कुशळटाय वाडोवया….

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

देश वयर काडपाक कामगार व्हडलें योगदान दितात, हें मतींत दवरल्यार घुस्पल्ल्या सुताचो गुठलो सहज सुट्टलो.

अादल्या तेंपार कामगार म्हणजे वेठबिगारूच आशिल्ले. ‘खूब काम, उणें दाम (पगार)’. तरीय पोटा खातीर ते घाम गळयताले. तांचे मेहनतीचो सन्मान करप, तांच्यो अडचणी, यत्न हांची याद करप, तांच्या हक्कां विशीं जागरुकताय वाडोवप, समान वेतन, कामाची परिस्थिती सुदारप, तांचें शोशण आडावप, कामाक प्रतिश्ठा मेळोवन दिवप अश्या साबार कारणां खातीर कामगार दीस पाळप सुरू जालें. संवसारांत 80 परस चड देश तो 1 मेक पाळटात. अमेरिकेंत 1882 त मॅथ्यू मॅग्वायर हांणी ताची कल्पना मांडली आनी 1886 सावन ती चालीक लागली. खुद्द अमेरिकेंत मात तो दीस सप्टेंबराच्या पयल्या सोमारा पाळटात. भारतांत मद्रासांत 1923 सावन तो सुरू जालो.
पणजे आयटकान काल रॅली आनी जाहीर सभा आयोजीत केल्ली, तर सरकारा वतीन श्रम पुरस्कार भेटोवन हो दीस पाळ्ळो. कामगारांचें शोशण सरकार सोंसून घेवचें ना, अशें शिटकावणी दितनाच कामगारांनी आपल्या समस्यां खातीर आंदोलन करिनासतना थेट सरकारा कडेन संवाद करचो असो उलो मुख्यमंत्र्यान मारलो. तर आयटकचे सभेंत केंद्र सरकारान कामगार विरोधी कायदे फाटल्यान घेवचे अशी मागणी जाली. तंत्रज्ञान, विज्ञान खिणाखिणाक बदलत आसा. एआयचोय सांवार चल्ला. तंत्रज्ञान कितलेंय मुखार वचूं, तें मनशाचो जागो घेवपाक शकना, अशी स्वताचीच समजूत घालून कांय साध्य जावचें ना. ताचे परस तें शिकून, ताच्या कलान घेत मार्ग काडपाक जाय. बदलत्या काळांत कसले तरेचो रोजगार करूं येता, तीय कल्पकता आंगांत केळोवपाक जाय. हें तंत्रज्ञान रोजगार मळा वयल्या कांय घटकांक ल्हवू ल्हवू खातलें, हातूंत दुबाव ना. कदंब बशींच्या प्रवाशांनी कार्डां स्वता स्वायप केलीं जाल्यार कंडक्टरांची गरज पडची ना. म्हामंडळान कंडक्टरांची भरती थांबयल्या, अशें आयकूंक येता.
नवे उद्देग, वेवसाय जल्माक आयल्यात. कुरियर पद्दतीन जेवण, खाणांची घरांनी, कार्यालयांनी पुरवण करपी वेवसायिकांनी कोट्यांनी रुपया जोडल्यात, हजारांनी तरणाट्यांक रोजगार दिला. करतलो जाल्यार खूब आसा, फक्त कल्पकताय, मेहनत, दूरदिश्टी, जिद्द जाय. सरकार म्हणटा, शोशण सोंसून घेवचे नात, तर दुसरे वटेन कामगार म्हणटात, संप केल्यार कामा वयले काडटात, बदली करतात. सगल्याक शोशण जाताच अशें ना, कांय कडेन कामगार आपल्याच हट्टाक दसून रावतात आनी मागीर दोनूय वटेन तणाव वाडटा. व्यक्ती तितले सभाव. म्हणटकच सगल्याक धनयांक, कामगारांक एकाच मापान जोखप तांचेर अन्याय करपी थारतलें. कामगार खात्या कडेन वर्साचीं वर्सां पडून आशिल्लीं कितलिंशींच प्रकरणां आसात. ती केन्ना सुटावीं जातलीं.
सरकारी रोजगार मळाचेर काम करपी कामगारांच्यो (आनी कर्मचाऱ्यांचोय) कागाळी आसात. नोकरेंत बेगीन कायम जायना, पगार वेळार मेळना, वरिश्ठ त्रास करतात…. कागाळेक अंत ना. ह्या कारणांक लागून आत्महत्या पसून जावपाच्यो घडणुको घडल्यात खंय. दुसरे वटेन कामगारांनीय आपल्याक दिलां तें काम प्रामाणीकपणान करप गरजेचें. ‘पर्फोर्मन्स’ (कामगिरी) बरो आसल्यार कोणूच आपले कडेन काम करपी मनशाक काडिना. उरफाटो तो ताका बडटी, चड पगार दिवन आडावन दवरता. मात कांय कामगार केन्ना एकदां नोकरी सोडून गेल्या पुरो अशें धनयाक सोडात, पूण वांगडी कामगारांकूय जाता. हाचोय दरेकल्यान विचार करूंक फावो. तंत्रज्ञान, पर्यटन, उद्देग मळाचेर कामगारांनी बरें काम केलें जाल्यार आमचो देश मुखार सरतलो, हाचोय विचार जावचो. तेच बाराबर, सरकारान कामगारांचें हीत सांबाळपाक जाय. फुडाराक तांकां फायदो जातलो, असो बदल कायद्यांत करपाक जाय. कारण कामगारवर्ग ही कृष्णाची करंगळी. ताणें गोवर्धन पर्वत करंगळेन उखलिल्लो, हें सत्ताधिशांनी विसरूंक फावना.
गोंय सरकारान कुशळटाय वाडोवपाक उपाय घेतल्यात ही बरी गजाल. परप्रांतीय लोक खंयच्या मळांचेर काम करतात, ताचो अभ्यास करून थंय गोंयकार तरणाटे रिगल्यार आमकां फुडाराक फायदोच जातलो. आपल्या हाता सकयल वेटर, रांदपी दवरून कॅटरिंगाचो वेवसाय करतात, तसो प्लंबिंग, इलेक्ट्रीशीयन, टायल्स, फर्निचर अशा हेर मळांचेर काॅण्ट्रॅक्टर म्हूण गोंयकारांक वावरप शक्य ना? कामाची लज दिसता, तो मात शेणलो. घरगुती खाणांच्या वेवसायांत खूब गोंयकार देंवल्यात, ही बरी गजाल. लघुउद्देग, घरगुती उद्देगाच्या मळाचेर सरकारी येवजण्यो आसात, त्यो लोकां मेरेन पावोवपाक पंचायत, पालिकांनी वावुरपाक जाय.
‘सरशी (जैत) थंय पारशी’ अशें म्हणटात. गोंयकारूय मेहनती आसात, तांणी भायले दिसतात, त्या- त्या उद्देग, वेवसायांनी कित्याक दिसचे न्हय? ह्या मळाचेर आसात त्या गोंयकारांनी तांकां मुखार काडूं येता. एकामेकांचे पांय ओडपी कुल्ल्यो आसतात, तशेच पावाचो ल्हान कुडको खावपाक आपल्या वांगड्याक आपोवपी कावळेय आसतात. कोणाचो आदर्श घेवचो तें दरेकल्यान थारावचें. राज्यांतल्या उद्देगीक वसणुकांचो नियाळ घेवपाची गरज जायते जाण उक्तायतात. गोंयांत म्हारगाय वाडल्या, म्हणटकच पगाराचेरूय विचार जावंक जाय. खास करून अकुशळ कामगारांचे बाबतींत. उद्देग वसणुकांतल्या कामगारां खातीर सकाळीं, सांजवेळा वा रातची बससेवा जाय. म्हणटकच रोजगार मळाचेर बदल दिसतलो. अपघातूय उणे जातले. देश वयर काडपाक कामगार व्हडलें योगदान दितात, हें मतींत दवरल्यार घुस्पल्ल्या सुताचो गुठलो सहज सुट्टलो.