भांगरभूंय | प्रतिनिधी
शिक्षणाची शीम मेर जाका लागना आनी जो फकत ‘अभ्यासक्रम- करिकुलम्’ हाच्या पुरतोच वावुरना जाल्यार जिवीताच्या मार्गार आनी मार्ग सोंपलो तरीय जाचें मार्गदर्शन सोंपना असो एक गुरू साक्षात परब्रह्मूच.
गुरू दिश्टी पडपाक नदर जाय जिज्ञासू शिश्या भशेन. गुरूचीय पारखणी करपी आनी गुरू परीक्षा घेवपी खऱ्या शिश्या सारकी. गुरू म्हणल्यार तत्वगिन्यानाचें आनी सत आनंदाचे. जेन्ना जिवीताचे पांय वाटेर निसरून सकयल पडटा आसतना तेच घडयेक आमकां साल्वार करपाक हात दिवपी गुरू अज्ञानाच्या काळख्या रातीं आमकां गिन्यानाच्या उजवाडाची चूड दाखयता. ते वाटेर स्वता फाटल्यान रावन आमची राखण करता. गुरू हो काळजाच्या गाभाऱ्यांत गिन्यानाची किरणां फांकोवपी दिवो आनी ताच्याच उजवाडांत जावपी आत्म साक्षात्कार म्हणल्यार गुरूचो दिश्टावो.
गुरू म्हणल्यार फकत कोण एक व्यक्ती अशेय न्ही. आयचे घडयेक विचार करीत जाल्यार एक फरक मुखेलपणान आमी जाणा जावन घेवंक जाय. गुरू आनी शिक्षक हीं उतरां जशीं वेगळीं आसात तशेंच ह्या दोन गजालीं मदीं मळब आनी धर्तर हांच्याय परस कितलेशेच चड अंतर आसा. गुरू हे संकल्पनेंत शिक्षक हें ताचें एक मुखेल आंग जावन आसा. शिक्षक अभ्यासक्रम केंद्रीत शिक्षणाचें तारूं सांबाळटा जाल्यार गुरू हो शिश्याच्या आयुश्य केंद्रीत जिवीत स्वरूपी रथाचो सारथी आसता. फकत शिकयलें आनी आपलें कार्य जालें म्हूण गुरूच्यान जापसालदारकेंतल्यान हात फाफुडलें म्हूण जायना.
गुरू शिकयता, ते शिकवणेक कथित ‘करीकुलम्’ मातूय आसना. ताका आसता प्रत्यक्ष अणभवाची जोड आनी जिवीतांतले सत. थंय फकत अक्षर गिरयना जाल्यार दरेक अक्षर अक्षरशः आत्मसात करतात. उपरांत ताचें आकलन जात. शिश्य आनी विद्यार्थी हांच्या मदलोय भेद समजप हांगा समा जाता. विद्यार्जन करपा पुरतो विद्यार्थी वावुरता, पूण शिश्य गुरू सेवेंतल्यान आपलो अणभव वाडयता. अश्या वेळार मुद्दाम नमूद करीन दिसता तीं ‘गुरूकुल’ पद्दत. गुरूच्या आश्रमात रावप आनी थंय आपल्या वाट्याक येता तें काम करीत शिकप. व्हड पुरूस म्हूण जांकां आयज संवसार पुजता, जांकां नतमस्तक जाता तांकांय ह्या गुरूकुलांतल्यानूच दिक्षा मेळ्ळ्यां. देखीक राम, कृष्ण आदीं अशें पुरूस उत्तम म्हूण आमीं जांचे कडेन पळयतात. तांकांय गुरू सामकार नमळायेन बागोवन गुरू कडल्यान विद्या आत्मसात करचीच पडल्या. कारण जिवीतांतले ध्येय गुरू होच दाखोवंक शकता. स्वामी विवेकानंद हांकांय गुरूचो वांगड गावलो, तेच वरीं छत्रपती शिवाजी महाराज हांकांय गुरून मार्ग दाखयलो. गुरू विणे संकल्पकूय ना आनी त्या संकल्पाची सिद्धीय जावप शक्य ना. गुरूचो दिश्टावो शिश्याच्या जिवीतांत भोव म्हत्वाचो.
आतां गुरू म्हणल्यार कोण? आयचे घडयेक ताका खंय सोदप काय? गुरू कसो करप? गुरू करप म्हणल्यार नेमकें कितें करप? गुरूचो दिश्टावो आमकां घडटलो तरी कसो? आयज गुरूपुनव. तें निमतान ह्या प्रस्नांक आमच्या परीन जाप सोदपाचो हो एक विचारांतल्यान केल्लो यत्न. आमचे खंय चुकता थंय लेगीत आमकां गुरू मेळटा. गरज आसा फकत त्या गुरूचो दिश्टावो जावन तो गुरू आमकां दिश्टी पडपाक जाय. आनी तो दिश्टी पडटलो जाल्यार आमची नदर निवळ आसपाक जाय. भावार्थान सोदल्यार गुरू मेळटाच. कर्म करताना आमकां आदार करपी आनी बऱ्या वायटांत आमच्या वांगडा आसपी आमचो आवय- बापूय हो आमचो गुरू. आमचो खरो सांगाती आमचो गुरू.
आमच्या काळजाक हात लावन आमच्या भितर मनीसपणाचीं बियाणां रूजवणाक हाडपी एक जाण वा अजाण शक्त म्हणल्यार गुरू. आमचे थीर मन होवूय आमचो गुरू. आमचें बरें कर्म हो आमचो गुरू. गुरू हो कुमार जिवीताच्या मातयेक आकार दिवन फळादीक करून साकारपी. देखून जिवीतांत गुरू आसप गरजेचेंच पूण गुरू म्हूण कोण आसप हें आदी जाणा जावप त्याय परस चड गरजेचे. शिक्षणाची शीम मेर जाका लागना आनी जो फकत ‘अभ्यासक्रम- करिकुलम्’ हाच्या पुरतोच वावुरना जाल्यार जिवीताच्या मार्गार आनी मार्ग सोंपलो तरीय जाचें मार्गदर्शन सोंपना असो एक गुरू साक्षात परब्रह्मूच. गुरू सासणाचो आमकां जिवीतांत गिन्यानाच्या उजवाडाचो दिश्टावो घडयता. अशा गुरूक आमचे पयलें नमन!
‘असे पयलें नमन
जिवीताच्या गुरू गा
पयलें नमन जिवीताच्या गुरू
गुरूचो दिश्टावो
आमकां बा जालो गा
गुरूचो दिश्टावो आमकां बा जालो…’
गौरांग गोकुळदास नायक
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.