गोंयची ब्राह्मणी घार : आकाशाची रक्षक

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

ब्राह्मणी घार वा समुद्री घार तिच्या भव्य पंखांनी आनी खाशेल्या तांबड्या रंगाच्या पिसांनी, गोंयच्या दर्यादेग वाठारांतलो एकलोच अद्भुत पक्षी आसा. गोंय, आपल्या पाचवेचार सैमान, विशाल समृद्धेचे बॅकवॉटर आनी जैवविविधतायेन, ह्या पक्ष्याक आलाशिरो दिता. ब्राह्मणी घारीचें सांस्कृतीक, पर्यावरणीय, प्राकृतीक महत्व आसा. म्हत्वाचें म्हणल्यार गोंयच्या दर्यादेग वाठाराचो ती घार एक महत्वाचो भाग आसा.
शारीरिक वळख
ब्राह्मणी घार तिच्या दिसण्याचेर वळखुपाक मेळटा. तिचें आंग तांबड्या रंगाचें आसा. तकली आनी छाती फक्त धवी आसता. हो मध्य-मापाचो शिकारी पक्षी. हाचीं पांखां 110 ते 125 सेंटिमिटराची आसता. हाची उडपाची एक वेगळीच रीत आसा. शेपटी दोन भागांत वांटून वता. ताका लागून हे घारीक मळबांत गतीन उडूंक येता. गोंयच्या दर्यादेग वाठारांत, न्हंयां कडेन ती उडटा आनी ते खातीर हांगाची सैम सोबीतकाय वाडटा.
स्थान आनी वितरण
ह्या शेंवण्याक दर्यादेग वाठारांत, न्हंयो आनी मानशांचेर खूब नुस्तीं मेळटात. हे चडशे स्कॅवेंजर्स आसा. मेल्ल्या जनावरांचें मास तें खातात.
हें शेवणें आपलो घोंटेर मोठ्या झाडांचेर करता. चड करून उदकाच्या लागीं. जंय ताका जेवण सोंपे तरेन मेळटा. चड करून मानसो आसतात, थंय तीं दिसतात.
परिसंस्थेंतली भुमिका
ब्राह्मणी घार गोंयच्या दर्यादेग वाठाराचें संतुळन राखपांत महत्त्वाचें काम करता. स्कॅवेंजर्स म्हणल्यार तें मेल्ल्या नुस्त्यांक आनी मेल्ल्या जनावारांक खावन नितळसाण दवरता. हे खातीर वाठार नितळ उरता आनी दुयेंसां जायनात.
सांस्कृतिक महत्व आनी प्रतीकात्मकता
हाचें पर्यावरणीय महत्व वगळून, ब्राह्मणी घारीक भारतीय संस्कृतींत महत्वाचें स्थान आसा. खास करून दर्यादेग वाठारांत. हिंदू पुराणांत, हाका गरुड, जो भगवान विष्णूचो वाहक आसा, ताका बल, संरक्षण आनी दैवी शक्तीचें प्रतीक मानतात.

श्वेता रामाणी