गोंयच्या तरणाट्यांनी यूपीएससी परिक्षा दिवची

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

न वी दिल्लींत साहित्य अकादेमीच्या साहित्य महोत्सवांत जायते मानेस्त, कलाकार, विद्यार्थी मेळ्ळे. पुरस्कार मेळ्ळे उपरांत म्हजी साहित्यीक प्रेरणा ह्या विशयाचेर हांव इंग्लीशींतल्यान उलयलों. भाशणांचो कार्यक्रम सोंपतकच दिल्ली आनी जेएनयू विद्यापिठांतले हिंदी विद्यार्थी म्हाका हॉलाच्या भायर मेळ्ळे. तांणी म्हाका साहित्य, अणकार हे विशीं तांचे दुबाव विचारले, हांवें ते पयस केले. त्याच खिणाक एक हुशार चली आयलें. तिच्या दोळ्यांत चमक. तिच्या हावभावांत आत्मविश्वास. ती मराठी उलोवंक लागली. पुण्यांतली. नांव काजल. यूपीएससी परिक्षेक बसपा खातीर ती थंय कोचिंग क्लास करपा खातीर रावताली. दिल्लींत रावता म्हूण तिच्या हावेसाची आनी चिकाटेची हांवें तोखणाय केली.
हांवें काजलाक थोडे प्रस्न विचारले. ती परिक्षेक कितली तयार आनी बुदवंत जाल्या तें पळोवपाक आनी सध्याच्या यूपीएससी परिक्षेच्या पद्दती विशीं ताजी म्हायती मेळोवपाक. हांवें विचारलें- अजून लेखी परिक्षे खातीर 250 गूण मेळोवपाचो सक्तीचो इंग्लीश पेपर आसा? ताणें हय म्हणलें.
प्रिलीम परिक्षे खातीर खंयचो विशय घेतला अशें हांवें ताका विचारलें. सामान्य गिन्यानाचो पेपर सक्तीचो आसता. चलयेची जिद्द आनी धैर्य तोखणाय करी सारकें आशिल्लें. प्रशिक्षण घेवन आयएएस परिक्षेची तयारी करपी ही विद्यार्थीनी सदांच थंय येवन सृजनशील लेखकां कडेन चर्चा करपाची भांगराळी संद घेवन आपली चिंतनाची तांक वाडयताली.
साहित्य अकादेमी, ललीत कला अकादमी आनी संगीत नाटक अकादमी एकेच इमारतींत आसात. दूरदर्शन भवन आनी एनएसडी म्हणजे नॅशनल स्कूल ऑफ ड्रामा ह्या परिसरा लागीं आसात. एनएसडींत वचपाची इत्सा आशिल्ली. काजलान म्हाका अचूक नकासो दाखयलो. दुसऱ्या दिसा थंय वचून खूब जाणून घेतलें. तेविशीं आनीक केन्नाय बरयन.
सांगपाचें सार- राजधानी दिल्लींत कितले सोनल, मिनल, विजय यूपीएससी कारकिर्दी खातीर कश्टांनी तयारी करीत आसात. दिल्लींतल्या जायत्या सुवातींनी सलग पांच-स इमारती आसतात जंय व्हड बोर्ड लायतात, यूपीएससी म्हळ्यार आयएएस आनी हेर सेवा परिक्षे खातीर प्रशिक्षण वर्ग. मळबायेदे हावेस घेवन दिल्लींत हे परिक्षे खातीर तरणाटे-बायलो झगडटात. वेगळ्या वेगळ्या प्रदेशांक, वेगळ्या वेगळ्या संस्कृतायांक, वेगळ्या वेगळ्या हवामानाक भिडून हो संघर्श चालू आसता. 2024 वर्सा देशभरांतले 13.4 लाख विद्यार्थी प्रीलिम्स परिक्षेक बशिल्ले. मुखेल लेखी परिक्षे खातीर 14,627 उमेदवार पात्र थारले. तातूंतल्या 2485 उमेदवारांनी तोंडी परिक्षा-मुलाखती दिली. हे तपासणी प्रक्रियेंतल्यान फक्त 800 ते 900 सेवा पदां भरलीं. ही एक कठीण सर्त. हे फाटभुंयेर म्हज्या गोंयचे कितले विद्यार्थी दिल्लींत तयारी अभ्यास वर्गांत शिकतात? गोंयचे कितले तरणाटे हे परिक्षेक फुडो करपा खातीर ऑनलायन प्रशिक्षण घेतात?
गोंयांत यूपीएससी परिक्षेची संस्कृताय आसा? भुरग्यां खातीर प्रशिक्षण वर्ग सुरू करपा खातीर वेगळ्या वेगळ्या पांवड्यार यत्न सुरू आसात. गोंय विद्यापिठांत प्रशिक्षण वर्ग जाले. इंग्लीश म्हणी प्रमाण निमाणें आमी घोड्याक उदका कडेन व्हरूंक शकतात. ताचे इत्से आड आमी ताका कशें उदक दिवंक शकतले? बळिश्ट महत्वाकांक्षा इंजेक्शनान दिवंक मेळना. ती रगतांत आनी आंतकड्यांनी जन्मजात आसची पडटा.
यूपीएससी सेवां विशीं संस्कृताय निर्माण करपा खातीर पालकां मदीं जागृताय निर्माण करपाक जाय. भुरगीं हे परिक्षेक फाट करतात अशें म्हणप पुरायपणान बरोबर न्हय. कारण तांकां आयएएस विशीं मुळांत कांयच खबर ना. ताची जाण तांकां करून दिवची पडटली. म्हत्व समजावचें पडटलें.
हे परिक्षेक सामान्य गिन्यानाचो पेपर आसता आनी ताच्या अभ्यासाक म्हयनो लागना. दिसाळीं वाचून, टीव्हीचेर खबरो पळोवन, पुस्तकां आनी नेमाळीं नेमान वाचून ही म्हायती अद्ययावत दवरची पडटा. कांय विशयां वेलीं पुस्तकां, फ्रंटलायन आनी हेर नेमाळीं वाचचीं पडटात. जगांत देशांत कितें घडटा घडलां ताचेर भाश्य करपा इतली कुवत विकसीत करची पडटा.
हे परिक्षेची तयारी केल्यार बरेच फायदे जातात. इतले कडक सर्तींत कोणाचीय निवड जाली ना जाल्यार ताका आनीक दोन फावटीं एका अमूक पिराये मेरेन परिक्षेक बसूंक मेळटा. ताची निवड जाली ना जाल्यार लेगीत तो उमेदवार हे तयारेच्या आदाराचेर बँक प्रोबेशनर्स अधिकारी परिक्षा वा संरक्षण अकादमी वा हेर ते सारकिले परिक्षेक आत्मविस्वासान तोंड दिवंक शकता. यूपीएससीचे तुळेंत ह्यो चांचणी परिक्षा सोंप्यो आसतात. तात्पर्य – यूपीएससी परिक्षे खातीर केल्ली तयारी अभ्यास केन्नाच फुकट वचना. ते पोटलेचें संचीत आयुश्यभराक उपेगा येता. एके तरेचो आत्मविश्वास उमेदवारा मदीं येता.
प्रीलिम्साची सामान्य गिन्यानाची चांचणी विविधतायेन भरिल्ली आसता. दरेका प्रस्नाक चार पर्याय आसात. चार विधानां आसात. पर्याय अशे आसात. चारूय चुकीचे, दुसरो चुकीचो आनी तिसरो बरोबर, चारूय बरोबर. तशेंच कोणूच बरोबर ना असोय पर्याय आसा. वेळ काडलो जाल्यार थंयच मुंगरून उरूं येता. देखून परिक्षे पयलीं प्रशिक्षण आनी सराव खूब गरजेचो.
प्रीलिम्स आनी लेखी परिक्षा पास जाले उपरांत हे परिक्षेचो निमाणो पांवडो- तोंडी परिक्षा म्हळ्यार मुलाखत म्हळ्यार व्यक्तीमत्व चांचणी. तीस ते चाळीस मिणटां चलता. प्रस्न विचारप्यांचो पांच जाणांचो पॅनल आसा. अणभव आशिल्ले तज्ञ उमेदवाराची सकारात्मकता, धैर्य, फुडारपणाचे गूण, निर्णय घेवपाची तांक आदी गूण बारीकसाणेन पळयतात. ते उलोवपाची, संवाद सादपाची आनी संपर्क करपाची कुशळटाय आनी शैली पळयतात. मुलाखत दिवपी उमेदवार गुंतागुंतीची समस्या कशी हाताळूंक शकता हाची चांचणी करता.
आयएएस, आयपीएस, आयएफएस सारकिल्ल्यो सिवील सेवा सुरक्षीत आसात. उणे गूण मेळोवपी उमेदवार भारतीय म्हायती सेवा आनी हेर सेवांनी सामील जातात. हे सरकारी सेवेंत मान आसा. नव्या आव्हानांक येसस्वीपणान तोंड दिवन फुडारपण आनी सृजनशीलतेच्या बळग्यार देशाची सेवा करूं येता. सचीव वा कलेक्टर वा संचालक म्हूण वेगळ्या वेगळ्या मळार बदली करतात. अणभव वाडटा. प्रशासकी कुशळटाय, गूण, आपली हुशारी हांचे वरवीं हे अधिकारी देशाचे सेवेंत मोलाचें योगदान दिवंक शकतात. गोंयच्या हुशार तरणाट्यांनी यूपीएससी परिक्षेक तोंड दिवन स्वताक सिद्ध करपाची तांक येसस्वीपणांत रुपांतरीत करची अशें म्हाका दिसता.

मुकेश थळी
फोंडें