घडयाळ आनी आमी

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

पोरसांतली नडणी काडूंक येवपी मिंगेलीन मांय सारकी दनपरां बारांक कामाची मोडटा आनी दोन वरांचेर परत कामाक लागून सांजे पांचांक काम सोंपयता. मांय कडेन घडयाळ ना. मागीर तिका वरां कशीं कळटात काय असो प्रस्न म्हजे नातीक पडलो.
म्हाका याद जाता आमकां एक कविता आशिल्ली.
“आजीच्या जवळी घड्याळ कसले आहे चमत्कारिक,
देई ठेवुनी ते कुठे अजुनी हे नाही कुणा ठाऊक”
तशीच ही मिंगेलीन मांय हाताक घडयाळ नासतना वेळ पाळपी. हाताक घडयाळ घालून आनी वण्टीचेर व्हडल्यो घडयाळी लावन आमी कितले जाण वेळ सांबाळटात काय ?
सकाळीं थारायल्ल्या वेळार जाग येवची म्हण आमी आलार्म लायतात. एकएकदां दोळेच उगडनात. पूण उठून थारायिल्लीं कामां करूंकच जाय. उठचेंच पडटा. आमी बायलां तर सामकीं घडयाळी कांट्यांची गुलाम.
थारायिल्ल्या वेळार उठप, रांदप, डबे भरप, भुरग्यांची शाळेंत वचपाची तयारी करप. कामार वचपी बायलेचें तर विचारूं नाका. कांटो घुंवता तशी तीय बाबडी घुंवत रावता. टीक-टीक-टीक.
बायलांकच कित्याक, दादल्यांकय तेच घड्याळी कांट्यार आपलीं कामां करचीं पडटात. कामार वचूंक कळाव जाल्यार मागीर जालेंच. बस धरून ऑफिसांत कामार वचपी लोकांक अमक्याच वरांचेर सुटपी बस धरची पडटा.
भुरग्यांची घडयाळ म्हणल्यार आवय, बापूय ना तर आजी, “बाय, उठ गो. भायर पळय. सुर्यमामा आयला” ना तर “बाबू उठ्ठा मरे? शाळेंत वचूंक वेळ जातलो.” अशें दोन-तीनदां जातकीच भुरगीं न्हिदेंतल्यान उठटात. मागीर तोंड धुवप, दूद पिवप, गणभेस -बूट घालप सगळी धांवा-धांव घड्याळिचेर चलता. शाळेंत सारकी आठ वरांचेर घांट वाजता, प्रार्थना जाता, वर्ग सुरू जातात. हे वटेन वंटिवेले घडयाळीचो कांटो घुंवत रावता. वर्गाचे तास घड्याळिचेर सुरू जातात आनी घडयाळीचेर सोंपतात. मदली सुटी, शाळा सुटप सगळें घडयाळीच्या कांट्यार चलता.
भुरगेपणांतच तांका घडयाळीचें म्हत्व कळटा. म्हणल्यार कितें तर आपणें थारायल्ल्या वेळार थारायल्लें काम कशें करप हाची तांकां जाणविकाय जाता.
भुरग्याचो जल्म तें मनशाचें मरण हाची नोंद घड्याळीच्या वेळारच करून दवरतात. इतलेंच कित्याक, कसलींय बरीं कामां, मूज, लग्न, बारसो थारिल्ल्या वेळारच (म्हुर्तार) करतात. मैदानी खेळ फूटबॉल, क्रिकेट आनी हेर खेळ थारिल्ल्या वेळारच सुरू जातात. कामाक वचपी दर एकल्याक वेळ पाळचोच पडटा. शिक्षकान तर वेळा कडेन कशीच तडजोड करूंक फावना. ताणें थारिल्ल्या वेळा परस धा-पंदरा मिनटां आदींच येवप खूब बरें.
घडयाळी खूब तरेच्यो आसतात. हाताक घालपाच्यो, वंटीर लावपाच्यो, मेजार दवरपाच्यो, बोल्साक लावपाच्यो. पयलीं रेंवेच्यो घड्याळी आसताल्यो. वण्टीवयल्या वा मेजार दवरिल्ल्या घडयाळीचो तो एका लयेंत येवपी टीक-टीक आवाज शांत वातावरणांत बरो आयकूंक येता. एक-एक सेकंद घडयाळ आमकां आयकूंक दिता. काळख्या रातीं मन पडिल्लें वा दुख्खी आसल्यार मात तो टीक-टिक आवाज जीव अस्वस्थ करून सोडटा. भायर सरिल्ल्या घरांतल्या मनशाक येवंक उशीर जाल्यार परत-परत घड्याळ पळोवप जाता.
जग घडयाळा भशेन चलता. मनीसच कित्याक सैमाचो लेगीत वेळार काम करपाचो नेम आसा. मिंगेलीन मायचे भशेन सैमा कडेन घडयाळ ना, पूण वेळाचो नेम मात सैम सारको पाळटा. कामाचो एक वेळ चुकलो जाल्यार फुडलीं सगळीं कामां घुस्पतात. हे खातीर कामाचें वेवस्थीत वेळा पत्रक करूंक जाय.
आमचे कुडींत एक जैवीक घडयाळ आसा. आमच्या कुडीचो एक दीस 24 वरांचो आसता. आमकां भूक लागप, न्हीद येवप, जाग येवप हें सगळें एका आवर्तनांत चलता. सूर्य उदेतकीच आमकां आपसूकच जाग येता आनी सूर्यास्त जावन काळोख जातकीच न्हीद येता. पूण आमी मनशांच वेळान खावप, वेळान न्हिदप, वेळान उठप अशें करून ते घडयाळींत बिघाड हाडटात. वंटिवेले घडयाळीचे जशे आनी गुलाम जावंक जाय तशेंच आमी हे जैवीक घडयाळीचेय गुलाम जाल्यार आमचें जिवीत आनी आमची भलायकी बरी दवरूंक शकतले.

प्रमिला सु बोरकार