कोयरः एक सासणाची समस्या

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

वैजकी कोयर, रासायनीक कोयर ही सदच्या कोयरा परस चड गंभीर समस्या. ते खातीर…

कौरव- पांडवांचो गुरू द्रोणाचार्य हांचो पूत अश्वत्थामाच्या कपलाचेर जल्मताच रत्न आशिल्लें. ताणें द्रौपदीच्या पांचूय पुतांक न्हिदिल्ले आसतना जिवेशी मारले. ब्रह्मास्त्र सोडून पांडवांच्या वंशाचो नाश केलो. तिडकल्ल्या पांडवांनी मागीर ताच्या कपला वयलें रत्न कापून काडलें. ताका कृष्णान शाप दिल्लो, तुज्या कपला वयलो घावो केन्नाच पेखचो ना. तो तेन्नाच्यान हेडटा, अशी आख्यायिका आसा. अश्वत्थाम्याच्या घाव्या प्रमाण गोंयच्या कोयराची समस्या फाटल्या कितल्याश्याच वर्सां सावन तशीच सासणाची उरल्या. सरकार सगले तरेचो यत्न करून थकलें. मुख्यमंत्र्यान मंगळारा दिवचल म्हालांतल्या कोयराचे समस्येचो नियाळ घेतलो. काल कोयर वेवस्थापन म्हामंडळाचे बसकेंत दर्यादेगां वयल्या कोयराचे स्थितीची म्हायती घेतली. कोयराचें योग्य वेवस्थापन करपाक 70 टक्के पंचायतींक अपेस आयलां. करोडांनी रुपया खर्च करून पसून रस्त्यांचे कुशीक कोयर दिश्टी पडटा अशें तांणी सांगलें. कोयर वेवस्थापन करिनात, त्या पंचायतींच्या कारभाराचेर नदर दवरपाची घोशणाय तांणी केल्या.
हालींच्या वर्सांनी दुयेंसां वाडल्यांत. ताका जायतीं कारणां आसात. पूण, बुरशेंपणा, दुर्गंधीक लागूनय भलायकी इबाडटा. आयज मेळटा थंय कोयराच्यो राशी. पंचायतींनी, पालिकांनी खर कारवाय करपाचें थारायलें, थोडे कडेन सीसीटीव्ही कॅमेरे बसयले तरीय कोयर उडोवपी अजून सांपडूंक नात. गोंयांत कांय कडेन ब्लॅक स्पाॅट आसात. थंयच लोक कोयर हाडून उडयतात. म्हणटकच तांकां धरप तशें सोंपें. थंय पाळत दवरीत, चलता तसले कॅमेरे बसयत, धरप्यांक इनाम दवरीत जाल्यार कोयर उडोवपी सांपडटले. ते लोक पालिका, पंचायतीक भरपाचे म्हयन्याचे 25, 50 रुपया वाटावपाक हें कर्म करतात. तांकां ताची लजूय दिसना. उरफाटे हातूंतलेच थोडे गांधी जयंतीक नितळसाणेचेर भाशणां ठोकतात आसतले. कोयर उडोवप्याक खर दंड घालपाची तरतूद कायद्यांत करपाक जाय. तांकां एक दीस भितरूय उडोवं येता. कारण ‘लातों के भूत बातों से नहीं मानते’, हें विसरूंक फावना.
दिवचल तालुक्यांत खुद्द मुख्यमंत्र्यांचो मतदारसंघ येता. तरीय थंयच्या पंचायतींनी कोयराचो प्रस्न चड गंभीरपणान घेवंक ना, हाका कितें म्हणचें? दर्यादेगांचेरूय हीच गत. कोयर वेवस्थापना खातीर पंचायतींक निधी मेळटा. वित्त आयोग, स्वच्छता अभियान निधी दिता. ताचे भायर पंचायती कोयरा खातीर लोकां कडल्यान पयशे घेतात, तरीय कांय पंचायतीं कडेन सुको, ओलो कोयर एकठांय करपाक शेड ना. फाटीं न्यायालयान कांय पंचायतींक दंड घाल्लो. कोयराचो विलो लावपाची यंत्रणाय थळाव्या स्वराज्य संस्थांनी उबारपाक जाय. मात तांकां जागो मेळना, अशें निमित्त मुखार आयलां. आतां मेळटा तो दुर्गंध येतलो म्हूण कोयर प्रकल्पाक विरोध करता. स्वता मात कोयर करपाची संवय मोडिना. पंचायतींक घरपटी प्रमाण कोयराचें शुल्क घेवप सक्तीचें आसा. तांणी कोयर एकठांय करपाक काॅण्ट्रेक्टर नेमूंक जाय. आतां ताची नेमणूक करपाक आनी शेड उबारपाक वर्स अखेर मेरेन मुजत दिल्या. म्हणल्यार देड म्हयन्यां भितर कोयराचें जाग्यार घालचें पडटलें. ह्या कामा खातीर निधी मेळटा, तो खंय वता तर? उदकांत वा हवेंत तर विरघळून वचपाक शकना. बोल्स वा मेजाच्या गवेताचें मात कांय सांगपाक येना!!
सरकारान आतां हें गंभीरपणान घेवचें. कोयर एकठांय करिनात वा ताचो विलो लायनात, त्या पंचायतींक दंड दिवपाची तजवीज करूं येता. दर्यादेगांचेर, दर्यावेळांचेर चड. पर्यटकांक, नागरिकांक, शाळांतल्या भुरग्यांक कोयराचे वायट परिणाम सांगपाची मोहीम चालीक लावं येता. ओल्या कोयराचो पोरसांत, शेतांत, गोबर गॅस प्रकल्पा खातीर कसो वापर जावं येता, हे विशीं जागृताय करूं येता. खंयचीं आस्थापनां, हाॅटेलां, उद्देग कोयर दिनात, ताचीय म्हायती स्वराज्य संस्था कडल्यान घेवं येता. गांव नितळ राखपाचें म्हत्व तरणाट्यांक सांगून तांकां कोयराच्या जाग्यांचेर लक्ष दवरपाक सांगू येता. धर्मीक संघटणांनीय कोयराच्या प्रस्नाचेर जागृताय करूं येता. कारण कोयराक लागून हे परशुराम भुंयेचें, छत्रपती शिवाजी महाराजांच्या पदस्पर्शान पावन जाल्ल्या गोंयचें पावित्र्य काबार जावंक लागलां. समाजानूय जागृत जावपाक जाय. प्लास्टिकाचो कोयर नवो म्हणू येता, पूण खावपाचे जिनस, उश्टें हें पयलीं सावन आसा. तेन्ना ताचो आमी कसो विलो लायताले?
वैजकी कोयर, रासायनीक कोयर ही सदच्या कोयरा परस चड गंभीर समस्या. ते खातीर खाशेले उपाय स्वराज्य संस्थांक घेवचे पडटले. खास करून रासायनीक कोयर, उदक जमनींत जिरोवपाचे, न्हंया- व्हाळांनी सोडपाचे प्रकार वाडल्यात. ताचे परस ह्या कोयराचेर, रसायनांचेर प्रक्रिया जावंक जाय. न्यायालयाचे, सरकाराचेय तशे आदेश आसात, पूण ते कोण पाळिनात. भिवपाची गरज आसतना कोण भियेनात, हीच चड भिवपाची गजाल.