भांगरभूंय | प्रतिनिधी
कर्नाटकाच्या हासन जिल्ह्यांत देड म्हयन्यां भितर 20 जाणांक काळजाच्या आताकान मरण आयलें आनी मुख्यमंत्री सिद्धरामय्या हांणी ताचो संबंद कोवीड वासिना कडेन जोडलो. तांचे फाटोफाट बायकोनची अध्यक्ष किरण मुझूमदार- शाॅ हांणीय तशेंच वक्तव्य केलें. साहजिकूच बोवाळ जालो. मात आतां कर्नाटकांतल्याच तज्ञांचे समितीन हो दावो न्हयकारला. गोंयांतूय कांय जाण आताकाचो संबंद कोवीड वासिना कडेन जोडटात. हालींच्या वर्सांनी तरणाट्यांचें आताकान मरपाचें प्रमाण वाडलां हें खरें. हाचे फाटलीं कारणां सोदपाक गोंयकार तज्ञांची समिती नेमपाक जाय. वासिना परस जिणेशैलीक लागून आताकूच न्हय, तर कॅन्सर, गोडेंमूत आनी ब्लड प्रेशर हीं दुयेंसांय वाडल्यांत, अशें म्हणल्यार चुकीचें थारचें ना.
गोंयांत फाटल्या 10 वर्सांच्या काळांत 44,101 लोकांक आताकान वा काळजाच्या दुयेंसान मरण आयलां. म्हणल्यार दिसाक 10+ जाले. कोवीड आयिल्लो मार्च 2020 त. वयले आंकडे 2015 ते 2024 मेरेनचे. वयर म्हणलां ते प्रमाण, मरता ते वा दुयेंत व्यक्तीक नेमकीं कसलीं दुयेंसां आसात, ताची जिणेशैली, ताण- तणाव हाचोय डेटा तयार करपाक जाय. मरणाचें प्रमाणपत्र दितना वा ताचे पयलींच ही म्हायती दुयेंतीच्या घरच्यां कडल्यान घेवं येता. अर्थांत दोतोर तें जाणून घेवनूच उपचार करतात! हो अभ्यास जाल्यार फुडल्या पिळग्यांक सादूर रावंक मेळटलें.
कोवीड वासीन आनी आताकाचो संंबंद ना, अशें दोतोर एस नारंग (भारतीय आयुर्विज्ञान केंद्र, दिल्ली) आनी विनिता बाळ हांणी म्हणलां. वासीन घेवन तीन वर्सां जालीं, विज्ञानीक नदरेन ताका लागून आतां काळजाचो आताक येवप शक्य ना, अशें तांचें म्हणणें. तांच्या मतान, बदलिल्ली जिणेशैली, तणाव, सिगारेट, सोरो, तंबाकू, चड कोलेस्टेराॅल, अनुवांशीक घटक आनी सगल्या तरांचें प्रदुशण हाका लागून चडशे फावटी आताक येता. कर्नाटकांत वर्साक लाखभर लोक आताकान मरतात. 2020, 2021 चे तुळेन 2022 त आताक 12 टक्के वाडल्यात. घडये ताकाच लागून सिद्धरामय्या हांणी हो आताक- कोवीड वासिनाचो संबंद जोडला आसुये.
गोंयांतलीय जिणेशैली खूब बदल्ल्या. फाटल्या 30 वर्सांत तर चडूच. रातचे 10 मेरेन न्हिदपी चडशे गोंयकार आतां साडे इकरा, बारा जाले बगर न्हिदनात. मध्यानरातीं पसून मसाल्याचें, तेलकट शिवराक- मासाहारी जिनस खावपी, सोरो पियेवपी लोक आसात. कांय जाण रातदीस फक्त कामूच करतात. ते करतनाय ते तणावा खाला आसतात. गोंय हें देशांतलें सगल्यांत चड म्हारगाय आशिल्लें राज्य म्हणटकच चडांत चड पयसो जोडपा कडेन सगल्यांचो कल आसा. परिणाम? दुयेंसां!! प्रत्येक गोंयकाराक गोडेंमूत, प्रेशर आसाच, आतां तातूंत किडनी, काळजाच्या दुयेंसांची भर पडल्या.
काळजाचें दुयेंस टाळपाक जाणकारांच्या मतान, सगल्यांत म्हत्वाची जीब. तिचेर नियंत्रण आसा, तो सुखी. आमी मेळत तें खातात. पाचवो भाजिपालो, फळां, ओट्स, ज्वारी खावपाक जाय. लोणी, मैद्याचे जिनस उणे करुंक जाय. चिप्स, थंड पेयां, सामोसे बी तळिल्ले, प्रोसोस्ड अन्न नाकाच. मिठाचेरूय नियंत्रण आसचें. सुको मेवो, फ्लॅक्ससीड्स बऱ्यो. ताजें नुस्तें खावचें. तें मेळटाच अशें ना. चलप, सायकल चलोवप बरें. बसून काम करप्यांनी सोंपणां चडप, अर्द वर तरी वेगान चलप म्हत्वाचें. जीम, योग फायद्याचो. सोरो, सिगार, तंबाकू पयस दवरूंक जाय. ताण आसल्यार ध्यान करात, आवडीचे छंद पाळात, संगीत आयकात, विनोदी कार्यावळी पळयात. सात ते आठ वरां न्हीदपाकूच जाय. सोशल मिडिया पसून पयस रावचें. दर स म्हयन्यांनी भलायकेची तपासणी करची.
आयच्या काळांत जिणेशैली बदलप तशें कठीण. तरीय प्रत्येकान यत्न करचे. ‘सर सलामत तो पगडी पचास’, हें कोणे विसरचें न्हय.
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
