणांतल्यान मुखार आयलें. ही कार्यावळ महिला साक्षरता दर राष्ट्रीय सरासरी ४० टक्क्यां परस उण्या देशांनी वट्ट ५९३ मदल्या २१९ जिल्ह्यांनी राबयल्ली. ह्या अभ्यासा खातीर १९८० ते २००७ मजगतीं १६ राज्यांच्या ३,४७३ विधानसभांच्या डेटांचें विश्लेशण केलें. देशांतली सुमार ९५ टक्के लोकसंख्या ह्या मतदारसंघांत रावता.
आव्हानां जीं आडखळ थारलीं
यूएन युनिर्व्हिसिटी वर्ल्ड इन्स्टिट्यूट फॉर डेव्हलपमेंट इकॉनॉमिक्स रिसर्च प्रमाण १९९२ ते २०१२ मजगतीं ४ वेंचणुकेच्या वेळार ४२६५ विधानसभा मतदार संघाच्या सर्व्हेक्षणा प्रमाण बायलां उमेदवारां परस दादलो उमेदवारांचेर गुन्यांव तीन पटीन चड आसात.
ट्रान्सपरन्सी इंटरनॅशनल इंडियाच्या अहवाला प्रमाण, ३७% लोकांक दिसता, दादले चड प्रमाणांत भ्रष्टाचार करतात. फकत ५ टक्क्यांनी सांगलें बायलां चड भ्रष्टाचार करतात म्हणून. तर ३८ टक्के लोकांक जबाबदारीच्या पदार बायलां आसल्यार लांच दिवप उणें जातलें.
बायलां आमदारांचे संपत्तींत दादल्यां परस दर वर्सा धा टक्क्यांनी उणी वाड जाल्या. बायलां आमदार आशिल्ल्या गांवगिर्या भागांत रस्त्यांची अर्दवट कामां दादलो आमदारां परस २२% टक्के उणीं आसात.
२० वर्सांच्या अभ्यासा प्रमाण अशें म्हणप चुकीचें, बायलां आमदार आपल्या घोवाच्या नियंत्रणांत आसतात. अशीं प्रकरणां बोटार मेजपा इतलीं आसात. चडश्यो बायलां आमदार आपलो प्रोजेक्ट स्वता तयार करतात.
संवसारांत १०० परस चड देशांतली संसद तशेंच पक्षांत बायलांचें आरक्षण निश्चीत आसा. तरी २० वर्सांनी बायलांचो वांटो फकत २७ टक्के आसा.
छत्तीसगडां बायलां उमेदवार चड; मध्य प्रदेश, राजस्थानांत सगळ्यांत उणे.
राज्य – वट्ट उमेदवार – बायलां उमेदवार
छत्तीसगड – ११८१ – १५५ (१३%)
मध्यप्रदेश – २,५३४ – २५३ (१०%)
राजस्थान – १८७५ – १८३ (१०%)
मिझोराम – १७४ – १८ (१०%)
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
