भांगरभूंय | प्रतिनिधी
सोमू चादर तकले मेरेन ओडून सुस्त न्हिदलेलो आसता. तेची आवय तेका दोन फावटी फुड्यांत वचोन पळोवन येता. पूण तो सामको न्हिदेंत आसा म्हूण ती तेका आनीक मात्सो न्हिदोनी म्हूण आपलीं कामां करता.
सोमून आदल्या दिसा चड मोलाचें काम केल्लें आसता. घुडांतल्यान भायर पावलेल्या कोंब्याक धरून परत घुडांत घालपाक तो वावरिल्लो आसता. आयज तो आनी तेची आवय कोंब्यांक फोंडेंच्या बाजारांत विकपाक व्हरपाचीं आसतात. पूण काल कोंब्या फाटल्यान धांवोन धांवोन तो सामको जाम जाता आनी तेच खातीर आयज उठपाचें नांव घेना.
आयज शेनवारा. फोंडेच्या बाजाराचो दीस. थंय वचोन तीं दोगांय कोंबे विकून येतात. आपल्याक व्हेलो ना जाल्यार घरा येतकच आपटी-धपटी मारतलो म्हूण सोमूची आई तेका उठयता.
‘‘शाण्यां उठ मरे… तूं फोंड्यां येयना? हांव एकटेंच वचों?’’ आईचीं उतरां कानार पडटकच सोमू सोमतोच उट्टा. तोंडा वयलें चादर सकयल काडटकच नळ्यां कुशीक बसयल्ल्या हारशांतलो उजवाड ताच्या दोळ्यां मेरेन पावता. आपली आवय आदींच न्हेंसून तयार जाल्या ती पळोवन तो ताकतीक करता.
‘‘आई कोंबे खंय गे?’’ सोमू तोंड धुता धुता आवयक विचारता.
‘‘खोंटल्यान घातल्यात रे तेंकां, तूं बेगीन कर तुजें,’’ आवय सोमूक सांगता.
सोमू खोटल्या कडेन वचोन कोंबे भितर आसात हाची खात्री करून घेता. तो हळूच तेंच्या वयर घातलेलो ओलो कपडो कुशीक काडटा आनी पळयता. ताचे आवयन सुमलेन कोंब्यांचे पांय बांदून दवरिल्ल्याचें पळोवन तो खोशी जाता.
फाटले खेपेक कोंबे विकपाक गेल्लीं तेन्ना एका कोंब्यान बशींत तेंचेर आकांत हाडलेलो आसता. सूम सदळ जावन तो कोंबो केन्ना सुट्टा तेंच तेंकां कळना आनी तो कोंबो बसभर लोकांक त्रास करता. तेन्ना सोमून आपल्या कुशळटायेन कोंब्याक परत धरून तेचे पांय परत बांदता. लोकांनी उक्तीं दवरिल्ल्या जनेलांतल्यान कोंबो भायर वचत म्हूण सोमूचेर आकांत येता. लोकूय तेका श्शू श्शू करून धांवडयतात तें पळोवन सोमू खंती जाल्लो आसता. पूण तो आत्मविस्वास सोडिना. एका सिटा पोना राविल्ल्या त्या कोंब्याक तो धरता आनी तेका घट्ट धरून नायलॉनच्या पोतयेंत घालता.
ही याद येतकच सोमू मात्सो हुस्क्यांत पडटा. ते खातीर आईन कोंब्याचे पांय घट्ट बांदल्यात काय ना तेची खात्री करून तो घेता.
हे फावट कोंब्यां बरोबर गांवठी तांतयांय तीं बाजाराक व्हरपाचीं आसतात. बशींत आपटून तीं तांतयां फुटत म्हूण तेची आई प्लास्टिकाच्या डब्यांत भाताचो कुणो घालून तेचे वयल्यान तांतयां दवरता. त्या कुण्यांत तांतयां बरीं उरतालीं आनी बाजारांत विकताना तेंकां तेचे पयशेय सारके मेळटा.
खूब तेंपान सोमू आयच्या बाजाराक आपले नवे कपडे घालून वयता. कोंबे, तांतयां विकून पयशे मेळटले हेची खोश तेका आसताच, तेच बराबर आपूण नवे कपडे घालून बाजाराक वयता हेची तेका चड खोस जाता.
बस स्टॅण्डाचेर पावतकच तेका आपल्या सांवेड्डेच्या काकीची याद येता. ती जेन्ना जेन्ना गांवांत येता तेन्ना तिका हाडपाक तो बस स्टॅण्डाचेर वचोन रावता.
‘‘आई… काकीन सांगलां, दिवाळेच्या सुटयेंत काका म्हाका व्हरपाक येतलो म्हूण… धाडटली मुगे म्हाका तूं,’’ सोमू काकीची याद काडीत आवयक विचारता.
‘‘शाण्यां काल पयर चवथ सोंपल्या मरे, दिवाळी येवपाक आनीक देड म्हयनो आसा. मागीर पळोवया हां, आतां आमी बाजाराक वचोन येवया. थंय तुका हांव आयसफ्रूट दितां,’’ सोमू निर्शेत म्हूण तेची आवय तेका आयसफ्रूटाची याद करून दिता.
तुडूंब भरून येयलेल्यो दोन बशी तीं सोडटात. कोंबे आशिल्लो खोटलो आनी तांतयांनी भरलेलो प्लास्टिकाचो डबो गर्देंत कोताक येवचो ना म्हूण तीं पासियेंस काडून बशीची वाट पळयतात. तितल्यान एक बस येवन रावता आनी कंडक्टर म्हुणटा ‘‘खोटल्यान कोंबे ना मुगे?, ते मागीर लोकांक त्रास करतात’’…
कंडक्टरान कोंब्याचो विशय काडटकच सोमू आवयच्या दोळ्यांत पळयता. दोगांय मुकाट्यांनी कांयच उलयतनासतना बशींत चडटात आनीक मुखारल्या सिटाचेर वचोन बसतात. आतां सोमूक बेश्टोच हुस्को जाता. कोंब्यांनी साद घातलो जाल्यार? कॉंकोंच काँ केलें जाल्यार? कंडक्टरान सकयल देंवयलीं जाल्यार? फोंड्यां चलत वचपाचीं?
सोमूच्या आवयक तेचो हुस्को समजता. ती उदकाच्या बाटलेंल्यान उदक हातींत घेता. खोटल्याचेर घातलेल्या कपड्याचेर उदक फाफडिता. कपडो आनीकय थंड करता. तशे कोंबे भितर शांत रावतात.
आवयन अशें करतकच सोमूच्या मनाक शांती मेळटा. ताच्या तोंडा वयलो हुस्को खंयचे खंय नाच्च जाता. तांतयांचो डबो आपल्या पांयाचेर घट्ट धरून तो बसता आनी भायर सैमाची मजा लुट्टा.
कांय खिणांनी तेंची बस फोंड्यां बस स्टॅण्डाचेर पावता आनी थंयच्यान तीं चलत फोंडेंचो बाजार भरता त्या वयल्या बाजारांत वयतात. तेंच्या सदच्याच सुवातेचेर बसोन तीं कोंबे आनीक तांतयां विकतात.
थंय पावना फुडें सोमूची आई खोटल्या वयलो ओलो कपडो काडटा आनी गांवठी तांतयांचोय डबो उक्तो करून दवरता. सोमू आईचे कशीक बसोन गिरायक करता. आजून तेंकां कोंबे विकत व्हरपी बरो गिरायक मेळोंकना म्हूण सोमू खंती जाता. पूण आवय तांतयां विकून मेळिल्ले पयशे बोटव्यांत घालता तें पळोवन तो खोशी जाता.
कितलीं तांतयां विकपाचीं उरल्यांत आनी आमकां कितले पयशे मेळटले हेचो हिशोब करून तो वेळ पासार करता.
‘‘श्शे कोंबे विकलेले जाल्यार आई म्हाका येन्ना म्हुणल्यार आयसफ्रूट घेवन दिवपाची,’’ अशें तो चितता.
‘‘कशे दिल्यात गे कोंबे?’’ सदचोच हॉटेलकार गिरायक सोमूचे आवयक विचारता. सोमू तेका पळोवन आनीकय खोशी जाता. तो तेंचे कडल्यान कोंबे व्हरता हें तेका खबर आसता.
‘‘बाबा, तुका म्हूण दोनूय देडशांनी दितां,’’ सोमूची आई गिरायकाक सांगता.
तो गिरायक फुडलें वांटपण करिनासतना तिका पयशे दिता आनी कोंबे घेवन वयता. तो व्हरतना कोंबे काँकोंच काँ, काँकोंच काँ करून बाजारांत बोवाळ घालपाक लागता. तेन्ना सोमू खोंटल्यात आशिल्ल्या ओल्या कपड्याक पळयता आनी म्हुणटा… ‘‘आई, तो ओलो कपडो दिवपाचो न्ही गे तेका! आतां ते कोंबे बोवाळ घालून सुटले जाल्यार?’’
‘‘ना रे सुटचे… चल आमी या आतां घरा,’’ आई तेका समजयता.
आई डब्यांतलो कुणो परत डब्यांत भरता, तें पळोवेन सोमू म्हुणटा ‘‘घरा कडेन साक भरून कुणो आसा मुगे आई, तो आनीक कित्याक भरता. ओदोळ म्हाजे पांय दुखले. कितलें वजन आशिल्लें!,’’
‘‘पूण आतां तांतयां विकली न्ही रे शाण्यां… आतां कसलें वजन. हांव धरतां हां डबो. खोंटल्यांत दवरतां. आनीक हो कुणो आमकां ‘शेगडी पेटोवंक नाका तर? तसो इबाड लायनात हां,’’ सोमूची आई तेका समजयता.
येतना वाटेर सोमूची आई तेका दोन दुदाच्यो कॅन्डी घेवन दिता… बस स्टँडाचेर पावता म्हणल्यार तो त्यो दोनूय सोंपयता. ओदोळचीच बस तेंकां परत मेळटा. तीं दोगांय ते बशींत चडटात. कंडक्टर फुड्यांत पावतकच, सोमू आई कडल्यान पयशे घेता आनी ओदोळच्याच कंडक्टराक तोंडार हांसो हाडून सांगता ‘आमी पुलार देंवतलीं’.
कंडक्टर ’तिकेट तिकेट’ करीत फाटल्यान वयता… सोमू आवयच्या मायेची उब घेत मुखारलें जग नियाळता…
सोमू कथा
संजय बोरकार
9921343430
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
