कांक्राची पिडा : भियेवपाची गरज आसा ?

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

कांक्रा पासून पयस उरूंक मनशान जेवणाचेर ताबो दवरूंक जाय. कांय प्रमाणांत कुडींतली मोटसाण पयस करूंक फास्टफूड्स पयस करून व्यायाम करूंक जाय.

थोडो काळ आदीं ‘कांक्र’ हें नांव आयकल्यारूच आंगार कांटो येतालो, कित्याक ताका उपचार नाशिल्लो आनी वखदूय नाशिल्लें. कांक्र जालो की मरण निश्चीत अशी परिस्थिती आशिल्ली. आपणाक कांक्र जालां हें आयकनूच थोड्यांनी जीव लेगीत सोडिल्लो आसा. आयज तशी परिस्थिती ना. कांक्र पिडा आतां कुरार जाता म्हण प्रोवार जालां. कांक्र आसा म्हण सुरवातेक समजल्यार तो शंभर टक्के बरो जाता. कांक्र जावंक अमूक एक कारण आसना वा कांक्राचीं लक्षणां पयलीं कोणाक समजनांत. तो आंगाच्या अमुकूच भागांत जाता अशेंय आसना. तो खंयसरूय जाता. असो हो कांक्र म्हणल्यार कितें?
कांक्र म्हणल्यार रोगांचो एक गट. आंगांतल्यो पेशी वाडटात जांकां कुडीच्या हेर भागांत घुसपाची वा पातळपाची क्षमता आसता. मुळाक कुडीचे पेशींत एक त्रृटी निर्माण जाता, तीं विभागून असामान्यपणान वाडटा. तिका लागून ट्यूमर तयार जावपाची शक्यताय आसता. तशेंच ह्यो विकृत पेशी रगत आनी लसीका तंत्रांतल्यान कुडीच्या हेर वाठारांनीय पातळूंक शकतात.
गोंयांत कांक्राची खर वास्तवताय
2024 वर्सा फकत गोंय वैजकी म्हाविद्यालय आनी हॉस्पिटलांत (जीएमसीएच) कांक्राक लागून 404 जाणांक मरण आयलें. कोवीड-हीट 2020 वर्सा जीएमसींत कांक्राक लागून 236 जाणांक मरण आयलें जाल्यार 2021 वर्सा 256 जालें आनी फुडल्या वर्सा मरण येवपाचे प्रमाण खरपणान वाडून 342 जालें. 2023 वर्सा आंकडो मात्सो देंवून 302 जालो पूण फाटल्या वर्सा परतून व्हड प्रमाणांत वाडून 404 जालो, जें अंदाजे दिसाक एका मनशा परस चड मरण थारता.
फाटल्या पांच वर्सांत जीएमसीएच कडल्यान दिल्ल्या कांक्रा संबंदीत आंकडेवारींत मूत्रपींड, पुर्वास्थ, मुत्राशय, अंडकोश, योनी, गर्भाशय, पोट आनी आंतकड्यांचो कांक्र सयत जननेंद्रिया-मुत प्रणालीच्या कांक्रूय वाडत आशिल्ल्याचें दिसून आयलां. पांच वर्सांत फुफ्फुस, कात, तकली आनी मान कांक्र दुयेंतींची संख्याय टक्केवारीन वाडल्या अशें भलायकी मंत्री विश्वजीत राणे हांणी फाटल्या अर्थसंकल्पीय अधिवेशनांत गोंयच्या विधीमंडळांत दिल्ल्या अधिकृत आंकड्यां प्रमाण दिसून आयलां.
थानांचो कांक्र
2020 ते 2024 ह्या काळांत हेर कांक्राचे तुळेंत थानांच्या कांक्राचें प्रमाण सगळ्यांत चड आसा म्हण सिद्ध जालां. ह्या पांच वर्सांच्या काळांत जीएमसींत नोंद जाल्ल्या 5,816 कांक्र दुयेंतींतल्यान 1,483 (25.50 टक्के) थानांच्या कांक्राचे दुयेंती आशिल्ले, जाल्यार ह्याच काळांत रग्तांतल्या कांक्राचें प्रमाण 7.8 टक्क्यांनी देंविल्लें मेळ्ळां.
मडगांवच्या एका तज्ञ दोतोरा प्रमाणें गोंयांत 30 वर्सां पिराये थावन वयल्या अस्तुऱ्यां मदें थानांचो कांक्र चड सांपडटा. हाका खूब कारणां आसात. पयलें म्हणल्यार वयार येतकच चलयांचें थानां वाडीचेर लक्ष नासप. कुटुंबांत जर आवयक वा आजेक थानांचो कांक्र आसा जाल्यार तर चडूच काळजी घेवंक जाय. थानां एके अस्तुरेची वळख म्हण तीं आकर्शीत आसचे खातीर उपाय घेतात तशी तांची जतनायूय घेवंक जाय. वयर उल्लेखिल्ल्या तज्ञ दोतोराच्या मतान उसरां लग्न जावप, लग्न जाले उपरांत भुरगीं नाकात वा भुरगीं मागीर जल्मांक हाडुंया अश्या विचारांचोय थानांचेर परिणाम जाता.
आनीक एका तज्ञ दोतोरान ह्या कांक्रा विशीं आपलें मत मांडटना सांगलें, कांक्राचे पिडेक तीन तरांचे उपचार आसतात. एक, ऑपेरेसांव, दुसरो, वखदां जांतूंत कॅमोथॅरापीचो आसपाव आसता आनी तिसरो रेडियेशन. हे तिनूय सगळ्यांक लागतातूच अशें ना. कोण एकलो पयल्याच उपायान म्हणल्यार ऑपेरेसांव करून बरो जाता. कांय जणांक कॅमोथॅरापी घेवन जाल्यार कांय जणांक कॅमोथॅरापी घेतले उपरांत रेडियेशन्स लेगीत घेवंचीं पडटात.
कांय भ्रम
कांक्राची पिडा जाल्यार ऑपेरेसांव करप धोक्याचें अशें जायत्या जणांचो भ्रम आसा. पिडेस्तान पयलीं आपलें मानसीक संतूलन सांबाळूंक जाय आनी तें धोक्याचें म्हण चिंतूंक जायना आनी ताका सकारात्मक नदरेन पळेवंक जाय. थानांचो कांक्र हाका लोव रिस्क कांक्र म्हणटात. थानांक ऑपेरेसांव केल्यार कसलोच धोको ना. खूब अस्तुऱ्यो ऑपेरेसांवांक भियेवन फुडले उपचार करूंक वचनात. थानां काडटले हिवूय एक भिरांत म्हणल्यार भ्रम आसा. नव्या तंत्रज्ञानाक लागून आतां भरवांसो वाडला आनी पिडेस्त बरे जावन घरा परतल्ले दिसतात.
कांक्राचीं कारणां आनी उपाय
2020 उपरांत पळेल्यार कांक्र जावंक मुखेल कारण जावन आसा मोटसाण. गोंयकारां मदें मोटसाण चड आसा, आनी थानांचो कांक्र हाचोच एक भाग आसा. मॅमोग्राफी हें आधुनीक उपचार तंत्र आसा. योग्य वेळार कांक्राची तपासणी जाल्यार थानांचो ट्युमर काडूंक थानां काडचीं पडनात.
कसल्याय काक्राचो उपचार करूंक आदीं मुंबय, बेंगलुरू सारक्या शारांनी वचचें पडटालें पूण आतां उपाय दारांत आयिल्ले आसात. कांक्र बरो जावपाचें प्रमाण लेगीत 75 टक्क्यांचेर पावलां. कांक्राचेर जाल्लो सोद, लागू जातल्या वखदांची निर्मिती, मॅमोग्राफीचो सोद आनी शारा कणकणी अल्ट्रासावंड आनी एक्सरे सुविधा उपलब्ध जाल्ल्यान कांक्राचेर उपाय करप शक्य जालां.
कांक्रा पासून पयस उरूंक मनशान जेवणाचेर ताबो दवरूंक जाय. कांय प्रमाणांत कुडींतली मोटसाण पयस करूंक फास्टफूड्स पयस करून व्यायाम करूंक जाय. सोरो पियेवप आनी सिगार ओडप हांचे पासून पयस रावूंक जाय. गांवठी भाजी आनी गांवठी तांदूळ आरोग्याक सामकेच बरे. एकुणूच मनशान आपली लायफ स्टायल बदलूंक जाय.
मनशाचे कुडींत कांक्राचो सोद जितले बेगीन लागता तितलो उपाय घेवंक बरी संद उपलब्ध जाता. उपचाराचो काळ पिडेस्ताचेर निंबून आसता. ऑपेरेसांव केल्यार 15 दिसां भितर पिडेस्त बरो जावंयेता. जर वखदां सुरू केलीं आनी कॅमोथॅरापी सुरू करची पडली जाल्यार 6 तें 8 म्हयने मेरेन लागूंक शकतात.
सोंपयतना…
कांक्राची पिडा गांवांतल्याच लोकाक जाता अशें न्हय, शारांतले लोक, शिकिल्ले, कलाकार आनी दोतोर लेगीत हे पिडेक बळी पडटात. थानां काडचीं पडटलीं म्हण भियेवन घरा रावल्यार जावंचें ना, उपचार घेवंचो. जे मेरेन खंय तरी दुखना, ते मेरेन दोतोरा कडें वचनात. मुळाव्या पावंड्यार लक्षणां कमी आसतात. दुसरें दुयेंस तपासूंक गेल्ले कडेन कांक्राची वळख पडटा तेन्ना कांक्राचोय पावंडो (स्टेज) पळेवंचो. कांक्राची इल्ली लेगीत सुलूस लागली जाल्यार रोखडोच दोतोरा कडेन संपर्क करचो. कांक्र आसा म्हण कळ्ळें जाल्यार जियेपाची उमेद सोडची न्हय, वखदां वेळावेळार चुकयनासतना घेवंचीं. दीस वतात तशे, नवीं तंत्रज्ञानांय फुडें येतात, तांचो आधार घेवन तपासणेक तयार जावंचें. तेन्नाच कांक्राचे पिडेक भियेपाचें कारण उरचें ना.

विन्सी क्वाद्रुश
9822587498