गोंयकारांक प्रेरणा जाय ःलेफ्टनंट कर्नल मिलिंद प्रभू

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

लेफ्टनंट कर्नल मिलिंद वसंत प्रभु. मुळांत साळगांवचो. तो धीट, बुदवंत आनी पात्र अधिकारी. प्रशासकी आनी तंत्रीक अशा दोनूय गजालींनी ताणें युनिटांचें फुडारपण केलां. ताचो बापूय भारतीय रानसेवेंत आशिल्लो. मामे भाव लश्करांत आशिल्ले. ताच्या कुटुंबांत ताका महावीर चक्र आनी वीरचक्र मेळ्ळां. ताचो काका आनी ताचो मामा 71तल्या झुजाचे वीरचक्र विजेते आशिल्ले. ताचो एक काकाय आशिल्लो, जो दुसऱ्या म्हाझुजाचो म्हालगडो.
सैन्याच्या खंयच्या फांट्यांत तुमी सेवा दिल्या?
कर्नल : हांवें लश्कराच्या ईएमई शाखेंतल्या इलॅक्ट्रॉनीक आनी मेकॅनिकल इंजिनियर्सांत काम केलां. सायकल ते हेलिकॉप्टर ते क्षेपणास्त्र मेरेन सगळें आमी हाताळटाले. ईएमई पथक विंगड विंगड उपकरणां हाताळटात. हांव सीडीएसांतल्यान गेल्लों. सैन्यांत प्रवेश मेळोवपा खातीर एसएसबी मुलाखतींतल्यान वच्चें पडटा.
तुमचो प्रशिक्षणाचो भाग कसो आशिल्लो?
कर्नल : प्रशिक्षण सोंपें न्हय. प्रशिक्षणांतल्यान वाचून उरल्यार अधिकारी जातात अशें दिसतालें. आयतार विसव दीस आसलो तरी 10 मैल धांवपाचो आसतालेच. आमचे दीस सकाळीं 4 वरांचेर सुरू जाताले आनी रातच्या 12 वरांचेर सोंपताले. सांजवेळार रोल कॉल परेड आसताली, पूण ताचे उपरांत लेगीत रगडा चालूच उरतालो. हाचे खातीर आपणे तयार आसचे पडटा. ओटीएंत सामील जाले उपरांत वजन 20-30 किलो उणें जाता. मागीर वेगवेगळे प्रकारचे आडमेळे, मार्ग पार करचे पडटात. निमाणे 17-18 किलो वजन उखलून रायफल आनी उपकरणां घेवन 60 किमी क्रॉस कंट्री चलचें पडटा.
आमी ओटीएंत भरती जाले तेन्ना आमच्या सिनियरांक पळयताले, ते रायफली हाताळटाले, जशें भुरग्यांचो खेळ. तलवार उखलपाचो यत्न केल्यार खूब जड दिसता. हें तंत्र सामकें सादें आसा. तुमी सैनिक म्हणून शस्त्राक अनुकूल करतात. तेच प्रमाण एकल्याक दोन रायफली मेळटात. एक डीपी ड्रिल उद्देश आनी दुसरी फायरिंग खातीर. तुमी फायरिंग करपा खातीर रायफल घेतात. म्हणजे वजनाची सवय जाता. चार म्हयन्यां उपरांत आमी तेच स्थितींत आशिल्ले. तो कुडीचो एक भाग जाता. ताचे वांगडा न्हिदिल्ले, ताचे वांगडा भोंवताले रायफल घेवन तुमचीं नित्यनेमाचीं कामां करप जातालें. प्रशिक्षण अशें आसता.
कर्नल, ही ईएमई शाखा तुमकां कशी दितात आनी ईएमईची भुमिका कितें?
कर्नल : हांवें सांगिल्ले प्रमाण ईएमई सगळ्या उपकरणांची जतनाय घेता. देखून तत्वां सामकीं सादीं आसात. देखीक- जीप. कशें काम करता? मागीर जीप उगडून परत जोडटात. कागदाचेर जें करतात तें अभियांत्रिकी न्हय. खरो काम करपी मनीस आसूंक जाय. ईएमई तुमकां हें शिकयता. आनी ही एकूच गजाल तुमकां आत्मविस्वास दिता.
तुमकां श्रीलंकेंतल्या भारतीय शांतताय राखण दळाच्या कामाविशीं सांगात.
कर्नल : हय. कमिशन मयळ्या उपरांत श्रीलंकेंत ऑपरेशनां सुरू जाल्लीं. भारतांतल्या एका मुखेल ब्रिगेडाच्या 55 वी इन्फंट्री ब्रिगेड गटाच्या कार्यशाळेंत म्हाका थंय पोस्ट केल्लो. तो एक ब्रिगेड गट आशिल्लो जो कारवाय हाताळटालो. आमी त्या वेळार मुट्टूरांत आशिल्ले. केकेएस कांगकेतन सुराय, मागीर वावुनिया, जाफना आनी हेर सुवातींनी आमी काम केलें. भारतीय सैनिकांच्या झुजारी भावनांची जाणविकाय यल‌टिटिक नाशिल्ली. सादारणपणान एक वा दोन जखमी जाल्यार ते फाटीं सरतले. आमी तशें करिनात. आमी तांचो फाटलाव करतात. दुस्मानान नश्ट करीसर आमी भायर सरनात.
सेवेंत आसतना मध्य प्रदेश सरकाराच्या आग्रहाचेर तुमी 2006-07 वर्सा देशाची पयली राष्ट्रीय शाळा स्थापन करपाक आदार केलो.
कर्नल : बोटींग हो म्हजो छंद. हांव लेसर वर्गाचो सचीव आशिल्लो, लेसर ही ऑलिंपिक वर्गाची बोट. हांव अजूनय तारवटीपण करतां. म्हणजे जेन्ना म्हाका थंय एक म्हयनो पोस्ट केल्लो. मध्य प्रदेशाक व्हड प्रमाणांत खेळ सुरू करपाची इत्सा आशिल्ली. मध्य प्रदेश पळयल्यार 2006 उपरांत तांकां चड करून सगळ्यांत बऱ्या सुविधांचे पुरस्कार मेळ्ळ्यात. देखून आमी सुरू केलें आनी थंयच्या खेळां मंत्र्यान तिका पदकां जाय अशें सांगलें आनी म्हाका जाय तें करपाक मोकळिक दिली. तिणें म्हाका मुक्त हात दिलो. त्यावेळार चौधरी पुलीस महासंचालक आशिल्ले, ते मध्य प्रदेशाच्या खेळां प्राधिकरणाचेय संचालक आशिल्ले. ताणेंय म्हजी मजत मागली. देखून भोपाळांतल्या ह्या नॅशनल रोविंग स्कूलाक हांव संलग्न आशिल्ल्या 3ME सेंटरांत म्हाका पोस्ट केलो. देशांतली ही पयली रोविंग शाळा आशिल्ली. हांवें टेम्पलेट सेट करून सुरू केलो, तुमी रस्त्यार रावपी भुरगीं म्हणटात तांका हांवें उखलून घेतलीं, तांकां प्रशिक्षण दिलें आनी मागीर उदकांत घालें. आमी खूब नेमान प्रशिक्षण घेताले. आमी तांकां बऱ्या लश्करी शाळांनी दवरले आनी तातूंतल्या 25 जाणांक सुमार 70 पदकां आनी 4 आंतरराष्ट्रीय पदकां मेळ्ळीं. आमी हें साध्य करुंक पावले म्हूण म्हाका खूब खोस जाता. आनी हीं सगळीं गरीब लोकांचीं भुरगीं आशिल्लीं. तातूंतले कांय जाण थेट डीएसपी जाले. कांय जाण सैन्यांत भरती जाले. उपरांत एक अमन व्यास लेफ्टनंट कमांडर जालो, आतां तो नौदलाच्या नौदल पंगडाचें फुडारपण करता. हांव निव्रुत जावन हांगा आयलो तेन्ना गोंय सरकाराक अशीच ऑफर दिल्ली. हांगाची भुरगीं, गरीब लोकांक हांव तांकां प्रशिक्षण दिवपाची आवड आशिल्ली. गोंयांत नौकानयनाची एक बरी सुवात आसा. हांव आयोजीत करतां ती युके डिंगी वर्ल्ड चॅम्पियनशीप, ती सिदाद द गोंवान आयोजीत केल्ली. संवसारीक सर्त. तशेंच गोंयांत एंटरप्रायझ वर्ल्ड चॅम्पियनशीप जाल्या. ह्या खेळां खातीर गोंयांत निवळ उदक आसा. दुर्दैवान आमी तांचो उपेग करूंक ना. कोणाक तरी फुडाकार घेवचो पड्डटलो. फकत हांव न्हय, तर गोंय मुखार व्हरपाक शकता अशेय लोक आसात. भारतांत एकदां बोटींगांत गोंयचो शेक आशिल्लो.
तुमी एक लश्करी अधिकारी म्हूण तुमचें सगळ्यांत व्हडलें काम कितें मानतात?
कर्नल : हांव कांयच विचार करिना. सैन्यान म्हाका इतलें दिलें. तातूंतल्यान म्हाका वेगळें विचार करपाक शिकयलें. सगळ्यांत व्हडली गजाल म्हळ्यार भारतांतली पयली काँक्रीटाची तरंगपी जेटी गोंयांत, पोरन्या गोंयांत बांदली. आतां पुराय गोंयांत काँक्रीटाच्यो तरंगपी जेटी आसात. तांणी जेटीचो खर्च उणो केला, समजा 100 कोटी रुपया आशिल्लो, काँक्रीटाच्या फ्लोटिंग जेटीचो खर्च फकत 30 कोटी रुपया जातलो. देखूनच सैन्यान म्हाका शिकयल्लो आशीर्वाद मानतां. तुमी स्वताचेर विस्वास दवरल्यार, कितेंय जालें तरी मुखार वचत रावल्यार तुमकां येस मेळटलें अशी भावना तांणी म्हजे भितर रुजल्या. पूण तो आत्मविस्वास कोण घालता? सशस्त्र दळानच तो आत्मविस्वास निर्माण केला. फायनलींत 18 किलो वजन घेवन 60 किलोमीटर देश पार करपाक मेळटलो अशें हांवें प्रशिक्षणांत केन्नाच विचारूंक नाशिल्लें. पूण आमी तें केलें.
मरीना विशीं कितें तरी सांगात.
कर्नल : क्रोएशिया नांवाचो एक देश आसा जो सर्बियन झुजाच्या काळांत नश्ट जाल्लो. झुजा उपरांत तांणी जें केलें, तें तांणी थारायलें की तांकां खूब नेटान वाडपाची इत्सा आसा. सगळ्यांत वेगान वचपी क्रोएशिया हो जुंव्यांचो पंगड आनी तें सगळें. म्हणजे तांणी कितें केलें, तांणी मरीना सुरू केले. ब्लू फ्लॅग दर्यादेगांचो अर्थ थंय परकी लोक येतात. सगळेच थंय येतात. दुर्दैवान गोंयांत जेन्ना लोकांनी मिरामार दर्यादेगेक ब्लू फ्लॅग दर्यादेगांत रुपांतरीत करपाचो यत्न केलो तेन्ना आमचे कडेन म्हाका नाका गट आसा, तुमकां खबर आसा. विचार करिनासतना सगळ्यांक विरोध करतात. पूण पळय मरीना आयल्यार थळाव्या लोकांक 300 नोकऱ्यो मेळटल्यो. भायल्यान मरीना काम करपी लोक गोंयांत आसात. करतात ते सिंगापूराक वचून 5 लाख खर्च करतात, प्रशिक्षण अभ्यासक्रम घेतात, खंय तरी मरीना जोडटात. तें प्रशिक्षण हांव तुमकां नौशीनांत फुकट दितलों, पूण ते खातीर तुमकां 2 वर्सां काम करचें पडटलें. आनी मागीर तुमच्या लागींच नोकरी मेळटली. आनी ही एक पर्यावरणीय मरीना. हांगा उत्सर्जन ना आनी तें सगळें, कांयच जायना, पूण आमचे कडेन इतले तथाकथित कार्यकर्ते आसात, पर्यावरण वावुरपी आसात, जे पर्यावरण आनी तें सगळें समजना, ते फकत कार्यकर्ते आनी तांकां प्रत्यक्षांत हेर कांय अजेंडा आसा.
कर्नल, सशस्त्र दळांत येवपाची तयारी कशी केली. दुसरें म्हणल्यार गोंयचे लोक सशस्त्र दळांत येवपाक कशे तयार करूं येतात?
कर्नल : म्हाका दिसता गोंयच्या लोकांक प्रेरणा जाय, चडशांक आपलें नशीब आनी आपले गांव सोडून दिवंक मेळना. लश्कर हें एक कठीण जिवीत, ताचे खातीर स्वताक तयार करचें पडटा. शारिरीक रितीन फिट आसपाक जाय, खेळ खेळपाक जाय, अभ्यासक्रमाच्या भायर कार्यावळी करच्यो पडटात. हांव अलाहाबाद आसतना आयआयटीचे दोन मनीस आमचे वांगडा आशिल्ले. तांकां न्हयकार दिलो. आनी हांवें म्हणलें, हें कशें शक्य आसा? पूण मागीर म्हाका कळ्ळें की ते कितें तरी सोदतात, तुमच्यांत कांय प्रेरणा, तुमच्यांत कांय स्पार्क सोदतात जी तुमकां उंचेल्या पांवड्यार व्हरतले.
संरक्षण सेवेंत अग्निवीर येवजण आसा. ताचेर तुमकां कितें दिसता?
कर्नल : ही अग्निवीर येवजण म्हाका मान्य ना. लोक सशस्त्र दळांत भरती जातात तें पळयल्यार, जशें हांव रेजिमेंटांत वा ही गजाल जोडटां, तें आजीवन. म्हजें कुटुंब थंय आसा. चार वर्सां आनी मागीर कोणाक हांगा येवंक मेळना, खास करून तंत्रीक अभ्यासक्रम घेवन. तुमकां स्वतंत्रपणान उपकरणां हाताळपाक सात ते आठ वर्सां लागतात हें सांगूंक शकता. चार वर्सांनी तें काम आपूण करतलों अशें जायत्या जाणांक दिसता. आमी शस्त्रां चलयनात. हीं वैयक्तीक शस्त्रां. दुस्मानाक नाश करपाच्यो आमच्यो पद्दती वेगळ्यो. आमचे कडेन क्षेपणास्त्रां आसात, आमचे कडेन बंदूक आसात. आतां बंदूक एकाच सुवातेर सावन गोळीबार करता, 40 किलोमीटर वचून दुस्मान आशिल्ल्या अचूक सुवातेर देंवता.
तरणाट्यांक तुमचो संदेश कितें?
कर्नल ः म्हाका दिसता ह्या कवचांतल्यान भायर सरूंया. गोंयांत लश्करी शाळा सुरू करपाचो आग्रह धरूंया. गोंयांत दर स म्हयन्यांनी सैनिकांक 50 पदां रितीं आसतात. एक-दोन रिक्त पदां भरतात अशें न्हय. तुमकां दिसता जाल्यार तुमकां खर जिवीत मेळटलें. दोंगर चडपा सारकें. तुमची कारकीर्द. सुरवेक एका खाशेल्या थराचेर पावमेरेन कश्ट करचे पडटात. ती शिडी चडल्या उपरांत तुमकां फावो तें मानधन मेळटलें. तुमकां बरी पेन्शन मेळटली आनी तुमकां तुमचें जिवीत बऱ्या दर्ज्यान जगपाक मेळटलें.

जॉन आगियार
9822159705