भांगरभूंय | प्रतिनिधी
हालींच गोंयच्या वेगवेगळ्या शारांनी जाल्ल्या राज्य स्तराच्या शिगम्याचे सर्तींत आमकां सुयोग शिगमोत्सव मंडळाच्या रोमटा मेळांत एक तरणाटो काश्टी मारून शिगमो नाचतना दिश्टी पडलो. तांबड्या लेसाची काश्टी मारिल्लो दादलो दिसप हालीं तेंपार सामकें दुर्मिळूच जालां. एखाद्या सत्तरीच्या, काणकोणच्या, पेडणेंच्या वा हेर अंत्रूज म्हालांतल्या खेड्यांत हे काश्टी मारपी जाणटे मनीस हाताच्या बोटार मेजपा इतलेच उरल्यात. त्या खातीर हो तरणाटो शंभू म्हणजेच शर्मद नायक गोंयभर गाजलो आनी वचत थंय सोशल मिडियाचेर ताचेच व्हिडियो दिसले.
सांगपाचें म्हणल्यार असो काश्टी मारपी व्यक्ती आमच्याय जिवितांत आसलो. तो म्हणजे म्हजो दाय (आजो) स. कृष्णा नायक जो 2008 वर्सा भायर पडलो. शंभूच्या ह्या भेसान म्हाका म्हज्या दायच्यो यादी ताज्यो करून दिल्यो. आमचो दाय मुजीक काश्टी खोयतालो. काश्टी मारून ताचेर कल्सांव चडोवप. बाबो (म्हजो बापूय) सांगता ते प्रमाण दाय खंय माशेलांत आनी बाणास्तरी लेगीत काश्टी मारून आनी आंगार वयर बानयन चडोवन गेला. आनी कमराक खोयल्ल्या त्या काश्टेच्या लेसांत ईडी पेटोवपाक फस्क लेगीत आसतालें. हे काश्टेचो उपेग खळयेंत नुस्तें परशोवंक लेगीत जातालो. तशेंच मुजीक कोयती खोवन दाय बांदा वयल्यान शेतांत चलत वतालो ती याद जाता. उपरांत तो खोमीस आनी कल्सांवा घालपाक लागलो. पूण काश्टी मात निमण्या स्वासा मेरेन ताणें सोडली ना. अण्डरवॅर म्हणटा ती ताणें केन्ना आयुश्यांत घातली ना.
बाणास्तरीच्यान वा भायल्यान आयल्या उपरांत तो कल्सांव आनी खोमीस चौके वयल्या खुंटयाळ्याक लायतालो. आनी भितरले कुडींतल्या खुंटयाळ्याक ताची निळ्या रंगाची रिस्कांची धोंपरा मेरेन पावपी चेड्डी आसताली. एखादो सोयरो भितर सरता ते गोयण्यां वयल्यान दिसलो काय त्या सोयऱ्याक दायचे कुले दिसूंक जायना म्हणून, भितरल्या खुंटयाळ्याची चेड्डी आमी सोप्यार आड पडिल्ल्या दाय कडेन धांवत घेवन येवप. आनी तो सोयरो भितर सरतां सरतां, दारार पावलो तरीय दाय ती चेड्डी चडयतालो. आमकां बाबोचे इन्स्ट्रक्शनूच तशें आसलें.
णव्वदाच्या दसकांत आमचो गांव खेडें उरूंक नासलो आनी गांवांत कॉलनी, बिल्डिंगो वयर सरताल्यो. म्हणटकूच एक दीस जालें कितें म्हजी मदली भयण खंय गाड्या वयले खावपाक जाय म्हणून रडपाक लागली. आनी दायकूय तेन्नाच शिगार वोडपाची खुरखुरी आयिल्ली. तेन्ना दाय काश्टेरूच आनी भयण चड्डेन अशीच उगडींच, ताका हांडीर मारून दाय आनी तें त्या गाड्यार पावलीं. इतल्यान ते शारांतल्यान स्थलांतरीत जावन गांवांतल्या बिल्डिंगेंत रावपी लोक दोगांकूय पळोवन एकामेकां कडेन इंग्लिशींतल्यान फुतफुतपाक लागले. आनी तांच्यांनी तांकां पळोवन आदिवासी असो उल्लेख केलो. तेन्नाच बाबो कामा वयल्यान येवन बशींतल्यान देंविल्लो इतल्यांत ताच्या तें कानार पडलें. ही गजाल याद काडून आमी केन्नाय मोठ्यान हांसतात.
काश्टे खातीर कमराक तांबड्या दोऱ्याची मूज घालप जातालें. आनी दायच्या निमतान विकत हाडिल्लो मुजीचो दोरो आमच्याय कंबरांनी पावतालो. भुरगेंपणांत चेड्ड्यो धील जाल्यो जाल्यार ते मुजीक त्यो खोवपाची सोय जाताली.
आमच्या दायचो भाव शाणू दाय लेगीत काश्टी मारतालो. तो हांतरुणार आशिल्लो तेन्ना ताणें आमकां बाणास्तरी बाजाराक वतना आपणाक एक काश्टे लेस येतना हाड हा अशें सांगलें आनी बाणास्तरी बाजारांतल्यान तो लेस ताका हांवें निमणो कसो विकत घेवन दिल्लो. बाणास्तरीच्या बाजाराक काश्टे लेस विकपा खातीर लांबयल्ले दिश्टी पडटाले. पूण आतां तेय दिश्टी पडनात.
सांगपाचें म्हणल्यार शिगम्यांत नाचपी शंभू नायकान ही लज-भीड बाळगिनासतना आमचो पुर्वजांचो भेस लोकां मुखार परत एकदां हाडला, तेन्ना ताका खरेंच वालोर. काश्टी हो भेस पयलींचे शेतकार, रेंदेर, पाडेली, नुस्तेकार आनी हेर भोवजन समाजांतले लोक वापरताले. कालांतरान त्या मनशां वांगडा तो भेसूय लुप्त जालो. तेन्ना आयज दाय आसलो, आनी शंभूक रोमटा मेळांत काश्टेन शारांनी मेळ नाचता तो पळयल्लो जाल्यार, शिकिल्लो, येदो मॉडर्न तरणाटो काश्टी मारता ती पळोवन दायूय आयज पणजे काश्टेंत वचपाक फाटीं- फुडें पळोवपाचो नासलो.
स्नेहा नायक
8830788337
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
