गोंयच्या काजू उत्पादनाचेर संकश्ट

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

फेणी, हुर्राक सारकिल्ले परंपरीक पेय गोंयांत काजू पसून तयार करतात. काजू उत्पादन उणें जाल्ल्यान ह्या थळाव्या उद्देगाचेरूय वायट परिणाम जावपाची शक्यताय आसा.

गोंयची वळख फक्त सोबीत दर्यादेग आनी पर्यटना पुरती मर्यादीत ना, तर गोंयाक मेळपी रुचीक काजूबियो, आनी काजवांच्या
म्हुट्ट्यांच्या रोसा पसून तयार करतात तो हुर्राक, काजूफेणी हाचे खातिरूय संवसारभर फामाद. फाटल्या दोन वर्सां सावन गोंयचे काजूफेणयेक आंतरराष्ट्रीय पांवड्यार खाशेलो दर्जो फावो जाल्ल्यान तातूंत आनीक भर पडल्या. पूण फाटलीं सेगीत तीन वर्सां गोंयांतल्या काजवांच्या शेतकारांक व्हड संकश्टाक तोंड दिवचें पडलां.अनिश्चीत हवामान आनी सैमाचे चंचलतायेक लागून काजू उत्पादनांत व्हड प्रमाणांत उणाव जाला. हाचो परिणाम फक्त काजीकारांचेरूच न्हय, जाल्यार ह्या वेवसायाचेर निंबून आशिल्ल्या जायत्या ल्हान व्हड उद्देगांचेर आनी कामगारांचेरूय जाला.
सेगीत फाटलीं तीन वर्सां कमी उत्पादन आनी अंदूंय काजू वेवसायाचेर अर्थीक दुकळ आयला. गोंयांत काजू बागायतीचो वेवसाय पिळग्यांनी चलत आयला. हांगाची तांबडी माती आनी उश्ण हवामान काजवाचें वाडीक फावो अशें मानतात. फेब्रुवारी आनी मार्च म्हयन्यांत काजूचीं झाडां फुलतात आनी एप्रील-मे म्हयन्यांत फळां येतात. पूण अंदूं चित्र कांय प्रमाणांत वेगळें पळोवंक मेळटा. फेब्रुवारी साेंपता म्हणसर अचकीत तापमानांत वाड जाल्ल्यान आनी उपरांत मार्च मेरेन उरिल्ल्या उश्णतायेच्या ल्हारांक लागून काजूच्या सैमीक फुलांची प्रक्रिया खंडीत जाली. जायत्या सुवातांनी परागण सारकें जावंक नाशिल्ल्यान फळांचें प्रमाण उणें जालें. हंगामा भायल्या पावसाक लागून ह्या सैमीक संकश्टांत आनीक भर पडली.
मार्चाच्या मध्याक कांय वाठारांनी अचकीत पावस पडून तयार जावपी ल्हान फळांचें व्हड लुकसाण जालें आनी किडीचे लागणुकेची एक व्हडली समस्या तयार जाली. हवामानांतल्या बदलाक लागून किडींचो आंकडो वाडलो आनी तांणी काजूच्या झाडांचेर व्हड प्रमाणांत हल्लो केल्ल्यान उत्पादन आनीक उणें जालें. ह्या सगल्या सैमीक संकश्टांचो काजूच्या एकंदर उत्पादनाचेर परिणाम जालाे.
फाटल्या वर्साचे तुळेन जायत्या वाठारांनी 50 ते 70 टक्क्यांनी उणाव आयला. हाचो अर्थ व्हड आशेन काजवांची लागवड केल्ल्या शेतकारांक आतां उत्पादन उणें जाल्ल्यान अर्थीक नदरेन व्हड त्रास सोंसचे पडटले. फक्त शेतकारांकच न्हय जाल्यार काजू प्रक्रिया उद्देगांत काम करपी ल्हान वेवसायीक आनी कामगारांकय ह्या संकश्टाक तोंड दिवचें पडटा. काजू उत्पादन उणें जाल्ल्यान प्रक्रिया युनिटांनी फावो तो कच्चो म्हाल मेळचो ना. हाचो परिणाम तांच्या उत्पादन आनी विक्रीचेर जातलो. जायते ल्हान युनीट बंद जावपाची शक्यताय आसा. जाका लागून कामगारांक रोजगाराची समस्या निर्माण जावंक शकता.
फेणी, हुर्राक सारकिल्ले परंपरीक पेय गोंयांत काजू पसून तयार करतात. काजू उत्पादन उणें जाल्ल्यान ह्या थळाव्या उद्देगाचेरूय वायट परिणाम जावपाची शक्यताय आसा. पर्यटनाचेर आदारिल्ले अर्थवेवस्थे खातीर हीं पेयां म्हत्वाचें आकर्शण आसून तांचें उत्पादन उणें जाल्यार पर्यटनाचेरूय अप्रत्यक्ष परिणाम जावंक शकता. काजू उत्पादक हे गंभीर परिस्थितींत भियेल्ले कडेन आसात. सरकारा कडल्यान बेगोबेग मजत मेळटली अशी अपेक्षा तांणी उक्तायल्या. तांकां लुकसाण भरपाय मेळची म्हूण ही परिस्थिती सैमीक आपत्ती जाहीर करची अशी मागणी जायत्या शेतकारांनी केल्या. हालींच सरकारान कांय प्रमाणांत अर्थीक मजत दिवपाची घोशणा केल्या तरी ती पुरो जायना अशें शेतकार म्हणटात. हें संकश्ट पयस करपा खातीर फक्त तात्पुरतो उपाय पुरो जावचो, जाल्यार दीर्घकाळ तिगपी उपाय करपाची गरज आसा.
हवामान बदलाचो विचार करून शेतकी पद्दतींत बदल करप, शेतकारांक आर्विल्ल्या तंत्रगिन्याना विशीं शिक्षण दिवप, सैमीक संकश्टां पसून पिकांची राखण करपाचेर उपाय करप गरजेचें आसा. तशेंच काजू प्रक्रिया उद्देगाक चालना दिवपा खातीर आनी ताच्या समस्यांचेर उपाय काडपा खातीर धोरणां तयार करपाची गरज आसा. गोंयचो काजू उद्देग हो फक्त वेवसाय न्हय, तर हांगाची संस्कृताय आनी अर्थवेवस्थेचो म्हत्वाचो भाग. हो उद्देग वाटावपा खातीर आनी ताचेर आदारून आशिल्ल्या लाखांनी लोकांच्या जिवितांत स्थिरताय परतून मेळोवपा खातीर बेगोबेग आनी प्रभावी उपाय करपाची गरज आसा.
सैमाचे चंचलताये मुखार असहाय्य आशिल्ल्या काजू शेतकारांक आदार दिवप आनी तांच्या फुडारा विशींचो हुस्को उणो करप ही आतां सरकार आनी समाजाची सामुहीक जापसालदारकी आसा. नाजाल्यार गोंयचे गिरेस्त परंपरेचो म्हत्वाचो भाग इतिहासाक सोंपयतलो असो भंय शेंतकारांनी उक्तायला. एकूणच गोंयांतले काजू पिकोवपी आनी तांचेर अवलंबून आशिल्ले वेवसाय अंदूंच्या पिकावळीक लागून खर संकश्टांत सांपडल्यात. हवामान बदल आनी हेर कारणांक लागून जाल्लें लुकसाण भरून काडपा खातीर बेगोबेग आनी प्रभावी उपाय करपाची गरज आसा.

सुदिन वि. कुर्डीकार.
8275425404