गोंया, तुजो फुडार कितें?

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

गोंयच्या अस्तित्वाचेर हाचे आदीं साबार खेपे हावळ आयल्या. जनमत कौलांत गोंय महाराष्ट्रांत विरगळिल्ल्यांत जमा आशिल्लें. पूण गोंयच्या तरणाट्यांनी त्या वेळार मायभुंयेच्या मोगांतल्यान आनी लागणुकेंतल्यान गोंयकारपणाचे चळवळींत आपल्यो समिधा घाल्यो आनी गोंयचें अस्तित्व तिगोवन दवरलें.

गोंयांत सद्या साबार प्रस्नांनी खवदळ घाला. गोंयच्या पाचव्याचार दोंगरांचेर हावळ आयल्या. गोंयच्यो जमनी दिल्लीवाल्यांचे भकीक पडपाक लागल्यात, रस्त्या वेले अपघात आनी अपघातांत येवपी तरणाट्यांचीं मरणां उणीं जावपाचीं चिन्नां दिसनात, भ्रश्टाचार तेंगशेर पावला आनी सत्ताधारी पक्षाचेच आमदार-मंत्री उक्तेपणी ताचेर उलोवपाक लागल्यात. सनबर्न सारखो घुंवळे वखदां आनी हेर कारणांनी बदनाम जाल्लो उत्सव गोंयांत आनी खेरीतपणान दक्षीण गोंयांत जावचो न्हय म्हूण व्हड पांवड्यार लोकजागृताय आनी लोकआंदोलन चालू आसा. गोंय, गोंयकार आनी गोंयकारपण सुगूर उरत मूं म्हणपाचो हुस्को तयार जाला.
गोंयचे इतली सुशोबीत आनी सुसंस्कृत भूंय संवसारांत खंयच मेळची ना. गोंयच्या भुंयेची निर्मणी करतालो त्या खिणाक विश्वाचो निर्मातो बरोच मुडांत आशिल्लो आसपाक जाय. ताणें गोंयाक सदळ हातान सजयतना कसलींच कंजुसपणा केलीं नात. गोंयाक दोंगर, न्हंयो, झरे- वझरे, फेसाळ ल्हारांचे खळखळटे दर्या, कोंकणी सारखी समृद्ध भास, आदरातिथ्य सांबाळपी मनश्यां अश्या अलंकारांनी एक सर्वांगसुंदर भूंय निर्मात्यान घडयली आनी तिका नांव दिलें गोंय.
कांय वर्सां आदीं जेश्ठ पत्रकार आनी साहित्यीक चंद्रकांतबाब केणी हाणी राष्ट्रमत दिसाळ्यांत एक कथा बरयिल्ली. ज्या दिसा ती छापून आयिल्ली त्या दिसा गोंयांत विधानसभेची वेंचणूक आशिल्ली. कथेचो सार असो आशिल्लो-
देवान सवंसाराची निर्मिती केली आनी लोकांक आपल्यो गरजो मागचे खातीर आपल्या दरबारांत आपोवणें धाडलें. देवाचे सांगणेन सगल्या सवंसारभरचे लोक आपआपल्यो मागण्यो घेवन देवा लागीं गेले. आपल्यो मागण्यो तांणी देवा मुखार दवरल्यो. ज्या दिसा गोंयकारांचो क्रमांक आशिल्लो त्या दिसा गोंयच्यान एक प्रतिनिधी मंडळ देवाक मेळपाक गेलें. भारतांतल्या हेरय वाठारांतल्यान त्या दिसा देवाच्या दरबारांत प्रतिनिधी मंडळां आयिल्लीं. गोंयकारांचो क्रमांक येता मेरेन सांजवेळ जाली. देवान गोंयकारांक आपल्यो मागण्यो सांगचे खातीर फक्त पांच मिणटां दिलीं. कोणें सांगलें आमकां न्हंयो दी, कोणे सांगलें आमकां दर्या दी, कोणे सांगलें आमकां दोंगर दी….. घ्घे म्हूण सगल्यो मागण्यो एका फाटल्यान एक गोंयकारांनी देवा मुखार दवरल्यो. देवान सगल्यांचें आयकून घेतलें आनी तथास्तू म्हणलें. देवान सामान्य म्हूण निर्मिल्ली भूंय एका खिणांत पाचव्याचार दोंगरांनी, धव्याफुल्ल दर्यादेगांनी, खळखळट्या झऱ्या- वझऱ्यांनी भरून गेली. पूण त्या दिसा थंय गेल्लें गोंयकारांचें प्रतिनिधी मंडळ देवान दिल्ली ही सगली साधनसंपत्त, सोबीतकाय आनी गिरेस्तकाय कशी सांबाळून दवरची हें देवाक विचारपाक विसरले.
आयज गोंयच्या सगल्याच गांवांनी आनी खेरीतपणान आसगांव सारख्या वाठारांत व्हड पांवड्यार गोंया भायल्या लोकांनी जमनी विकत्यो घेवन थंय आपली दादागिरी सुरू केल्या. जमनीचे दर मळबाक तेंकल्यात. गोंयकारांक परवडपाच्या ते पलतडीन पावल्यात. उत्तर गोंयांतल्या कांय दर्यादेगांनी वतगीच आमी गोंयांत आसात कांय धर्तरे वेल्या आनीक खंयच्याय वाठारांत पावल्यात अशें दिसपा सारखी स्थिती तयार जाल्या. गोंयभर खंयूय वचात त्या वाठारांनी घुंवळे वखदां सहजपणान उपलब्ध जातात म्हणपाचें सरकारांतल्याच एका मंत्र्यान जाहीरपणान मान्य केलां. दीसपट्ट्या वाडपी अपघातांनी काळ्या डांबराचेर रक्ताच्या तांबड्या रंगाचो थर भरसला. कंवळीं भुरगीं रस्त्यार फडफडत जीव सोडटात. कोणाकच ताच्यो वेदना जातना दिश्टी पडनात इतलीं आमचीं मनां आनी काळजां फातराचीं जाल्यांत.
हें सगलें इतलें गंभीर चल्लां आनी भोवतेक गोंयकार मात सदां सारखो सुसेगाद आसा. कांय मेजकेच समाजीक कार्यकर्ते आनी समाजीक संघटणा सोडल्यार कोणाकच गोंयच्या फुडाराचो हुस्को आसा अशें दिसना. एक तर शासनाचो भंय वा राजकारण्यांची खुशामत हातूंतच लोक घुस्पून आसात. एक गोंयकार म्हूण आपलें एकचाराचें अस्त्र गोंयच्या फुडारा खातीर वापरपाचे सुवातेर विंगड विंगड घटकांनी विभागिल्लो गोंयकार आमकां समाज माध्यमांचेर एकामेकांचीं उणीं-दुणीं काडटना दिश्टी पडटा.
गोंयांत विंगड विंगड वाठारांनी उबे रावपी व्हडले व्हडले हावजींग प्रकल्प हो एक फुडाराचे नदरेन व्हड हुस्क्याचो प्रस्न जाला. ज्या गोंयांत गोंयकारांक स्वताच्या हक्काचें एक घर ना त्या गोंयांत भारतभरचे लोक सेकंड होम विकतें घेतात हो विरोधाभास. एकेका प्रकल्पांत शेंकड्यांनी फ्लॅटांची उबारणी जाता. पूण वाडटे लोकसंख्येक लागतलें उदक, वीज, रस्ते आनी हेर साधनसंपत्तीचें नियोजन आमचे कडेन आसा व्हय?
शेतां आनी दोंगरांचें भूंय रुपांतरण व्हड पांवड्यार चल्लां. राजकारणी आनी शासकी अधिकारी तातूंत व्हड पांवड्यार घुस्पल्यात म्हणपाचें सिद्ध जालां. जे गतीन गोंयच्या जमनीचें रुपांतरण आनी विक्री जाता तें पळयल्यार फुडल्या कांय वर्सांत गोंयकारां खातीर जमनी उरच्यो नात हें सांगपाक कोणा भविश्यकाराची गरज ना.
गोंयच्या अस्तित्वाचेर हाचे आदीं साबार खेपे हावळ आयल्या. जनमत कौलांत गोंय महाराष्ट्रांत विरगळिल्ल्यांत जमा आशिल्लें. पूण गोंयच्या तरणाट्यांनी त्या वेळार मायभुंयेच्या मोगांतल्यान आनी लागणुकेंतल्यान गोंयकारपणाचे चळवळींत आपल्यो समिधा घाल्यो आनी गोंयचें अस्तित्व तिगोवन दवरलें.
अंदूं कोंकणी समाज आनी खेरीतपणान आमचें गोंय दोन म्हापुरसांच्या जल्माची शंबरी मनयता. दोगांनीय आपलें पुराय जिवीत गोंयचे खातीर अर्पीलें. रवीन्द्रबाब आनी मनोहरराय, गोंयच्या भुंयेन जल्माक घाल्लीं दोन रत्नां. रवीन्द्रबाब म्हणटाले, ‘माड म्हणल्यार गोंयचो राजा. ताचे परस उंच गोंयांत आनीक कितेंच आसूंक फावना’. आयज एक तर इमारतीं खातीर आमी माडांची कत्तल करून ते नाच्च केल्यात वा उंच इमारती उबारून तांचे मुखार माड लिपोवन उडयल्यात. आयज मनोहरराय आशिल्ले जाल्यार जनमत कौलांत तरणाट्यांक दिल्लो उलो परतून एकदां दितले आशिल्ले. म्हणटले आशिल्ले, ‘तरणे तशे दांडगे तुमी, अजून कशे रावल्या ओगे… हड्ड्यांतले इंगळे आयज, धगधगून जावं दी जागे… जायात जागे, जायात जागे…’
मोगाळ गोंयकारांनो, वेळार जागे जावया, आमचें गोंय सांबाळून दवरुया!

अनंत अग्नी
9422439903