चवथीच्या निमतान भौशीक मंडळांक उलो !

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

आमचो सगल्यांचो आवडीचो चवथीचो सण रोखडोच येवपाचो जाला. जण एकल्याक उपाट खोस दिवपी, सैमा लागीं मनशालें नातें जोडपी ही परब. सैमा कडेन नातें म्हळ्यार ह्या पुराय धर्तरेची मनशाक राखण करचेली याद आनी शिटकावणी दरवर्सां दिवपी ही परब! सांगाता भोंवतणची निवळसाण, तांतूंतल्यान मेळटल्या खोशयेन आमगेल्या काळजाची तार झंकारपी ही परब! चवथीचे देड- दोन थाकाय दिवपी दीस. उपरांत गांवांगांवांनी भौशीक गणपती पूजनाचे इकरा दिस! सगल्या वाठांरानी चवथीचें वारे व्हांवत आसता. जण एकलो आपले भशेन खोस घेवपाचो आपले परीन यत्न करता. हेरांकय वांटेकार करुन घेता. पूण त्या दिसांनी भोंवतणी पळोवंक नजो, सोंसपाक नजो इतले ओंगळवाणे समाज चित्रय तयार जाता. आमीच ते तयार करतात. एक भशेचें उफाट निष्काळजी पणाचो भार आयिल्ल्या भरोन आमची गत जाता. चवथीची परब. वर्सा एकूच फावट ती येता. निवळसाण, शिस्त बी तेल लायत गेली. जाता तितले बेपर्वायेन वावरुया. कोण कोणाक विचारचो ना. विचारपाक शकना. अशे शे मानसीकतायेन आमी भोंवतात. वावूरतात! कित्याक आमी तशे वावुरतात? सण-परबो कश्यो साजऱ्यो करच्यो?! तातूंतल्यान आनंद भावनेची जपणूक कशे भशेन जातली? जांव तो आनंद खोस आमी एकमेकांक कशे पावयतले? हें सगळें कळनाशिल्ले भशेन वावुरपी समाजाचें दर्शन आमकां ह्या दिसांनी कित्याक जाता?
गांवांगांवांनी सार्वजनीक गणेशोत्सव मंडळां ह्या दिसांनी स्थापन जातात. ह्या मंडळांनी एकठांय बसून सण- परबांच्या वेळार निवळसाळीचेर लक्ष दिवपाक खूब्ब वाव आसता! गांवच्या बारीक- मोठ्या समाजीक प्रस्नाचेरुय भासाभास करुन ते सुटावे करपाचे यत्न करपाकय संद आसता. तांतूतल्यान मेळटल्या खेरीत अशे आनंदाचे दिवप-घेवप मंडळाच्या वांगड्यांनी करचें. एक- एक करुन वाड्या वेल्यो समस्या सुटाव्यो करुन तो आनंद भौसा मेरेन पावोवप. ही आनंद भावनाच आमकां एकठांय सुतान बांदून दवरपाक पावतली.
सण- परबांचो खरो हेत हो इतलो विशाल- आनंद देणो आसता. वाडटे म्हारगायेच्या तेंपार आयज वाड्या कणकणी भुके- कंगाल लोक कितलेशेच आसतात. तांचे मेरेन ह्या मंडळाच्या लोकांनी पावपाचो यत्न करचो. तांकां हे इकरा दीस तांच्या घरा जेवण पावोवपाची तजवीज करप! ही गजाल खऱ्या समाज जागरुतायेचे काम थारुं येता. भलायकेचे नदरेन वाड्या-वाड्या कणकणीं ल्हान- व्हड वैजकी सुविधा पावोवपाच्यो येवजण्यो आंखप तशेंच प्रत्यक्षात त्यो हाडपाक खूब वाव आसा. आदी लोकां मेरेन सर्व सामान्य मेरेन पावात.
उपरांत येवन आरत्यो- भजनां, फोगाची आतषबाजी करात. त्या गजालींक खेरीत अशे फाटबळ, आनंदाचे कारण मेळटले. अडचल्ल्यांक, आस्पतीन कमी अश्या दुयेंतींचो फावो तो खर्च करपाक आदार दिवप! बारीक, सादारण लोक आदार मागपाक मंडळा मेरेन कशे पावतले? मंडळाचे लोकांनीच गरजू लोकांचो सोद घेवपाक जाय. चडशे ह्यो साद्यो तितल्योच गरजेच्यो गजाली, खरें उदाहरणान लोकां सामकार हाडपाच्यो सोडून, मंडळा चडशी निष्क्रीय रावतात वा नाका त्या गजालींक म्हत्व वा प्राधान्य दितात. जाका लागून सण- परबो मनोवपा फाटलो हेतूच सोंपलेल्या भशेन तांगेल्यो कृती दाखयतात. थोडे भोव मनोरंजनां पासत कवितेंतल्यान हें फुडले विचार मांडटा.
सार्वजनीक गणपतीचीं मंडळां
वेंचून आयल्यांत उमेदीन आनी भोवमतान
सेवा करपाक गणपतीची, सगल्याक आयला छापून।
पळोवया सेवा करतलो कोण कोणाची
फाटलो – फुडलो हिशेब करून पटी दिसता रिकामी
तो नियाळ उक्तेपणान कोणीच कोणाक सांगूना आजून।
नाचयत – वाजयत गणपतीचे मुर्तेक येवकारतले
फोगाचेर आनी हेर, हजारांनी सोंपोवपाची केल्या तजवीज
देवाक शिटकायला, इकरा दीस एके सुवातेर बसपाक सांगून।
देवाच्या मंडपात आनी भायर – भोंवतणी
दिसतात सिगरेटी – विडयो गुटख्याच्यो कागद फोली
वाडयतात, करतात कोयर मंडळाक खबरना निखालूस।
तातूंत भर दोणे प्रसादाचे, पाना राशी, माळो कुशिल्ल्या फुलांच्यो
येतल्या भक्त मंडळीक करपाक गुन्यांवकार, थारायला आजूच
सगलें चलतले देवाच्या नांवांन, लोकांच्या बऱ्याचो हेत याद दवरून।
दिसतले देखावे वायट – बरे मननरिजवणेच्या कार्यावळींचे
तशेंच मंडळाच्या मनशांच्या खाशेल्या कार्यावळी आडसून
हांगा भजन आरत्यो, थंय बाशिनी आजनेरी भंय बालांडून।
पळयतले उक्ते दोळ्यांनी येतले – वतले, सोंसून घेतले देवादीदेव
कार्यावळीचो नेट गडगडा मुखार मेळची ना कोणाक उसरपत
चल्ला तें आपल्या नांवार, लोक घेतलो सवाय खपोवन
दिसता केन्नाय पळयतलो गणपती, मंडळाची बळजबरी,
रोक सोंसून।
आमचे हिदूंचे सण म्हळ्यार बोशिस्तीचो कहर. नाका जाल्ल्या गजालींचेर केल्लो दुडवांचो गोबोर, अशेंच कांयशें समीकरण आयज प्रस्थापीत जायत चल्लां. म्हारगाय, गरीबकायेचे मात्तूय धंगण नाशिल्लो हो भौस कित्याक असलीं पिशेंपणा करता? अशे सांगून, प्रचार करून हेर धर्मीय, धर्मपरिवर्तनाक उर्बा दितात. हिंदूच्या असल्या अवचिन्नपणाचे भांडवल करतात. साद्या – बाबड्या लोकां भितर गैरसमज पातळायतात. धर्म भावनेक वेर हाडटात. ती भावना, फ्राक करून आमगेल्या धर्मा विशीं अनास्था तयार करपाच्यो मांडण्यो करतात. एक भशेन तांगेल्या धर्मपरिवर्तनाच्या कार्याक फावो तें वातावरण, तयार करतात. आमचे सण, परबो खुशालकायेन मनोवन आमची खोस, एकचार आमी वाडयतले, काय सणाच्या दिसांनी नाका जाल्ली बेशीस्त, बुरशेपणा वाडयतले? हो विचार प्रत्येक मंडळान आनी नागरीकान करपाचो वेळ आयला.

महेश पारकार
94207 68518