चवथो खांबो चेपणा खाला

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

लोकशायेचो चवथो खांबो पत्रकारिता. दिसाळीं डिजिटलायजेशन, इ माध्यमांत वतना पत्रकाराक खबर एक वळ ते 250 – 500 उतरां मेरेन दिवची पडटा. लेखांक उतरां मर्याद आसता. चवथो खांबो फकत दिसाळ्यांतले पत्रकारितेंत उरुंक ना. दिसाळींय चॅनेल, सोशल मिडीया, इ माध्यमांत वतात तेन्ना माध्यमांवयलें चेपण वाडटा. चवथ्या खांबो उदरगतींतल्यान रुंद जातना सुटयो उण्यो जाल्यात. पत्रकारिता 365 दिसांची जातना तरणाट्यांमदीं दुयेंसा वाडटात. भारतीय दिसाळीं, माध्यमां जिल्लो ते देश, विदेश पावंड्यार वावरांत बुडटात. पूण अजूनय आदल्या पत्रकeरीता कायद्यांत फावो ते बदल जावंक ना. प्रेस कांवसिल ऑफ इंडियाक – भारतीय प्रेस परिशदेक माध्यम मंडळ अशें नांव दिवन मंडळाची रुंदाय वाडोवपाची गरज आसा. ते खातीर माध्यम आयोग (मिडीया कमिशन) जावचो ही मागणी ज्येश्ठ पत्रकारांच्या संघटनांनी केल्या.
चवथ्या खांब्याचे उदरगतींतल्यान इलेक्ट्रॉनिक माध्यमांचो जल्म जाला, कंटेट प्रोवायडर वाडल्यात. कालच्या नामना जोडपी एक दोन टी व्ही चॅनल्सांक आयज सर्त निर्माण जाल्या. सर्तींतल्यान जागृतायेपरस नवें कितें तरी मेळयतना ब्रेकिंग न्यूज तुटून, फुटून वाऱ्यार पावता. सेकंदां भितर मेळिल्ली ताजी बायलायन, खाशेली खबरय शेळी जाता, सत कुशीक पडटा. म्हायती तंत्रज्ञान, इलेक्ट्रॉनिक्स, कम्युनिकेशनाचो तेंप नाशिल्लो तेन्ना दिसाळ्यांत बायलायनी, खाशेल्या खबरांचो शेक आसतालो. मेळिल्ली खाशेली खबर एक न्हय चार दीस दवरपाच्या त्या तेंपार खबर, म्हायती दिवपी घेवप्यांचो एकामेकांवयलो विश्वास वाचपी जोडटालो. तीच तर ज्येश्ठनीत.
चार दशकां आदीं दिसाळ्यांचेर चेपण नाशिल्ल्यान, लिखाणाची आवड आशिल्ले पत्रकारितेंत येताले. खबरांकार, उपसंपादप्यांचो वावर करपी, आयज संपादपी जाल्यात. संपादप्यांक आपल्या वावराबराबरीन डिजीटलच न्हय एआयचे सर्तींत धांवचें, देंवचें पडटा, तें खबरांकारय जातात. पत्रकारिता व्हिज्युअल, इ माध्यमां बराबरीन वतना फुडारांत दिसाळ्यां मुखार व्हड आव्हानां उबीं रावतलीं अशें दिसपाक लागलां. लोकशायेचो चवथो खांबो पत्रकारीता, माध्यमां वयलो विश्वास तिगतलो जाल्यार ज्येश्ठ पत्रकारांक विश्वासांत घेवन माध्यम आयोगाची बांदावळ करपाची गरज उपरासल्या.
म्हायती तंत्रज्ञान, इ युगांत वतना पत्रकारीतेंत माध्यमांतल्या बिगर पत्रकारांक पत्रकार जावचें पडलां. अशावेळार पयलींच्या तेंपा वयल्या पत्रकार वेतन आयोगाचे बांदावळीची मागण्यो करपी उरुंक ना. चवथ्या खांब्यांत जाल्ले बदल लक्षांत घेवन नव्या वेतन आयोगाची बांदावळ करपाक जाय. तेच खातीर माध्यम आयोग रोखडो जावचो. भारत, राज्य सुटके झुजांत वांटो घेवपी, इमरजन्सींत बंदखण भोगपी पत्रकारांच्यो यादी, चिंतनां राज्याराज्यांनी एकठांय जावंक लागल्यांत. पत्रकार, संपादक, माध्यमाचे धनी राज्यसभे मेरेन पावल्यात. तांचो उपेग माध्यम आयोगाची बांदावळ करतना करुंक येतलो.
दिसाळ्यांचेर भोवमाध्यमांचे चेपण काल नाशिल्ल्यान संपादक, खबरांकार मेकळेपणान, जापसालदारकेन वावुरताले. गरज तेन्ना राज्याचे उदरगतीपासत सरकाराक आधार करताले. आयज बदलांतल्यान चवथो खांबो व्हड जातना पत्रकार आपले जापसालदारकेंत उणें पडत पूण समाजीक प्रस्न मांडटात. गोंयांवरी राज्यान व्हडा प्रमाणांत पळयल्ली राजकी अस्थिरताय पयस जावचे म्हणून संपादपी वावुरिल्ले. आयज कांय माध्यमांचे संपादपी ज्येश्ठनीत आपणायतात जाल्यार थोडीं राजकारणांत देंवपाचीं सपनां पळयतात. वेंचणुके वेळार मतदारांचीं मनां तयार करपांतय माध्यमांचो व्हड वांटो आसा. माध्यमां वेंचणुके तेंपार राजकारण्यां फाटल्यान धांवतना राज्यांतले मुळावे प्रस्न तांकां दिसतात, ते सुटावे करुन घेवपाक तांकां जैत मेळ्ळां? ह्या प्रस्नांच्यो जापो पत्रकारांनी सोदपाची गरज आसा.
माध्यमांचे वेपारीकरण जाता तेन्ना तीं फकत भोवमाध्यमी न्हय भोवराष्ट्रीय जातात, पत्रकारिता, पत्रकारितेंचे मूळ विसरतात. पत्रकारिता समाजमनाचो हारसो, समाजमनाचें पडबिंब उल्लां? बदलपी समाजमन वळखुपाक माध्यमां चुकतात? अती ग्लॅमरस जातात? माध्यमांचेर चेपण फकत राजकारण्यांचे, समाजाचें न्हय तंत्रज्ञानाचें वाडटा तेन्ना ए आय तांचे मजतीक येता. ए आय च्या आदारान मेळिल्ल्यो जापो, मेळिल्ली म्हायती अचूक, चूक तें सोदून काडपाचेंय चेपण आसता. तातूंतल्यान हालीं म्हायती दिवप्यांची नांवांय शेणटात. एकच खबर वरांची वरां ब्रेक्रिंग न्यूज जाता, माध्यमांतल्यो खबरो दिसाळीं उखलतात, सत – फट सोदून काडपाचे त्रास घेनात. तातूंतल्यान पळोवपी, वाचपीय पयस वचपाची भिरांत आसा. आवाज उठोवचे परस सरकाराच्या फाटल्यान लागून माध्यमां खातीर येवजणी, कायदे करात, माध्यम आयोग जावचो हे खातीर ज्येश्ठ पत्रकार राज्याराज्यांनी जागे जावपाक लागल्यात. हाचो अर्थ ते व्यवस्थे मुखार बागवतले अशें न्हय, कोसमेवपी, पडपी, बंद जावपी फकत लोकशायेचो न्हय समाजाचो चवथो खांबो सांबाळप तांचीय लागणूक आसा. तीच तर ज्येश्ठनीत. चवथ्या खांब्यांतल्या पदांची फेररचणूक जातना पत्रकारितेची परिभाशा बदलतली.