भांगरभूंय | प्रतिनिधी
रवळू नांवाचो एक सुमार तीस- पस्तीस वर्सांचो भिकारी आशिल्लो. तसो जिवान बरो धडधाकट आनी घट्टमुट्ट आशिल्लो. पूण सामको आळशी आशिल्लो. म्हणणी आसा पळय, आळशा भिकणां भाज. हरवींच बरीं लागतात. खऱ्यांनीच असो तो आळशी. ताका लागून सामको बुरसो आशिल्लो. न्हावप ना. धुवप ना. खाड बोड करप ना. आंगार घाणमारे कपडे. ते केन्नाच धुवप नात. कोणें शर्ट दिल्यार ताचेरच चडोवप. कोणें दिल्यार अन्न खावप. मागीर तें बेळशेल्लें आसूं. वा कागदांत गुठलावन कोणेंय भायर मारिल्लें आसूं. बरें वायट कितें हें तो पळयच नाशिल्लो. हार भर. पोटा भर. म्हणतात तशें ताचें आशिल्लें.
कोणेंय मानायपणाचें काम सांगल्यार मात पयस पळटालो. पूण प्रत्येक बशीच्या जनेला कडेन वचून हात फुडें करतालो. कित्याक? तर कोणेंय रुपया दिल्यार दिलो. रातचें मागीर कुट्टाचें मारूंक ते उपकारताले. अशें म्हणून. जल्मांत ताणें दात घांसूंक नात. तोंडार उदक मारूंक ना. ताच्या म्हऱ्यांतल्यान वतना सामको भस्सकन वास्सऽ मारतालो. हीऽऽय! कसो कितें रावतालो देव जाणा!
एक दीस, ताका कांयच खावपाक मेळूंक ना. उश्टें पाश्टेंय मेळूंक ना. रस्त्यावेल्या नळाचें उदक पिवनूच न्हिदलो. देवान ही न्हीद दिल्या म्हण बरें. नातर तळमळे लागपाचे. दुसऱ्या दिसाकय कांयच मेळूंक ना. आतां रावपाक जायना. उदकान पोट भरलें म्हण जाता? परत न्हिदलो.
तिसऱ्या दिसाक चलपाची तांक ना. पांयांत पेटके येवपाक लागले. आजय तिळसांज म्हणसर कितेंच मेळूंक ना. कसो तरी दर्यादेगेर वचून पडलो. रात जाली.
इतल्यांत पुडवें न्हेशिल्लो हातांत नैवेद्याचें ताट, तांबयो, घांट घेतिल्लो, एक मनीस थंय आयलो. ताणें रेंवेचें शिवलींग केलें. ताची पुजा केली. आनी प्रसादाचें एक केळें ह्या रवळू भिकाऱ्याक दिलें. अहाहा! तें केळें अमृततुल्य लागलें रवळूक. हरशींच भुकेन वसवशिल्लो सामको. पुजा करूंक वतना, तो भिकारी देवाच्या नांवान सौतालो, तें त्या पुजकान आयकल्लें. ताणें म्हणलें, “कितें जालां तुजें? तुका पळयल्यार तूं सामको भिकारी आनी तूं भीक मागून खाता सो दिसता. कित्याक रे?”
“हय पात्रांव. म्हाका आनी एक केळें दियात न्ही. खूब भूक लागल्या म्हाका.” भिकाऱ्यान म्हणलें.
“हय? तूं तर बरो धडधाकट दिसता. भीक कित्याक मागता? बऽरें आसा. म्हजें एक काम कर. तुका ‘एक लाख’ रुपया दितां. मागीर कितें? तुका जाय तें खा. मजा मजा कर.”
“आवयस एदी व्हडली दुडवां रास? पळोवया तरी कसलें काम तें.” भिकाऱ्यान मनांत म्हणलें.
” सांगात तरी म्हाका.” ताणें म्हणलें.
“म्हाका नी तुजो एक दोळो दी.” पुजकान सांगलें.
“घेयात. आत्तां दितां.” भिकाऱ्यान म्हणलें.
“हं हं राव मात्सो. हांव काडून घेतां. हं. दोनय दोळे घेवूं? दोन दिसांत तर तीन लक्ष रुपया दितां.”
“आवयस इतले?” “हय. आनी त्या दोळ्यां बरोबर एक हात आनी दोन पांय दिवशीत तर तुका पांच कोटी दितां.”
हें आयकून भिकारी साऽमको घुंवलो. आतां मात भिकारी विचारांत पडलो. “कितें करूं?” दोनूय दोळे दिल्यार हांव सामको कुड्डो जातलों. आनी हात पांय दिल्यार लंगडो, थोटो जातलों. चलतलों कसो? कितें करूं?”
“काडूं मरे दोळे? तुजी किडनी आनी काळीज दिवशीत तर तुका शंबर कोटी दितां.. बेगीन सांग.”
आतां भिकारी विचार करपाक लागलो. मनांत म्हणूंक लागलो. “अरे काळीज दिल्यार मरतलों मरे हांव. म्हज्या देहाच्या एका एका अवयवाची इतली किंमत आसा. तर हो सगळो ‘देह, ही ‘कूड’ अनमोल आसा. आनी देवान म्हाका कांय दिवंक ना म्हण हांव देवाक खेपतालों. केदी व्हडली चूक हांव करतालों? हें दिल्यार मेलोंच.” मनांत मरणाचो भंय आयलो. आनी कोणाकय मरचें अशें केन्नाच दिसना.
मागीर त्या पुजकाच्या पांयार घालून घेवन त्या रवळू भिकाऱ्यान म्हणलें, “क्षमा करात म्हाका. म्हज्या इतल्या अनमोल कुडीची किंमत म्हाका कळूंक ना. देवान जल्म दितनाच, धड, घट्टमुट्ट हात-पांय दिवन म्हाका पयलींच इतलो श्रीमंत, धनवान केला. आनी हांव म्हजो जल्म भीक मागून वगडायतालों. तुमी म्हजे दोळे उक्ते केले. आतां हांव ह्याच हात पांयांनी कश्ट करतलों. केन्नाच भीक मागचों ना. माफ करात म्हाका माफ करात.” म्हणत तो व्हड व्हडान रडूंक लागलो.
“कळ्ळें न्ही तुका? हे दोनशीं रुपया घे. कितेंय खा. बरो न्हा धू. कपडे धुवन घाल. आनी फाल्यां श्याम पात्रांवाच्या गुदांवार कामाक वच. तुका साक उकलपाचें काम मेळटलें.”
हें सांगून तो पुजक गेलो. रवळून गाड्यावेली पावभाजी खाली. मात्सी थाकाय येतगीर नळार न्हालो. काश्टी मारून बाकीचे कपडे धुवन घाले.
आपल्या अनमोल शरिराची देण येवजीत सुस्त न्हिदलो. फुडें जागो जातगीर ताका काम मेळ्ळे. आनी ताणें भीक मागपाचें सोडून दिलें.
खरेंच कश्ट केल्यारच मान, रेस्पेद आसता. म्हण बरें शिकून व्हड ज्ञानी जावचें. स्वयंपूर्ण जावचें. आत्मनिर्भर आसचें. मागीर जांव ती चली. वा जांव तो चलो.
तेजश्री गोपाळ प्रभुगांवकर
9822139309
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
