भांगरभूंय | प्रतिनिधी
‘काळीज उसवलां’ पुस्तकाक वाचप्यांनी इतलो मोग दिलो की भुगोलिक मर्यादा लेगीत उणी पडली. महाराष्ट्र, कर्नाटक आनी केरळ इतलेंच न्हय तर अमेरिका, इंग्लंड, दुबय सारक्या देशा भायल्या वाचकांनी पुस्तक वाचून उस्फुर्त प्रतिक्रिया धाडल्यो.
कोविड काळांत 2021 वर्सा ‘काळीज उसवलां’ हें म्हजें पुस्तक उजवाडाक आयिल्ले. हें स्मरणरंजनात्मक ललित निबंधाचे पुस्तक संजना पब्लिकेशन्साचे दिनेश मणेरकार हांणी उजवाडायलां. वाचून जायत्या वाचकांनी पत्रां, मेसेजी धाडल्यो. कर्नाटक, महाराष्ट्र आनी केरळ राज्यांतल्यान लेगीत वाचकांनी प्रतिक्रिया धाडल्यो. लेखकांनी, शिक्षकांनी दिसाळ्यांनी, नेमाळ्यांनी आनी सोशल मिडियाचेर लेख बरयले. श्री. मणेरकार हांणी म्हाका ते सांबाळून दवरपाची सुचोवणी केली. आयज तांचेच कल्पनेंतल्यान ‘काळीज उसवलां- म्हजे नदरेंतल्यान’ हें आस्वादनात्मक पुस्तक उजवाडाक येता. एकाच पुस्तकाचेर वीस- बावीस लोकांनी बरयल्ले लेख ह्या पुस्तकांत आसात. म्हजे मित्र कवी काशिनाथ नायक हांणी तें संपादीत केलां.
दरेका मनशाच्या काळजांत गतकाळांतल्यो बर्यो वायट यादी एकठावल्ल्यो आसतातूच. व्यक्ती तितल्यो प्रकृती आनी तशे- तशे अणभव. सगळ्यांक आवय, बापूय, नात्यांतली मनशां, स्वताची शाळा, शिक्षक, गांव, भुरगेपणांतले सौंगडी, भुरगेपणांतली मजा जिणेच्या वेगवेगळ्या मोडणार याद जाता. फाटल्या यादींनी रमून वचपाक आवडटा. म्हज्या काळजांत खोल खंयतरी भुरगेपणांतली जीण लिपून बशिल्ली. व्यक्त जावपाची वाट पळयताली. घडये म्हाका ही संद कोविड काळाक लागून मेळ्ळी. तेन्ना सगळे वेवसाय ठप्प जाल्ले. भायर वचपाक बंदी आसली. चडशे सगळे वेव्हार घरांतल्यानूच चलताले. मेकळो वेळ मेळटालो. हातापायां सांगाता मेंदवाक शांती आसली. वरांची वरां एका जाग्यार बसून बरोवपाक सवड मेळ्ळी. आनी म्हजें काळीज अशें अचळय उसवलें.
पुस्तकांतलो दरेक लेख म्हजे कडसून एकेच बैठकीन बरोवन जाला. घडये विशय पुराय शिजून तयार आसलो म्हणून जायत. बाबा आनी नानाकाका हे दोनूय लेख मात्शे व्हड आसात. दीस सोंपून रात सरली. केन्ना फांतोड जाली तें लेगीत समजूंक ना. मागीर मात हांव जो न्हिदला तो सेगीत पंदरा- सोळा वरां. अर्थात कामधंदो बंद आसलेल्यान घरांत कोणाक कसलो फरक पडलो ना. म्हणून तर म्हणटात वायटान बरें सोदचें म्हणून. कोविडान जायते वायट जालें. पुण म्हज्या आयुष्यांत म्हजें काळीज उगते करपी पुस्तक कागदार उतरुंक पावलें.
बरोवप चालू आसतना ‘बाय आते’ हो लेख ‘भांगरभूंय’ चेर छापून आयलो. खुब जाणांनी फोन करुन आवडलो म्हूण कळीत केले. त्या पांच- स म्हयन्यांच्या काळांत सुमार बावीस लेख बरोवन जाले. कांय लेख ‘भांगरभूंय’ तर कांय लेख ‘बिम्बां’त छापून आयले. एका आयताराक सावयवेरेच्या श्रीअनंत देवस्थानाच्या प्राकारांत आशिल्ल्या तळयेचेर ‘अनंताची तळी’ हो लेख ‘भांगरभूंयं’त छापून आयलो. सकाळच्यान खुब फोन आयले. हांव भायर बल्कावांर बांकार बसून फोनार उलयतालो, इतल्यान दारांत एक स्कुटर थांबली. माथ्याक हेल्मेट आनी तोंडाक मास्क आशिल्ल्यान हांव वळखलो ना. पुण ते म्हाका वळखताले. कोविडाचो काळ. कोण कोणागेर वचपाक येवपाक दचकताले. तांणी गेटी भायरसून म्हाका विचारलें, “भितर आयल्यार जाता?” हांवेय दचकत दचकत यो म्हणलें. भितर येवन हेल्मेट पडटकीर पळय जाल्यार लेखक आनी अनुवादक रमेशबाब लाड. तांणी जें सांगलें तें आयकून तर हांव फक्त खोश्शेन नाचपाचोच उरिल्लो. रमेशबाबाक त्या दिसाचो लेख वाचून इतलो आवडलो की कोविड चालू असतना आनी भायर इतलें भिरांतीचें वातावरण आसतना लेगीत रमेशबाब स्कुटर स्टार्ट करुन वेर्यां अनंताच्या देवळांत आयले आनी म्हज्या लेखाचें खरेंपण तपासलें. आनी हांवे उतरान उतर खरें बरयलां हें सांगपाक म्हजेय घर सोदून आमगेर पावले. रमेशबाब घरा पावले म्हण फोन येयमेरेन म्हज्या जीवान जीव नासलो.
असोच एक दीस सांजचो दिनेश मणेरकार हांचो फोन आयलो. तांणी परबीं दिलीं. अशे तरेचे लिखाण आनीक आसा काय खबर काडली. म्हजे कडे तेन्ना सुमार पांच- स लेख बरोवन तयार आसले. हांवे तांका तशें सांगले. तांणी म्हणलें, लेख खुब बरे जातात. अशे तरेचे लिखाण पुस्तकरुपान येवपाक जाय. पुस्तक काडपा इतले लेख जातकीर धाडून दी. बरें पुस्तक करुया. दिनेशबाबान भितल्ल्या सोळा लेखांचें पुस्तक छापूया म्हणलें. पुस्तकांतल्या दरेका लेखान म्हाका वाचतल्यांनी फोन करुन वा मेसेजी धाडून पावती दिल्या. त्यो सगळ्योच मेसेजी सांबाळप म्हणल्यार दिव्य आसले. काळाच्या ओगांत खुबशे डिलिट जालें.
‘काळीज उसवलां’ पुस्तकाक वाचप्यांनी इतलो मोग दिलो की भुगोलिक मर्यादा लेगीत उणी पडली. महाराष्ट्र, कर्नाटक आनी केरळ इतलेंच न्हय तर अमेरिका, इंग्लंड, दुबय सारक्या देशा भायल्या वाचकांनी पुस्तक वाचून उस्फुर्त प्रतिक्रिया धाडल्यो. कांय वाचकांनी पुस्तकाची देवाणघेवाण सोयर्यां कडेन केली. कांय वाचकांनी पुस्तक इश्टांक भेट दिलें. म्हणूनच वाचक उणे जायत चल्ल्या ह्या गजालीचेर निदान हांव तरी विश्वास दवरीना. वाचक पुस्तक वाचतातूय बी आनी वाचले उपरांत लेखकाक मुजरत कळयतात. निदान म्हजी तरी बरोवपाची उमेद वाचकांक लागून वाडीक लागल्या.
कोचीचे कोंकणी कवी बाळकृश्ण मल्ल्या हांणी तर पुस्तक मल्ल्याळम भाशेंत अणकार करपाचीय अनुमती घेतली. दोन वर्सां भितर अंदू फेब्रुवारींत कोची शारांत केरळचे आदरणीय राज्यपाल भौ. राजेंद्र आर्लेकार हांचे हस्तुकी ‘काळीज उसवलां’ पुस्तकाचो मल्ल्याळम अणकार उजवाडाक आयलो. रोखडोच मराठी अणकारुय उजवाडाक येवपाचो आसा. वाचप्यांचो उपाट प्रतिसाद मेळिल्ल्यान मुळ कोंकणी पुस्तकाची पयली आवृत्ती सोंपत आयल्या. दुसरी आवृत्ती रोखडीच उजवाडाक येतली. वाचकांचो असो प्रतिसाद मेळत रावलो जाल्यार खंयच्याय लेखकाक निच्छितूच उर्बा मेळटली. सगळ्याच साहित्यीकांक ही उर्जा मेळूं. हें पुस्तक उजवाडावन संजना पब्लिकेशन्सचे धनी दिनेश मणेरकार हांणी ‘काळीज उसवलां- म्हजे नदरेंतल्यान’ हें पुस्तक उजवाडावन वाचन संस्कृतीचोच गौरव केला. पुस्तक वाचून वाचक बरयतात हाची ही जितीजिवी देख.
ह्या पुस्तकांत साहित्य अकादेमी पुरस्कारप्राप्त लेखक मुकेश थळी, डॉ. जयंती नायक आनी शरतचंद्र शणै तशेंच डॉ. विद्या प्रभुदेसाई, डॉ. जयप्रभू कांबळे आनी डॉ. चिन्मय घैसास हांचे सारके प्राध्यापक, कवी आनी समिक्षक सखाराम बोरकार, नाशिकच्यो मराठी लेखिका वैशाली पंडित, कवी ग्वादालूप डायस, उर्जिता भोबे, उमाकांत शेट्ये, शिक्षक कामिनी कुंडयकार, मानसी धाऊस्कार, सामंत गुरुजी, पत्रकार किशोर अर्जून, उद्योजक दिपा केसरकार, सामाजीक कार्यकर्ती सिद्धी प्रभू पोरोब आनी उर्मिला लोलयेंकार हांचे लेख आनी मुळ पुस्तकाक रमेश लाड हांणी बरयिल्ले प्रस्तावनेचो आस्पाव आसा. एकाच पुस्तकाचें बावीस लेखकांनी मुल्यमापन केलां. ते निमतान म्हज्याच पुस्तका कडेन पळोवपाची म्हाका नवी नदर मेळ्ळी.
उदय नरसिंह म्हांबरो
9420766769
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
