भांगरभूंय | प्रतिनिधी
गोंय, गोंयकारपण आनी कोंकणी हांचो सदांच पुरस्कार करपी आनी ते खातीर वावुरपी चंद्रकांतबाब केणी हांची
जयंती आयतारा 26 तारकेक येता. त्या दिसा तांचे खातीर आशिल्लो पत्रकारिता पुरस्कार पत्रकार प्रमोद प्रभुगांवकार हांकां प्रदान करतले.
केणीबाबांचें सान्निध्य आमकां मेळ्ळें हें आमचें भाग्य. खडेगांठ पत्रकार, संपादक आनी संवेदनशील कथाकार म्हणून तांचें योगदान खूब व्हड. आयचे पिळगेक ताची याद आसप खूब गरजेचें.
‘राष्ट्रमत’ दिसाळें मडगांवच्यान येतालें. ताचे केणीबाब संपादक. ह्या पेपरान कोंकणीचो पुरस्कार केलो. हांवें स्कूलांत आसतना ‘राष्ट्रमतां’त बरोवपाक सुरवात केल्ली. केणीबाबांचें उत्तेजन सदांच आसतालें. ह्या पेपराचेर ‘सोमार’ म्हणून एक कोंकणी पानाची आवृत्ती येताली. ताचेर त्या काळांत कोंकणी साहित्य वाचूंक मेळटालें. कोंकणी चळवळ निकतीच नेट घेताली. ते खातीर केणीबाबांचें मार्गदर्शन मोलाचें आशिल्लें. देखून ते अदीमदीं प्रियोळा रवीन्द्रबाबांगेर येताले. थंय तांचे मदीं आरामखुर्चेर बसून रदबदल्यो चलताल्यो.
केणीबाबांचें व्यक्तिमत्व आकर्शक. रूबाबदार. धवेफुल्ल कपडे. लेंगो बी तांकांच सोबचो. गोरेच. मिटींग चलतना मदीं तांचे मुखार उलोवपाचें धाडस कोणाक जाय नाशिल्लें. तांणी सांगिल्लें कोणूय आयकतालो. हो तांचो व्यक्तिमत्वाचो आनी फुडारपणाचो गूण. पत्रकारितेचें बरोवप आनी वांगडाच साहित्य रचना करप ही सर्कस सोपी न्हय. पूण ती हुशारी आशिल्ल्यान केणीबाबान पत्रकारितेच्या अग्रलेखांत आनी बातम्यांच्या माथाळ्यांनी साहित्यीक तेज हाडलें आनी उपाट साहित्य निर्मिती केली. ‘हिप्पी चली’, ही कथा रचून तांणी साच्यांतल्या कथेक भायर काडली. आशयाचे, विशयाचे प्रयोग तांणी कथेच्या मळार केले. धाकटुली कथा म्हळ्यार कथिका हो प्रकार तांणी सुरू केल्लो.
केणीबाबांचें कितल्याशाच भासांचेर प्रभुत्व आशिल्लें. इंग्लीश वाचन, व्यासंग आकांताचो. ताचो लागींच्यान अणभव हांवें घेतलो. 1992 च्या सुमाराक ‘नवहिंद टायम्स’ दिसाळ्यांत आयतारचे पुरवणेंत कोंकणी कथांचे अणकार सुरू करपाक केणीबाबान आनी हेमाबाय नायक हांणी फुडाकार घेतलो. तें शिवधोणू म्हज्या गळ्यांत बांदलें. दर आयतारा एक अशे तरेन हांवें कथा अणकार सुरू केले. केणीबाबान आपले कथेचो अणकार छापचे आदीं दाखय आं, अशें सांगिल्लें. त्या काळांत इ- मेल नाशिल्ले. एक दीस ते चेंबर ऑफ कॉमर्स सभाघरांत पणजेंत एके कार्यावळीक आयिल्ले. सुरवातीक च्या घेतना तांणी याद्दीन म्हाका विचारलें – ‘अणकार हाडला?’ हांवें काडून दाखयलो. तांणी पांच मिनटां भितर थंयच्या थंयच तातूंत निवळावणी केली. माथाळो बदलून ‘द गार्डन ब्लॉसम्स अन्यू’ असो केलो. इतले गतीन इंग्लीशीचें साहित्यीक संपादन करपी संपादक हांवें पयलेच खेप पळेल्लो.
तांणी मडगांवां एकदां ‘कथा’ नेमाळ्याचो अंक प्रकाशीत करपाची कार्यावळ आयोजीत केल्ली. ‘कथा’ हो इंग्लीश ग्रंथ दिल्लींतल्यान गीता धर्मराजन संपादित करताली. केणीबाबांच्यो वळखी दिल्ली, कोलकाता सगळ्याक. तांच्या उतराक लागून तातूंत कोंकणीक प्रतिनिधित्व मेळ्ळें. तेच ताचे कोंकणीचे नॉमिनेटींग एडीटर आशिल्लेशे दिसता. सुपुल्ली चर्चेची कार्यावळ जाली. तातूंत तांच्यांतलो उमेदीचो संघटक दिसलो.
‘टायम्स ऑफ इंडिया’ची गोवा पुरवणी येताली. ते खातीर तांची मुलाखत घेवपाक हांव मडगांव ‘राष्ट्रमत’ दिसाळ्याच्या कार्यालयांत गेलों. तांचें इंग्लीशीचेर प्रभुत्व आशिल्ल्यान म्हजें काम सामकें सोपें जालें. प्रस्न इंग्लीशींत विचारले. धबधबो कोसळचो तश्यो तांणी इंग्लीशींत जापो दिल्यो. मदींमदीं ते कार्यालयांतल्या बाकिच्या कामांनी लक्ष घालताले. सुचोवण्यो दिताले. प्रशासकी कुशळटाय ती ही. परीसंवाद, चर्चा, भाशणां, संमेलनां, अधिवेशनां हातूंतली रसाळ वाणीन आनी मुद्देसूद उतरांनी भरिल्लीं केणीबाबांचीं कितलींशींच उलोवपां आमी आयकलीं. केणीबाब हें कोंकणीचें समर्थक आशिल्ल्यान आमकां सदांच अभिमान. बाकिच्यांक मात तांचे विशीं दरारो, आदरयुक्त रेश्पेत आशिल्लो. ओपिनियन पोल आसूं वा कोंकणी चळवळ आसूं तांचो वावर बरोच मोटो आसा. केणीबाबांचें चातुर्य पळोवन म्हाका दिसता– ते आदवोगाशीच्या वेवसायांत गेल्ले जाल्यार गोंयचे खूब व्हड वकील जावपाचे. स्मरणशक्ती, विस्कटावणी करपाची तार्कीक युक्ती, वक्तृत्व आनी बुदवंतकाय काय हे आदवोगादाच्या पिंडाक फावशे गूण तांच्यांत भरिल्ले.
तांच्या यादी खातीर पत्रकारिता पुरस्कार दिवपाक सुरवात केल्या. आयतारा, प्रमोद प्रभुगांवकार हांकां हो पुरस्कार भेटयतले. केणीबाबांच्या यादीचो पुरस्कार एका प्रामाणिक, निष्ठावान ज्येष्ठ पत्रकाराक दितात हें आयकून भोव खोस जाता. प्रमोदबाब हे केणीबाबांच्या हाता खाला, प्रेमाखाला घडल्यात. संपादन, बातम्यांचे अणकार, लेख बरोवपाचे धडे आनी बारीकसाणो तांणी केणीबाबां कडल्यान आत्मसात केल्यात. ‘राष्ट्रमत’ दिसाळ्यांत प्रमोदबाबाची मोटी कारकीर्द गेली. ‘सुनापरान्त’ ह्या पयल्या कोंकणी दिसाळ्याचे संपादक म्हूण केणीबाबान जापसालदारकी घेतली. थंय केणीबाबाच्या उतराक लागून प्रमोदबाब सांजे वताले. आदार करताले. कारण कोंकणी पत्रकारितेचें मुळावण तेन्ना घडटालें. केणीबाबां विशीं प्रमोदबाबाक उपाट आदर. आपूण तांचे कडल्यान जें शिकलों ते विशीं कृतज्ञताय आसा. कितल्याशाच दिसाळ्यांनी प्रमोदबाबान काम केलां. आकाशवाणी खातीर खबरां नियाळ टॉक तांणी दिल्यात. ते खातीर रिकॉर्डींग करपाक ते येताले तेन्ना हांवें एक गजाल पळेली, हो मनीस हांसतमुख. रड, पिरंगण ना, नेगेटिव्ह उलोवप ना. नमळाय आसा. कामाक रेक्त. पद्धतशीर आनी शिस्तबद्ध. प्रमोदबाबाच्या कोंकणीक काणकोणचो गंध आसा तो म्हाका खूब आवडटा.
राशींनी पुरस्कार सद्या समाजांत दिवप चालू आसता. बऱ्या मनशाचे यादी खातीर एका बऱ्या पात्र मनशाक पुरस्कार दितात तेन्ना दिवपी समाज माडा परसूय उंच वता.
तंत्रगिन्यानाक लागून आयज पत्रकारितेच्या कांय स्तरांच्यो व्याख्याच बदलूंक लागल्यात. पणजे बालाबाब गावणेकारा कडल्यान ट्रंक कॉल लावन फोनावेल्यान बातम्यो बरोवन घेवपी प्रमोदबाबाचें कश्टांचें काम आमी पळेलां. शंकर लाडान गोंय सरकारांत केन्ना आनी कशी उलथापालथ घडोवन हाडली वा असल्या आदल्या राजकी प्रसंगाचे संदर्भ जाय आसत जाल्यार दोन- तीन पत्रकार रेडी रेकनर कशे आशिल्ल्यान फोन केल्यार ती माहिती मेळटा. ती गुगलार ना. प्रमोदबाब हो असोच एक वृत्तग्रंथ. वाचपी चाळपी मात जाय. तांचें अभिनंदन.
जाचें जाता स्मरण ताका नासता मरण. केणीबाबांची याद आमकां जायत आसा. वावराच्या रूपांत ते सासणाचे उरतले.
मुकेश थळी
फोंडे
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.