गरिबी – मुक्त गांवांचे दिशेन भारत !

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

गरिबी-मुक्त गांवांचे दिशेन आमचो देश हाचे मुखार वाटचाल करीत आसत आनी केंद्र तशेंच राज्यांतल्या सरकारांनी मनार घेत जाल्यार हें सगलें प्रत्यक्षांत येवप फक्त अशक्य आसा अशें म्हणूंक मेळचें ना.

गरिबी पयसावन लेगीत ती पयस जायना तिका गरिबी अशें म्हणटात. आमच्या देशांत जाल्यार पाचवेक पुजिल्ली गरिबी पयसावपा खातीर स्वातंत्र्या उपरांतच्या साडेसात दसकांत जे यत्न जाले वा गरिबी पयसावपाच्यो घोशणा सेगीत दिल्यो की जाची प्रमाणीकपणान कार्यवाही जावपाची, जाल्यार घडये आतां म्हणल्यार गरिबी ही वखदाक लेगीत सांपडप कठीण जातलें आशिल्लें. पूण तशें जालें ना, आनी आयजूय गरिबी आपली ताठ मानेन आपलें दुखणे जगाक सांगतना दिसता. आमचो भारत देश आयजूय संवसारांतलो एक गरीब देश म्हूण वळखतात. विकसीत भारताचें सपन आयज आमी पळयत आसलें तरी गरिबी निर्मुलनाचें आव्हान देशा मुखार कायम आसा. ताचोच विचार करून आतां केंद्रांतल्या नरेंद्र मोदी हांच्या फुडारपणा खाला राष्ट्रीय लोकशाय आघाडी सरकारान विकसीत भारत करपाच्या सपनाची पुर्ती करपाच्या उद्देशान गरिबी-मुक्त गांवांचे दिशेन वाटचाल करपाचें उद्दिश्ट दोळ्यां मुखार दवरून वाटचाल करपाचो निर्णय घेतला. गरिबी-मुक्त गांव ही संकल्पना निश्चीतपणान एक आव्हान म्हणून केंद्रांतल्या सरकारान प्रत्यक्ष राबोवपा खातीर पावलां उबारिल्लीं आसत जाल्यार ताका येवकार दिवचोच पडटलो. वाडटी गरिबी, बेकारी ही जाल्यार आमच्या देशा मुखा वेली कठीण अशी समस्या आसा. जाची भाजपाक लोकसभा वेंचणुकेच्या निकाला उपरांत खरतायेन ताची जाणीव जाल्ली दिसून येता. तिसरे फावटी अधिकाराचेर आयिल्ल्या नरेंद्र मोदी सरकारान गरिबी-मुक्त गांवांचे दिशेन सुरू केल्ली वाटचाल ताका लागून म्हत्वाची थारुये.
आमच्या देशांत गरिबी ही खूब तेंपा सावन एक व्यापक समस्या जावन उरल्या, आनी हें वास्तव कोणूच न्हयकारपाचो प्रस्नूच येना. अर्थीक वाड आनी विकास करपाचो यत्न आमी सगलेच करतात. पूण गरिबीचें आव्हान आयजूय कायम तिगून आसा, आनी तें सहजतायेन परतावन लावंक येवचें ना. आतां केंद्रांतल्या सरकाराक ताका लागूनच जाग आयली आसुये, आनी गरिबी-मुक्त गांवांच्या मार्गान फुडल्या कांय वर्सांत गरिबी उणी करपाचे ध्येय साध्य करपाचो तो यत्न आसत जाल्यार ताका निश्चितूच येवकार दिवचोच पडटलो. स्मार्ट शारांचो अणभव फाटलीं कांय वर्सां आमी सगलेच घेत आसात. तेच वाटेन गरिबी-मुक्त गांव वच्चे न्हय इतली आशा निश्चितूच बाळगूं येता. विकसीत भारताचें लक्ष्य साध्य करपा खातीर राज्यांक लोकांच्या जिणेमानाचो स्तर उंचायेर हाडपा खातीर रणनिती तर तयार करचीच पडटली, पूण तेच बरोबर राज्यांक आपले कडेन गुंतवणूक आकर्शीत करपा खातीर खर पावलां उबारचीं पडटलीं. राज्यांक गरिबी-मुक्त गांव तयार करपा खातीर तांचे मुखार एक लक्ष्य दवरलां, आनी तातूंत राज्य सरकारांक येस येत जाल्यार विकसीत भारत करपाचो मार्ग आनीक सोंपो जावंक शकतलो अशें केंद्र सरकाराक दिसता. 2047 मेरेन विकसीत भारत करपाचें सपन साकार जावपा खातीर तीन म्हत्वाच्या मुद्यांचेर प्रधानमंत्री नरेंद्र मोदी हांणी नेट दिला. ताका राज्य सरकारां कडल्यान कितलो मेरेन प्रतिसाद मेळटा हें रोखडेंच दिसून येतलें.
निती आयोगाची ह्या वेळा वेली बसका विरोधी पक्षांची सत्ता आशिल्ल्या कांय राज्यांच्या मुख्यमंत्र्यांनी घाल्ल्या बहिश्काराक लागून चड चर्चेंत आयली, तरी हे बसकेंत विकसीत भारताचें सपन फुडल्या दोन अडेज दसकांत साकार करपा खातीर जाल्ली चर्चा आनी ते खातीर मांडिल्ले मुद्देय तितलेच म्हत्वाचे थारचे. अस्तंत बंगालच्यो मुख्यमंत्री ममता बॅनर्जी हे बसकेंत वांटेकार जाल्यो खर्यो, पूण तोवूय विरोधकांचो एक स्टंट आशिल्लो हें रोखडेंच स्पश्ट जालें. फट उलोवन लोकां मदीं भ्रम पातळावपाचें अस्त्र लोकसभा वेंचणुकेंत बरे पैकीं येसस्वी थारले उपरांत आतां तेंच हत्यार सेगीत वारपाचेर विरोधी इंडी आघाडीच्या फुडाऱ्यांनी भर दिल्लो दिसता. पूण सरकारानूय विरोधकांचें हें हत्यार तांचेरूच परतावन लावपा खातीर जीं कांय सकारात्मक पावलां उबारल्यांत तातूंतली गरिबी-मुक्त गांवांची संकल्पना हें एक निश्चितूच म्हणूंक येतलें. गरिबी उणी करपा खातीर राज्य आनी केंद्र सरकार मेळून लोकां खातीर 24 वरां सातूय दीस पियेवपाचें नितळ उदक, भलायकी सेवा, शिक्षण आनी वीज पुरवण उपलब्ध करून दिवपाचें काम करतलें. गांवांतल्या तरणाट्यांक रोजगाराच्यो बऱ्यो संदी उपलब्ध करून दिवप आनी उद्देजक करपा खातीर कुशळटाय विकास प्रशिक्षण आनी हेर कांय पावलां उबारपाचेर दोनूय सरकारां भर दितलीं. उद्देगीक विकासाचो मुद्दोय म्हत्वाचो आसतलो. व्हड गुंतवणूक राज्या कडेन आकर्शीत करपा खातीर आपले परीन थळावीं सरकारां रणनितीचेर भर दितलीं. राज्य सरकारांक हुंवार नियंत्रण तशेंच हेर कांय गजालींचेरूय सुचोवण्यो केल्यात. जाका लागून गरिबी-मुक्त गांवांच्या मार्गांत अडचणी येवच्यो नात.
गरिबी-मुक्त गांवांचे दिशेन आमचो देश हाचे मुखार वाटचाल करीत आसत आनी केंद्र तशेंच राज्यांतल्या सरकारांनी मनार घेत जाल्यार हें सगलें प्रत्यक्षांत येवप फक्त अशक्य आसा अशें म्हणूंक मेळचें ना. पूण ते खातीर खर इत्साशक्त जाय. गरिबिचें देशांतलें आयचे चित्र पळयत जाल्यार कोणूय हाचे कडेन गंभीरतायेन पळयतले अशें दिसत नासलें तरी अशक्य अशेंय आयज कांयच ना. ताका लागून सकारात्मक भावनेंतल्यानूच ताचे कडेन पळोवचें पडटलें. आमच्या देशांत आयज लेगीत सगल्यांत चड गरीब लोक आसून तातूंत 27 कोटी परस चड लोक डळडीर रेशे खाला रावतात. हें एक मान्य करचेंच पडटलें, ह्या रेशे खालच्या लोकांची टक्केवारी 1993 वर्सांतल्या 45 टक्क्यां वेल्यान आतां 18-20 टक्क्यां मेरेन उणी जाल्या. गांवगिऱ्या वाठारांतले 25 टक्के लोक डळडीर रेशे खाला रावतात हें वास्तव आशिल्ल्यान गरिबी-मुक्त गांवांचें आव्हान स्विकारतना ताचोय विचार जाला आसुये हातूंत दुबाव ना. आमच्या देशांत गरिबिचीं कारणां खूबशीं आसलीं तरी अजून शिक्षण तशेंच कुशळटायेचो उणाव, रोजगाराच्यो उण्यो संदी आनी मुळाव्या सुविधांचो उणाव, समाजीक आनी अर्थीक असमानताय ह्या गजालीचो मुखेलपणान उल्लेख करचो पडटलो. ह्या सगल्या गजालींचो विचार करूनच सरकारान पावलां उबारपाचीं थारायल्यांत. आनी ताची कार्यवाही करीत जाल्यार फुडल्या दोन अडेज दसकांत विकसीत भारताचें सपन साकार जावप कठीण न्हय. शिक्षण, रोजगाराच्यो संदी, भलायकी सेवा, मुळाव्यो सुविधा हातूंत गुंतवणूक करून आनी भ्रश्टाचार तशेंच असमानताय उणी करूनच गरिबी-मुक्त भविश्या कडेन आमका वाटचाल करची पडटली.

वामन प्रभू
9823196359