कुल्ली जिवाक बरी

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

कुल्ली, खेकडा, क्रॅब, केकडा… अशीं जायतीं नांवां आशिल्लो हो जीव संवसारांत सगले कडेन मेळटा. कुल्ल्यो दोन तरांच्यो आसतात. एक गोड्या उदकांतली दुसरी अर्थात दर्यांतली. गडगड मारुन मिर्गा पावसा सुरवेक गांवगिऱ्या वाठारांतले लोक शेतांनी कुल्ल्यो धरपाक वतात. शेताचें कुशीक आसता त्या आत्याचे घोलींत कुल्ल्यो आसतात. मोठी कुल्ली अचळय धरून बालदेंत घालपाक धाडस आनी कुशळटाय लागता. दोंगऱ्यो कुल्ल्यो दोंगरा वेल्यान सकयल देंवपी न्हंयेच्या कुशींतल्या फातरांत आसतात. त्या कुल्यांक खडपी वा पाठारी कुल्ली म्हणटात. ह्यो कुल्ल्यो मांसाळ आनी शेंतातल्या कुल्ल्यां परस कोरान काळ्यो. मोठ्या दांग्यांच्यो आनी मांसाळ. 

भलायकेचे नदरेन पळल्यार कुल्ली खावपाचे खूब फायदे. कुल्लेच्या मासांत मिनरल्स, व्हिटॅमिन्स असले पुश्टीक घटक आसतात. ते भलायके खातीर बरे. पूण, कुल्ल्यो चड प्रमाणात खावच्यो न्हय. कारण कुल्ली गुणान उश्ण आशिल्यान भलायकेचेर वायट परिणाम जावंक शकतात. कुल्लेंत उच्च प्रतीचें क्रोमियम आसता. ताका लागून रगता भितरल्या साकरेचें प्रमाण कमी जाता. तशेंच मांसांत कार्बोनेट आशिल्ल्यान गोडेंमुताच्या दुयेंतीक कुल्ल्यो खावप फायदेशीर. कुल्लेंत चड प्रमाणात मिनरल्स आसतात. ताका लागून अॅसिडिटीचें प्रमाण कमी जाता. कांक्र जावपाचो धोको लेगीत पयसावता. 

कुल्ली खावप्याक ओमेगा 3 फॅटी अॅसिडाची पुरवण चड प्रमाणात जाता. सॅच्युरेटेड फॅट्स रगता भितरली कोलेस्ट्रॉलाची पातळी कमी करता. नोमियान आनी क्रोमियम मेळटा. देखून कोलेस्ट्रेलची पातळी नियंत्रित उरता. निरोगी भलायके खातीर कुल्ल्यो खावप बरें. त्यो कुडींतली उश्णताय वाडोवन थंडी कमी करुंक मजत करता. ताका लागून छातयेंत कफ आनी थंडी भरल्यार जावपी त्रास उणो जाता. रोग प्रतिकारशक्त वाडोवपाक मजत मेळटा. हाडांचे घटसाणें खातीर कुल्ली खावप  बरी. कुल्लेत कॅल्शिअम चड प्रमाणात आसता. सांदेदुखी आशिल्ल्यांनी वा हाडां बरगेवपाचो त्रास आशिल्या लोकांनी सुमनांतल्यान एक खेप तरी कुल्याचें मांस काडून वा त्याचे दांग्यांचो सूप जेवणार घेवचो. हाडांचे घटसाणें खातीर कुल्ली खावप गरजेचें. गोंयकार चड करून कुल्ल्यांचें फक्त मसालो घालून मटणां सारकें तोंडाक करतात. तें बरेंच, पूण मर्यादीत प्रमाणांत खाल्यार. 

——————————————-

सुदिन वि. कुर्डीकार.