भांगरभूंय | प्रतिनिधी
त्या त्या कूळ परंपरे खातीर सगल्याचो त्याग करचो पडलो तरी तो करपाचो आसता. हरिश्चंद्राक सगळें व्हगडावचें पडलें. श्रीयाळ – चांगुणा हांणी भुरग्याक अर्पण केलो. घराब्यांत एकूच देव, ताच्या खातीर घराब्यांतले सगळे जाण तयार आसतात. हरिश्चंद्र वचपाक लागतगीर तारामती ताच्या फाटल्यान वता. हरिश्चंद्र-तारामती हांचे फाटोफाट भुरगो रोहिदास धांवता. त्या रोहिदासाक आवय बापूय नाका म्हणिना. “तूं ल्हान आसा, कित्याक हाल भोगपाक येता?” अशें म्हणिना. आपल्या उदाहरणांतल्यान तांकां आपल्या भुरग्याक तयार करपाचो आसता. ध्येयपुजा आपल्या उदाहरणान आपल्या भुरग्या बाळांक तांकां शिकोवपाचें आसता. अशें गृहस्थाश्रम आयज खंय आसात? घोव बंदखणींत वतगीर बायल ताच्या फाटोफाट वतना, बायल वतगीर घोव वचना, आवय बापूय वतगीर भुरगीं वचना, भुरगीं वतगीर आवय-बापूय तांच्या फाटल्यान वचना. एका ध्येयाची पुजा ना. ध्येयांच विचित्र आसली जाल्यार गजाल वेगळी. पूण आसक्ती आनी भंय जर आड येता जाल्यार मात वायट. हाचें कारण कितें? हाचें कारण गिन्यानाचेर चर्चा जायना. घोव जे आयकता तें बायलेक सांगिना. राष्ट्रांत जे विचार उत्पन्न जाल्ले आसात ताची घरांत उजळणी जायना. घोव हो बायलेचो गुरू. चलयांचें मौजी बंधन बंद जालें. घोव हो गुरू अशें थारलें जाल्यार हो घोव गुरूचें काम करता काय? गिन्यानाचें दान, विचारांचें दान करता काय? हेवटेचें-तेवटेचें गिन्यान तो बायलेक दिता काय?
बायल भाकरी भाजून घोवाक दिता, पूण घोव तिका खंयच्या विचारांची भाकरी दिता? पूण घोवाचे तकलेंत हो विचारच येना. म्हजे बायलेक मन आसा, बुद्दी आसा, काळीज आसा, हें घोवाक खंय खबर? ह्या खातीर जगांतल्यो घडामोडी तो घरांत उलोवचो ना. मागीर भुरग्या बाळांकय कशें कळटलें? बायलेकच जर गिन्यान ना तर भुरग्यांकय गिन्यान मेळचें ना. भारतीय संस्कृतींतलो गृहस्थाश्रम असो ना. ज्या भटाचेर बकासुरा कडेन वचपाची वेळ आयिल्ली तेन्ना घरांतलो दर एकलो मरपाक तयार जाल्लो. घोव म्हणटा म्हाका मरूं दी. बायल म्हणटा म्हाका मरूं दी. धूव म्हणटा म्हाका मरूं दी तर पूत म्हणटा म्हाका मरूं दी. हाका म्हणटात गृहस्थाश्रम. हाका म्हणटात घराबो. सगळेच एकाच विचारान भारून गेल्ले, एकाच ध्येयाची पुजा जाताली. गृहस्थाश्रम म्हणल्यार बंधनाची शाळा. गृहस्थाश्रम म्हळ्यार तपश्चर्या आसा. आमी आपणाल्यार कितलेश्याच गजालींक नियंत्रण घालपाक गृहस्थाश्रमांत शिकतात. भुरगीं बरी ना जालीं, तांकां पळोवचीं पडटात, तांकां सांबाळचीं पडटात. पावला पावलांक थोडेंच रागार जावपाक मेळटा.
गृहस्थाश्रमांत आमी त्याग शिकतात. घोव बायलेक सगळें दिवपाक पळयता. बायल घोवाक सूख दिवपाक पळयता. आवय बापूय आपूण पिंदिल्ले कपडे घालतात पूण आपल्या भुरग्यांक नटयतात. दुसर्यांचें सूख पळोवप, दुसर्याच्या आनंदांत आनंद मानप ही गृहस्थाश्रमाची शिकवण आसा. अर्धनारीनटेश्वर हें मनशाचें ध्येय आसा. दादलो घट्ट आसता तर बायल मोव आसता. दादल्यान बायले कडल्यान म्होंवाळपण शिकूंक जाय. बायलेन दादल्या कडल्यान घट्टसाण शिकूंक जाय. फकत दादलो अपूर्ण तशेंच फकत बायल अपूर्ण आसा. दोगांच्याय मिलनांत पुर्णता आसा. गृहस्थाश्रम म्हणल्यार दादलो आनी बायल हांणी पूर्ण जावपाची शाळा. बरीं भुरगीं जल्माक घालून ती समाजाक दिवप हें व्हडलें काम आवय बापायक करपाचें आसा. ह्या खातीर बरीं भुरगीं जावपा खातीर आपणें बरें रावपाक जाय. उच्चारान, विचारान, वर्तणूकीन बरीं रावपाक जाय. आपलीं भुरगीं बरीं जावचीं अशें मानपी आवय बापायन सामकें जागरूक वागूंक जाय. प्रेम, कर्तव्य, सहकार्य दिसपाक जाय. आवय बापायची झगडीं जर भुरगीं सदांच पळयत जाल्यार तांच्या जिणेचेर वायट परिणाम जातलो. आळशी आनी फोल्गी आवय बापूय आसत जाल्यार भुरगींय तशींच जातलीं.
(फुडें चालू)
मूळ लेखकः साने गुरुजी
अणकारः पांडुरंग नाडकर्णी
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.