भांगरभूंय | प्रतिनिधी
आयज गोंयभर गणेश जयंती मनयतात. ते निमतान…..
सिद्धीविनायक, गणेश, वरद, विकट, गणपती, लंबोधर, गजमुख , विघ्नराजेंद्र सगळ्यांचो आवडटो देव. गणपती कडेन संबंदीत सगळे सण, परबो लोक उमेदीन मनयतात. गणपतिच्या जल्माविशीं जायत्यो आख्यायिका आसात. सत्ययुगांत रुशी कश्यप आनी अदिती हांच्या घरांत श्रीगणेशाचो जल्म जालो. ताचें नांव महोत्कट विनायक दवरलें. ह्याच जल्मांत देवांतक आनी नरांतक ह्या दोन राकेसांचे देवान वध केलो. त्रेतायुगांत देवी उमाच्या घरांत देवाचो जल्म जालो. देवीन गुणेश अशें ताचें नांव दवरलें. ह्या जल्मांत देवान सिंधू नांवाच्या राकेसाचो वध केलो. उपरांत मयुरेश्वर म्हूण देवाची नामना जालीं. द्वापर युगांत महादेव आनी पार्वतीच्या घराब्यांत जल्म जालो. महादेवान त्रिशुलान तकली कापून हतयाची तकली लायले उपरांत गणपती गजमुख जालो. गणपतीक पराशर रुशीन वाडयलो आनी रुशी वेदवासांच्या सांगणे वेल्यान ताणें महाभारत रचलें. माघ म्हयन्याच्या शुक्ल पक्षांतल्या चवथ्या दिसा गणेशाच्या धडार हतयाचें तोंड लायलें म्हूण ह्या दिसा श्रीगणेशाचो अवतार दीस म्हूण मनयतात.
गणपतीच्या तीन अवतारांक धरून तीन शुक्ल पक्षांतल्यो चवथी दबाज्यान मनयतात. वैशाखांत येवपी ‘पुष्टीपती विनायक’ हो गणपतीचो पयलो अवतार. ताका ‘पुष्टपती विनायक जयंती’ म्हणटात. दुसरो अवतार सिद्धीविनायक, भाद्रपद शुक्ल चवथीक श्रीगणेश चतुर्थी म्हूण मनयतात. गोंयांत, कोंकणांत ह्या दिसा गणेशाची म्हुर्त हाडून पुजा करतात. तिसऱ्या अवताराक माघ म्हयन्याच्या शुक्ल पक्षांत येवपी विनायक चतुर्थीक ‘गणेश जयंती’ म्हणटात.
गिन्यान, बुद्द आनी समृद्धीचो देव म्हणल्यार गणपती. दर म्हयन्याच्या कृष्ण पक्षांत येवपी चवथीक संकश्ट चतुर्थी वा संकश्टी म्हणटात, तर शुक्लपक्षांत येवपी चवथीक विनायक चतुर्थी वा विनायकी म्हणटात.
दर संकश्टीक बरेच लोक दिसभर उपास धरतात. आमोरेर गणपतीची ल्हान पंच धातुची वा चांदीची मुर्त पुजतात. पुजा, आरती जाले उपरांत रातीं चंद्र उदेले उपरांत ताका उजवात दाखोवन सगळीं पायां पडटात आनी गणपतीक आनी गायेक पान काडटात. रातचें जेवन उपास मोडटात. शुक्ल पक्षांत येवपी विनायकेक पंच धातुची वा चांदीचे मुर्तीची पुजा करतात. विनायकेक दनपरां पुजा करतात. कांय घरांनी ही विनायकी दर म्हयन्यांक करतात. पुजा जातकच एकवीस लाडवांचो वा मोदकांचो निवेद्य दाखयतात. उपरांत गणपतीक, हुंदराक आनी गायेक पानां काडटात आनी मागीर जेवतात. विनायके दिसा दनपारचीं जेवतात आनी रातचो उपास करतात. दोनूय दिसांनी उतरपुजा, जेवण जावन गणेशाची ल्हान म्हुर्त देवाऱ्यांत दवरतात.
भाद्रपदांतली विनायकी (चवथ) आनी माघी विनायकी (गणेश जयंती) लोक व्हडा दबाज्यान मनयतात. गणेश जंयतीक तिळकूंद चवथ, वरद चवथ अशेंय म्हणटात. गणेश जयंती दिसा गणपतीची आध्यात्मीक शक्त हरशिल्ल्या दिसा परस कितलेशेच पटीन चड कार्यशील आसता अशी भाविकांची श्रद्धा आसा. गोंयांतूय गणेश जयंती दबाज्यान मनयतात. दर म्हयन्याक विनायकी करपी लोक गणेश जयंती दिसा गणपतीची पुजा करतात. देवळांनी मात ल्हान मुर्तीक पाळण्यांत घालून गणपतीचो जल्मादीस मनयतात. देवळांनी म्हाप्रसाद, भजनां, किर्तनां अश्यो सांस्कृतीक कार्यावळी आसतात.
आपलें कसलेंय काम जावचें म्हण केल्ली आंगवण पावोवपाक लोक माघी गणेश जयंती दिसा बाल गणेशाची मातयेची म्हुर्त हाडून तिची जयंती भाद्रपद चवथ मनयता, तशी मनयतात. माटोळेच्या जाग्यार परातींत पांच फळां काडून दवरतात. ह्या गणपतीचें विसर्जन मात त्याच दिसा करतात. महाराष्ट्रांत मात कांय केडन ही देड वा पांच दीस मनयतात म्हूण कळटा. गणपतीक ह्या दिसा तिळाच्या लाडवांचो निवेद्य दाखयतात.
प्रीता परब
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
