भांगरभूंय | प्रतिनिधी
चिंतन – 73
तुकाराम महाराज म्हणटात –
“हेचि प्रायश्चत।
अनुतापीं न्हाय चित्त॥”
म्हणजेच खरें प्रायश्चित म्हणजे भायलो विधी न्हय, तर मनाच्या तळा मेरेन वचून जाल्लो खरो पश्चात्ताप. पश्चात्तापाच्या उदकांत मन न्हाता तेन्ना तें शुद्ध जाता आनी ते शुद्धतेंतल्यान जिणेचो नवो मार्ग जल्माक येता.
महात्मा गांधीजींच्या भुरगेपणांतली एक घडणूक आसा. हें तांणी स्वता आपल्या आत्मचरित्रांत सांगलां.
गांधीजी शाळेंत आसतना इश्टाच्या प्रभावान मासाहार, सिगरेट फुसकावप, वेश्ये कडेन वचपाचो यत्न करप, भावाच्या भांगराच्या कड्यांतल्यान थोडें भांगर चोरप अशीं कामां करताले. पूण मोहनाचें मन ताका विसव घेवंक दिना जालें. रातच्या वेळार ताका न्हीद येनाजाली. अपराधाचो भार ताच्या मनांत सतत आसतालो. निमाणें ताणें उपाय सोदलो. ताणें सगळें कागदाचेर बरयलें-“हांवें ही चूक केल्या, माफ करात, आनी हांव ती परत करचो ना.” ताणें तें पत्र आपल्या बापाय कडेन व्हरून दवरलें.
बापायन तें वाचलें. पूण तांकां राग आयलो ना. उरफाटें मोहनाच्या प्रामाणीकपणान ताचें काळीज वितळयलें. दोळ्यांतल्यान दुकां आयलीं. खरो पश्चात्ताप होच मनाचें न्हाण असो गांधीजीक त्या दिसा अणभव आयलो. त्या पश्चात्तापा उपरांत तो शिकलो- फट उलोवप वा वायट करप कितलेंय सोंपें दिसलें तरी तें मनाक बांदून दवरता. आनी खरो पश्चात्ताप म्हणल्यार चुक मान्य करपाची आनी बदल करपाची शक्त.
आमचे दिसपट्टे जिणेंतय हें आमकां दिसता. विद्यार्थी परिक्षेंत चूक करता वा इश्ट रागान दुख्ख दिवपी उतरां उलयता. पूण तो येवन स्वता जावन माफी मागता तेन्ना जाणवता -ताचो पश्चात्ताप खरो. ताची वागणूक बदलता आनी नातें परतून घट जाता.
पश्चात्ताप म्हणल्यार फकत भूतकाळ पुसून उडोवपा खातीर न्हय, तर फुडार निवळ करपा खातीर आसता. जसो एक प्रवासी चुकीच्या मार्गान गेलो तरी परत फाटीं वळून योग्य मार्ग आपणायता, तसोच खरो पश्चात्ताप आमकां योग्य दिशेन व्हरता.
तुकाराम महाराजान दिल्लो संदेश असो आसा- भायल्या संस्कारा परस मनांत बदल करप चड म्हत्वाचें. पश्चाताप करून मन शुद्ध जाता तेन्ना ती चूक आमचे खातीर शिकवण जाता. गांधीजीन भुरगेपणांत केल्ल्यो त्यो ल्हान- ल्हान चुकां तांच्या उपरांतच्या जिवितांत प्रामाणीकपणाच्या म्हासागरांत रुपांतरीत जाल्यो.
देखूनच आमींय आमच्यो चुको मान्य करपाक, खऱ्या अर्थान पश्चात्ताप करपाक आनी तातूंतल्यान नवी दिका घेवपाक भियेवंक फावना. कारण पश्चात्ताप हो शेवट न्हय- तो नवे सुरवातीचो पूल.
– ह भ प देवदत्त दिगंबर परुळेकर
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
